آشنایی مختصر با صنعت پوشاک چین
Chinese Garment Industry
چارم راماندالا (Charm Rammandala)، بنیانگذار مؤسسه IGlobal Sourcing که در بوستون ایالات متحده واقع شده است؛ به واسطه سال ها تجربه در حوزه صنعت پوشاک و نساجی، به خوبی از ظرفیت ها و قابلیت های این صنعت در کشورهای مختلف جهان آگاه است. وی در این مطلب در خصوص صنعت پوشاک چین از زبان خودش، تجربیاتش را برای ما بازگو می کند.
آغاز سفر و بازدید از کارخانه های چین
اخیراً به منظور تامین پارچه و آشنایی با کارخانه های تولیدی به منظور راه اندازی شرکت پوشاک ورزشی عملکردی خودم بازدیدی از چین داشتم. به عنوان کسیکه در گذشته در زمینه تامین پوشاک با شرکت های مختلفی کار کرده است، بارها به چین سفر کرده ام، هر چند که از آخرین سفر من به چین چندین سال می گذرد.
اولین برداشت من عدم باور به توسعه فوق العاده سریعی بود که چینی ها در زمینه زیر ساخت های تولیدی به آن رسیده بودند. در برخی از جاها به فاصله صدها مایل چندین آزاد راه طبقاتی وجود داشت و گاهاً دو تا سه آزاد راه به موازات یکدیگر کشیده شده بودند. حمل و نقل عمومی بیش از هر زمان دیگری توسعه یافته و قابل اعتماد شده بود. بیشتر شهرها با قطارهای سریع السیر به هم متصل گردیده بودند که معمولاً 40% از زمان سفر را کاهش می دادند.
به دلیل جستجو برای پیدا کردن کارخانه های بافت و تولید پارچه، و کارخانه هایی که توانایی کار با پارچه های بافتنی و کشباف را داشته باشند، به چندین شهر سفر کردم. برخی از شهرهایی که به آنها سفر کردم عبارتند از شانگهای، نانجینگ، شیامن، هانگژو و گوانگژو. همگی این شهرها، قطب های معروف تولید لباس هستند.
رونق بازار داخلی
بازار داخلی چین بسیار قدرتمند است و با سرعتی تصاعدی رونق می گیرد. کل صنعت پوشاک داخلی چین در سال 2017 حدود 210 میلیارد دلار ارزش داشته است. پیش بینی می شود ارزش این صنعت تا پایان سال 2019 به 225 میلیارد دلار برسد. کارخانه های تولیدی چین با داشتن بازاری به گستردگی 1.38 میلیارد نفری قطعاً منابع درآمدی بیشتری نسبت به گذشته دارند. بسیاری از شرکت ها ترجیح می دهند تا برای خریداران و خرده فروشان داخلی کار کنند؛ چرا که انجام این کار به دلیل عملکرد ساده زنجیره تامین، پیچیدگی کمتری دارد و مقرون به صرفه تر است. نتیجتاً تقاضای بین المللی و داخلی فراوانی برای ظرفیت تولید چینی وجود دارد؛ از این رو تولیدکنندگان توانایی تولید محصولات با نرخ دقیقه استاندارد (SMR) بالاتری براساس تقاضا به دست آورده اند.
افزایش قیمت ساخت پوشاک
یکی از مهمترین چیزهایی که در این سفر به آن رسیدم این است که چین دیگر ارزان نیست؛ به ویژه برای خریدارانی که به دنبال کالاهای با کیفیت تولید شده در کارخانه هایی هستند که عملکرد آنها مطابق با ملزومات اخلاقی و کارگری است. در حال حاضر قیمت های ارائه شده در چین بعضاً بالاتر از قیمت های ارائه شده در کشورهایی مانند سریلانکاست. مثلا یک پیراهن دکمه دار استاندارد که به ارزش دقیقه استاندارد حدود 18 نیاز دارد، با در نظر گرفتن هزینه برش و ساخت حدود 3.80 دلار در می آید. براساس تجربیاتم می دانم که می توانم به راحتی همان پیراهن با همان کیفیت را از سریلانکا با قیمت 2.7 دلار تهیه کنم. افزایش قیمت تولیدات چینی ناشی از افزایش دستمزد و افزایش هزینه تولیدکنندگان است، چرا که بیشتر شرکت ها امکاناتی مانند ایاب و ذهاب کارگران به کارخانه و بلعکس، سه وعده غذای روزانه و سایر مزایای مالی را به کارگران خود ارائه می دهند. این موارد چند سال پیش وجود نداشت.
انعطاف پذیری در حجم سفارشات
همان گونه که بسیاری از شما می دانید، سفارشات در حجم های مختلفی ارائه می شوند. بیشتر تولیدکنندگان دوست دارند سفارشاتی با حجم بالا دریافت کنند که این مورد همیشه امکان پذیر نیست؛ بسیاری از تولیدکنندگان سفارشات در حجم پایین را دردسرساز می دانند. اما این مطلب در مورد بسیاری از تولیدکنندگان چینی صدق نمی کند؛ آنها بدون ذره ای تردید هر رنج از سفارش از 10 عدد تا میلیون ها عدد را قبول می کنند. دلیل این امر این است که چینی ها در حال حاضر دارای ساختار قیمت گذاری طبقه ای هستند؛ در این ساختار سفارشات با حجم پایین تر قیمت بالاتری به ازای هر واحد و سفارشات با حجم بیشتر قیمت پایین تری به ازای هر واحد دارند. این یک استراتژی مقرون به صرفه و مناسب است که هم به نفع خریداران است و هم به نفع تولیدکنندگان. اساساً این ساختار قیمت این امکان را برای خریداران فراهم می کند که در صورت تمایل قیمت FOB بالاتری برای حجم سفارش پایین تر پرداخت نمایند. از این رو توصیه می شود که تولیدکنندگان جنوب آسیا نیز با استفاده از ابزارهای کارآمد مانند سیستم های تبدیل سریع و ماژول، راهی برای انعطاف پذیری بیشتر در حجم سفارشات پیدا کنند.
روش های تضمین کیفیت بهترین نیستند
همان طور که در بالا ذکر کردم با وجود اینکه در طول این سفر رویکردهای انطباقی پیشرو و مثبتی که در بسیاری از کارخانه های تولیدی برای ارتقاء بهره وری طراحی شده بود را مشاهده کردم؛ اما یکی از جالب ترین و در عین حال نگران کننده ترین یافته های من در طول این سفر، مشاهده سیستم های تضمین بی کیفیتی بود که در بسیاری از کارخانه ها بدون در نظر گرفتن مکان و اندازه سیستم تولیدی مورد استفاده قرار می گرفت. در واقع بیشتر کارخانه هایی که از آنها بازدید کردم از سیستم های کنترل کیفیت استاندارد که اغلب در کارخانه های تولیدی جنوب آسیا مورد استفاده قرار می گیرد، پیروی نمی کردند.
از سیستم هایی مانند «سیستم چراغ راهنمایی»، «یک در هفت»، «پرچم» یا سیستم های نوری خبری نبود. وقتی از آنها سوال کردم که چرا این برنامه های کنترل کیفیت معروف و معتبر در کارخانه های آنها مورد استفاده قرار نمی گیرد، مدیران کارخانه هایی که با آنها صحبت می کردم با قاطعیت گفتند که قبل از بسته بندی، بررسی های لازم انجام می شود و اپراتورها برای جلوگیری از خطا به اندازه کافی آموزش دیده اند. از بین معدود کارخانه هایی که بازدید کردم و اکثراً متعلق به شرکت های اروپایی معتبر بودند که به تولید با کیفیت مشهورند، رویه به همین منوال بود و توجه بسیار کمی به کیفیت می شد.
تجربه من در مورد نحوه مدیریت کنترل کیفیت در بسیاری از نقاط جهان، چیز دیگری می گوید. بالاخص دیده ام که اگر خریدار درخواست کند که یک رویه کیفی خاص در خلال روند تولید اعمال شود و اگر مدیریت کارخانه به این نتیجه برسد که سطح کیفی درخواستی توسط خریدار بالاتر از سطح کیفی فعلی سیستم تولید است، تیم مدیریت کارخانه غالباً کل رویه کنترل کیفیت در بخش تولید کارخانه را تغییر داده تا با خواسته خریدار مطابقت پیدا کند. در واقع این یک فرصت مناسب برای کارخانه محسوب می شود تا هم رویه های کنترل کیفی مورد نظر آن مشتری خاص را دنبال کند و هم به سایر مشتریان نشان دهد که سیستم های کنترل کیفی آنها تا چه اندازه قوی و مطلوب هستند. این طرز تفکر و این شیوه عمل در میان بسیاری از تولید کنندگان چینی که از کارخانه آنها بازدید کردم وجود نداشت. بنابراین توصیه می کنم که در هنگام ارزیابی کارخانه ها به منظور تامین منابع حتماً کیفیت محصولات موجود در خط تولید را از نزدیک مورد ارزیابی قرار دهید.
با توجه به اینکه کار تامین منابع به دقت و تلاش مضاعفی نیازمند است، مورد دیگری نیز وجود دارد که حتماً باید در هنگام ارزیابی منابع چینی مورد توجه قرار بگیرد. انتظار می رود از ژانویه 2019، تعرفه حمل و نقل بیشتر محصولات ساخته شده در چین به ایالات متحده 25% افزایش پیدا کند. همین امر باعث می شود که مزیت رقابتی محصولات تولید شده در چین کاهش یابد.
همان گونه که در این مقاله اشاره شد هنگام جستجوی منابع در خارج از کشور یا هر جای دیگر، به موارد زیادی باید توجه گردد. معمولاً فقط یک عامل باعث عقد قرارداد یا ابطال آن نمی شود، بلکه این جمیع عوامل هستند که بر این موضوع تاثیر می گذارند. از این رو شناخت و درک کلیه نقاط قوت و ضعف کارخانه و یا کشور به منظور تدوین اصولی چهارچوب استراتژی تامین منابع ضروری است.