مشارکت کودکان کار در چرخه تولید منسوجات

حدود 151.6 میلیون کودک در سطح جهان بین سنین 7 تا 15 سال به انجام کار مشغول هستند. نیمی از این کودکان در مشاغل خطرناک از جمله زنجیره تامین صنعت مد کار می کنند. کار کودک (Child labour) به عنوان کاری تعریف می شود که احتمالاً بر حق تحصیل کودکان مانعی ایجاد می کند یا به سلامت و رشد جسمی، ذهنی، روحی، اخلاقی یا اجتماعی کودک آسیب می رساند. این مقوله از وضعیتی که در آن کودکان در درآمد خانوار سهیم هستند، جدا است و تاثیری بر تحصیلات، سلامتی یا رشد کودک نمی گذارد؛ اینگونه موارد نه تنها منفی نیستند، بلکه احتمالا تاثیرات مثبتی هم دارند.
وزارت کار ایالات متحده عنوان کرده است که 51 کشور از جمله تمام کشورهای کم درآمد و یا با درآمد متوسط، حداقل در یکی از بخش های زنجیره تامین پوشاک یا جواهرات از کودکان کار استفاده می کنند. تخمین تعداد دقیق کودکانی که در این بخش فعالیت دارند، بسیار دشوار است.
از طریق بازرسی های معمول انجام گرفته در مزارع و کارخانه ها نمی توان کودکان کار را شناسایی کرد، زیرا بسیاری از آنها برای اثبات سن خود فاقد شناسنامه هستند یا ممکن است شناسنامه جعلی داشته باشند. برخی دیگر از این کودکان ممکن است در کارهایی که دارای روال فصلی هستند، مثل برداشت پنبه فعالیت کنند؛ بنابراین پایش آنها بسیار دشوار است. از جمله این موارد می توان به کودکان کاری اشاره کرد که در صنعت تولید پنبه ازبکستان فعالیت می کنند.

کودکان کار در چه مناطقی از جهان مشغول کار هستند؟

اکثریت قریب به اتفاق کودکان کار در آفریقا هستند. در این قاره، 19.6% از جمعیت کودکان به عنوان کودک کار مشغول به فعالیت هستند. آسیا با داشتن 7.4% از کل جمعیت کودکان کار در رده بعدی قرار دارد. بیشتر کودکان کار در بخش کشاورزی فعالیت می کنند. حدود 106.2 میلیون کودک یا 70% کودکان کار به گونه ای تحت تاثیر بخش کشاورزی قرار دارند. گروه های حقوق بشری مدارک و شواهد بسیاری دارند که نشان می دهد چگونه کودکان کار در کشت پنبه به کار گرفته می شوند؛ به عنوان مثال می توان به کودکان پنج ساله ای اشاره کرد که در مزارع کشت پنبه یا کارخانه های پنبه پاک کنی در کشورهایی مانند هند، مصر و قزاقستان به استثمار کشیده می شوند.

تاثیر کار در واحدهای صنعتی بر روی کودکان

کودکان کار مجبورند تا ساعت های طولانی کار کنند و این خود می تواند باعث اذیت شدن، خستگی، گرمازدگی و سوء تغذیه آنان شود. ممکن است کودکان در معرض مواد شیمیایی مضر قرار بگیرند و این موضوع شاید باعث ایجاد بیماری هایی مثل تپش قلب، ضعف، تاری دید، سرگیجه های شدید، افسردگی، فلج و یا حتی مرگ شود. کودکان در هنگام پنبه پاک کنی بدون تجهیزات محافظتی کار می کنند، بنابراین به راحتی هوای آلوده را استنشاق می نمایند و همین هوای آلوده می تواند باعث ایجاد مشکلات تنفسی در آنان شود.

چرخه معیوب ناشی از کار کودکان

کار کودکان ناشی از فقر است و این مسئله به طور مستقیم فقر میان نسلی را تقویت می کند. کودکان کار امکان تحصیل را از دست می دهند و احتمالاً به همین دلیل مانند والدین خود در بزرگسالی با درآمد بسیار کم کار می کنند که این موضوع بر زندگی فرزندان آنها هم تاثیر می گذارد. تاثیر کار بدنی و ساعات طولانی کار بر روی بدن کودکان (حتی کارهای غیر خطرناکی که ممکن است برای بزرگسالان ایمن محسوب شوند) می تواند باعث ایجاد مشکلات سلامتی در آنان شود. این موضوع به احتمال زیاد به زندگی آنها در بزرگسالی آسیب می زند، توانایی کسب درآمد آنها را محدود می کند و باعث می شود تا فرزندان آنها در سنین کم شروع به کار کنند.

وضعیت کودکان کار در صنعت مد

در سال های اخیر، سازمان های غیر دولتی چندین خط مشی فراگیر را در راستای کار کودکان اجرایی کرده اند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• انجام تحقیقات در مورد تولید دانه پنبه در هند؛ در این بخش تقریباً نیم میلیون کودک برای تولید کنندگان محلی به صورت قراردادی کار می کنند که خود این تولید کنندگان به وابسته به شرکت های بزرگ ملی و چند ملیتی پنبه هستند.
• انجام تحقیقات در مورد اینکه چگونه برندهای پوشاک از کودکان کار استفاده می کنند و اینکه تاثیرات غیر مستقیم منفی کار کودک، چه تاثیری بر زندگی کودکان بنگلادشی می گذارد. 
• انجام تحقیقات در مورد استفاده از کودکان مهاجر سوری به عنوان کارگر در صنعت پوشاک ترکیه.

جمع بندی

• 51 کشور حداقل در یکی از بخش های زنجیره تامین پوشاک یا جواهرات از کودکان کار استفاده می کنند.
• حدود نیم میلیون کودک در تولید پنبه مشارکت دارد.
• بازرسی ها توانایی شناسایی کودکان کار را ندارند، زیرا بسیاری از آنها دارای گواهی تولد نیستند که بتوانند سن خود را ثابت کنند و یا حتی ممکن است شناسنامه جعلی داشته باشند.