مدیریت پروژه در صنعت نساجی
Project Management in Textile Industry
مدیریت پروژه چیست؟
مدیریت پروژه (Project management) به استفاده از فرآیندها، روش ها، دانش، مهارت ها و تجربه برای دستیابی به اهداف پروژه اشاره دارد. به طور کلی مدیریت پروژه به سادگی در قالب برنامه ریزی، سازماندهی و مدیریت وظایف و منابع برای تحقق یک هدف مشخص قابل تعریف است. در واقع این فرآیند یک جزء بسیار مهم از جعبه ابزار هر مشاور است و تعیین کننده مهارت هایی است که باید توسعه یابند یا اصلاح شوند. اکثر پروژه ها محدودیت زمانی و هزینه ای دارند و این موردی است که باید در برنامه ریزی برای مدیریت پروژه به آن پرداخته شده و سهمی برای آن تعیین گردد.
معمولاً مدیریت پروژه شامل سه مرحله زیر است:
- تدوین برنامه زمانی مورد انتظار
- مدیریت تغییرات
- انتقال اطلاعات پروژه به همه طرف های ذیربط
تدوین برنامه زمانی: اولین و مهمترین مرحله مدیریت پروژه شامل تعریف وظایف و مدت زمان انجام آنها، برقراری روابط بین وظایف (کارها)، پیگیری نحوه استفاده و هزینه کرد منابع مختلف مورد نیاز و تخصیص این منابع است. اگر این مرحله در سطح مطلوبی انجام شود روند اجرایی دو مرحله بعدی بسیار هموار خواهد شد. اگر توجه کرده باشید از کلمه مطلوب به جای کلمه کاملاً صحیح استفاده کردیم، چرا که دستیابی به مورد دوم به ندرت امکان پذیر است. بهترین چیزی که می توان به آن امیدوار بود این است که همه احتمالات در نظر گرفته شوند و پروژه به دست تقدیر سپرده نشود.
مدیریت تغییرات: همانگونه که قبلاً عنوان گردید، در هنگام رخ دادن یک اتفاق آنچه اهمیت دارد این است که مشاور چگونه در برابر آن واکنش نشان می دهد، چه مقدار کمک هزینه برای این رویدادها در نظر می گیرد و وظایف و منابع تا چه حد انعطاف پذیر طراحی می شوند. به یاد داشته باشید که همکاری با یک متخصص طراحی می تواند در چنین مواقعی کمک شایانی به شما در حل مشکل کند.
انتقال اطلاعات پروژه: یک مشاور خوب باید بتواند به راحتی ارتباط برقرار کند و شنونده خوبی باشد. وی نباید هرگز اطلاعات را پیش خود نگه ندارد. قطعاً مشتریان و پرسنل پروژه بابت این کار از او قدردانی خواهند کرد؛ موفقیت در یک پروژه بستگی به حسن نیت، اعتماد و دخیل بودن همه طرف های ذیربط دارد.
مدیریت پروژه در صنعت نساجی
امروزه صنعت نساجی یکی از بزرگترین بخش های صنعتی است که حجم سرمایه گذاری در آن بسیار بالا می باشد. بنابراین ارزیابی دقیق همه عوامل درگیر در پروژه های جدید از اهمیت فزاینده ای برخوردار است. هر چه نسبت سرمایه به نیروی کار بالاتر باشد، ضرورت وجود برنامه ریزی و مدیریت پروژه بیشتر احساس می شود.
در واقع مدیریت پروژه در نساجی، نوع فناوری های مورد نیاز، رویه های مهندسی و اداری و روش های طراحی مرتبط با آنها، روش های ساخت، نحوه تامین ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز، و چگونگی سازماندهی و راه اندازی کارخانه های جدید نساجی را تعیین می کند.
فرآیندهای مرتبط با مدیریت پروژه در بخش نساجی در 5 گروه قرار می گیرند که عبارتند از:
- آغاز کار
- برنامه ریزی
- اجرا
- نظارت و کنترل
- خاتمه کار
دانش مدیریت پروژه در بخش نساجی شامل 10 حوزه زیر است:
- یکپارچه سازی
- میدان دید
- مدیریت زمان
- مدیریت هزینه
- کنترل کیفیت
- تدارکات
- منابع انسانی
- ارتباطات
- مدیریت ریسک
- مدیریت ذینفعان
مدل های مدیریت پروژه
مدل های کاربردی در زمینه مدیریت پروژه عبارتند از:
الف – روش سازماندهی خطی (روش تقویمی): این روش شامل یک تقویم ماهانه یا هفتگی است که وظایف و مدت زمان انجام آنها را نشان می دهد. این یک مدل ساده است که می توان از آن برای پروژه های کوتاه مدت و ساده استفاده کرد.
ب – روش مسیر بحرانی (CPM): این روش یک مدل سیستماتیک برای محاسبه کل مدت زمان یک پروژه براساس مدت زمان لازم برای انجام وظایف فردی و وابستگی آنها به هم است و مشخص می کند که کدام وظایف (کارها) از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. امروزه بسته های نرم افزاری زیادی برای کمک به تنظیم یک مدل CPM و تحلیل آن وجود دارد. اگر CPM به شکل صحیحی مدل سازی و محاسبه شود، نحوه به نتیجه رساندن هر وظیفه / عنصر از اجزای پروژه را در زمان تخصیص یافته مشخص می کند (طبق رابطه زیر):
ج – نمودار گانت (Gantt chart): نمودار گانت یک روش گرافیکی برای نشان دادن فعالیت ها در یک مقیاس زمانی است. نمودار گانت برای اکثر پروژه های مشاوره در مقیاس کوچک نسبتاً ساده و مناسب است. نیاز به چنین سطحی از پیچیدگی در زمینه مدیریت پروژه که توسط مدل های CPM و یا PERT ارائه می شود؛ براساس اندازه، پیچیدگی و مدت زمان پروژه ها تعیین می گردد. به عبارت دیگر اگر از شما خواسته شود که مدیریت راه اندازی یک کارخانه ریسندگی و بافندگی را در یک مکان خاص از تامین تجهیزات تا راه اندازی نهایی کارخانه مدیریت کنید، قطعاً باید از مدل CPM استفاده کنید. اما اگر پروژه شما در مورد یک مشکل فرآیندی به وجود آمده در یک کارخانه ریسندگی و بافندگی است؛ مدل CPM بیش از حد سنگین است اما قطعاً برای محاسبه زمان مورد نیاز برای انجام کارها یا اجزای پروژه به شما کمک خواهد کرد.
