پارچه پیما
Pima Fabric
پارچه پیما چه نوع پارچه ای است؟
پنبه پیما یک پارچه فوق العاده نرم است که الیاف بلند پنبه را در خود جای داده است. بیشتر انواع پنبه از الیاف نسبتا کوتاه تهیه شده اند، اما پیما یکی از معدود نوع های پنبه به شمار می آید که به عنوان پنبه استیپل فوق بلند (ELS) در نظر گرفته می شود. این موضوع نشان می دهد که پنبه پیما از الیافی با طول بیش از ۳۴ میلیمتر تشکیل می گردد. پارچه پیما همراه با انواع دیگر پنبه ELS از نوع خاصی از طریق گیاه پنبه به نام گوسیپیوم باربادنس (Gossypium barbadense) ساخته می شود. این نوع پنبه تنها در مناطق گرمسیری یافت می شود و در برابر سرما و یخ بندان به شدت حساس است. این گیاه به صورت یک درخت کوچک با گل های زرد روشن رشد می کند که به طور غیر معمول الیاف پنبه بلند را تولید می نماید.
پارچه های پنبه ای ELS، مانند پارچه پیما که از گیاه گوسیپیوم باربادنس تهیه شده اند، گاه به عنوان “پنبه سی ایسلند” نیز شناخته می شوند، زیرا این نوع از پنبه در اصل توسط غربی ها در جزایر گرمسیری مانند باربادوس کشت می شد، اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد پنبه گوسیپیوم باربادنس در آمریکای جنوبی و جزایر غربی از حداقل ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد کاشت می گردیده است.
امروزه مصرف کنندگان، پنبه پیما را به خاطر نرمی و بافت غنی آن مورد توجه قرار می دهند. این نوع از پنبه به طور معمول در لباس های نفیس به کار می رود و همچنین یک ماده محبوب برای تولید ملافه به شمار می آید. بر خلاف دیگر پارچه های حساس، پارچه پیما می تواند با آب گرم شسته و خشک شود و در تراکم بیش از ۳۰۰ نخ موجود است. یکی از ویژگی های پنبه پیما که مصرف کنندگان آن را دوست دارند، مقاومت این نوع پنبه در برابر پرزدهی است. بر روی بیشتر لباس های پنبه ای، پرزهایی به شکل توپ های کوچک در راستای الیاف بعد از حدود ۱۰ بار شستشو ظاهر می گردد. با این حال پنبه پیما به دلیل الیاف بلند خود به ندرت دچار پرزدهی می شود و این خاصیت سبب می گردد تا لباس های ساخته شده از این منسوج برای سال ها و سال ها قابل پوشیدن باشند.
در حالیکه پنبه پیما و پنبه سوپیما ریشه های مشابهی دارند،اما پارچه های مختلفی هستند. پنبه سوپیما که که ترکیبی از پیما و سوپریر است، تنها در ایالات متحده تولید می گردد و علامت تجاری انجمن سوپیمای آمریکا (ASA) محسوب می شود.
پارچه پیما چگونه تولید می شود؟
پنبه پیما به طور طبیعی از طریق گیاه گوسیپیوم باربادنس که در انواع مختلفی از مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری یافت می شود، تولید می گردد. همانند دیگر انواع پنبه، دانه های سفید و پف کرده تولید می نماید که هر کدام حاوی صدها یا هزاران الیاف ریز هستند. در تمام شکل های تولید پنبه، این دانه ها برداشت می شوند و سپس به یک نخ بسیار کششی تبدیل می گردند. پنبه در طول قرن ها با دست برداشت می شد. از آنجاییکه برداشت پنبه با دست، فرآیندی دشوار و خسته کننده است، ماشین برداشت پنبه اختراع شد. این ماشین صنعتی یکی از پیشگامان اولیه عصر صنعتی تولید انبوه محسوب می گردد.
ماشین برداشت پنبه، تولید این محصول را بسیار آسانتر کرده است، اما کیفیت محصول نهایی را نیز کاهش داده است. اگرچه انجام این کار مشکل است، اما بیشتر تولید کنندگان پنبه پیما، دانه های گوسیپیوم باربادنس را با دست برداشت می کنند. بعد از برداشت دانه های گوسیپیوم باربادنس، آنها به شکل عدل فشرده می شوند. این عدل ها سپس به کارخانه منتقل می گردند و در منطقه ای به نام “اتاق باز” قرار می گیرند. در این اتاق، دستگاه باز كننده پنبه، الیاف خام پنبه ای را از عدل ها بیرون می کشد و آنها را به دستگاه میکسر منتقل می نماید.
هنگامی که الیاف مخلوط می شوند، عملیات کاردینگ انجام (فرآیندی است که توسط آن الیاف پنبه به صورت موازی کشیده می شوند تا شبکه ای از نخ را تشکیل دهند) می گیرد. این فرآیند، الیاف خام پنبه را به رشته های طنابی مانند تبدیل می نماید و سپس این رشته ها به ماشین شانه زنی فرستاده می شوند که ناخالصی ها را از پنبه جدا می کند. سپس طناب های پنبه ای پیما بر روی ماسوره ها بارگیری می شوند و در قرقره ها پیچیده می گردند. سپس طناب های پنبه ای به نخ ریسیده می گردند و در نهایت به پارچه تبدیل می شوند.
تولید پنبه در بیشتر موارد به هیچ حلال شیمیایی یا مواد سمی دیگر نیاز ندارد. با این حال برخی تولید کنندگان ممکن است از سفید کننده یا دیگر مواد سوزآور برای تمیز کردن یا آماده سازی الیاف پنبه استفاده نمایند. زمانیکه پنبه پیما به صورت ارگانیک و بدون استفاده از هیچ ماده شیمیایی رشد می کند، امن ترین و با کیفیت ترین شکل خود را ارائه می دهد. با این حال، زمانیکه همه تولید کنندگان برای تولید پنبه با کیفیت بالا نمی توانند بر روی پیروی از روش های تولید خوب (GMP) حساب کنند.
برخی از تولید کنندگان پنبه پیما یا سوپیما ممکن است روش معمول را برای تولید پارچه پنبه استخراج نمایند و از پروتکل هایی دسته کوچک برای تولید منسوجاتشان استفاده کنند. اگرچه فرآیند تولید پنبه که ما به طور دقیق از آن اطلاع داریم، بسیار کارآمد است، اما دیگر روش های تولید انبوه باعث کاهش کیفیت محصول نهایی می شوند. وقتی منسوجات سوپیما و پیما از پنبه ساخته می شوند، در عالی ترین کیفیت خود در نظر گرفته می شوند، بنابراین ممکن است تولید کنندگان تصمیم بگیرند تا از هنجار صرف نظر کرده و فرآیندهای تولید با کنترل کیفیت بالاتر را انتخاب نمایند. تولید کنندگان پنبه پیما اگر لازم باشد حتی پنبه را بدون کمک از ابزارهای خودکار می توانند کارد، ریسیده و ببافند.
در حالت کلی می توان فرآیند تولید پنبه پیما را به صورت زیر خلاصه نمود:
- چیدن دانه: همه پنبه در قرن های گذشته با دست برداشت می شد. از آنجا که چیدن پنبه با دست فرآیندی سخت و طاقت فرسا است، به همین دلیل ماشین برداشت پنبه اختراع گردید.
- فشرده کردن: بعد از اینکه دانه های گیاه گوسیپیوم باربادنس چیده شد، آنها در داخل عدل ها فشرده می شوند. سپس این عدل ها به کارخانه فرستاده می گردند و در محلی به نام اتاق باز قرار می گیرند.
- ترکیب نمودن: ماشین از هم باز کردن پنبه در اتاق باز، الیاف خام پنبه را از عدل ها باز می کند و آنها را به دستگاه میکسر منتقل می نماید.
- کاردینگ: کاردینگ فرآیندی است که الیاف پنبه را در راستای موازی می کشد تا یک شبکه از نخ به وجود آید. این فرآیند موجب می شود تا الیاف خام پنبه به رشته های طنابی شکل تبدیل شوند.
- شانه زدن: این رشته ها برای اینکه ناخالصی های پنبه حذف شود به سوی دستگاه شانه زنی فرستاده می شوند.
- پیچیدن: رشته های پنبه پیما بر روی ماسوره ها بارگیری می گردند و بر روی قرقره ها پیچیده می شوند.
- نخ ریسی: در ادامه رشته های پنبه به نخ ریسیده می شوند.
- بافتن: در نهایت نخ به پارچه بافته می شود.
پارچه پنبه پیما چه کاربردی دارد؟
پنبه پیما عمدتا در کاربردهایی مورد استفاده قرار می گیرد که در آن از انواع دیگر پنبه ها نیز استفاده می شود. مثلا این نوع از پارچه برای تهیه پیراهن، لباس زیر، لباس زنانه، تی شرت، پولیور کلاه دار و انواع دیگر لباس کاربرد دارد. از پنبه پیما به خاطر نرمی غیر معمول خود، معمولا برای ساخت لباس های لوکس مانند حوله های حمام، لباس راحتی و لباس خواب استفاده می شود. با این حال این نوع پنبه به شدت به عنوان پارچه ملافه محبوب است.
برخی از مصرف کنندگان در مورد انتخاب ملافه هایشان بسیار دقیق و حساس هستند و بسیاری از مردم پنبه پیما را نرم ترین و بادوام ترین نوع پنبه بین دیگر پوشش ها می دانند. همچنین این نوع پنبه به دلیل جذب بالا و مقاومت در برابر پرزدهی، معمولا در حوله کاربرد دارد. پنبه پیما حتی اگر دوام زیادی داشته باشد، باز هم معمولا در محیط های صنعتی استفاده نمی شود. دلیل این موضوع به هزینه بالای این نوع از پنبه بر می گردد که استفاده از آن را در کاربردهای تجاری توجیه نمی کند.
کاربردهای پنبه پیما را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
- برای تولید لباس های رسمی
- برای ساخت لباس های لوکس و فاخر
- برای تولید کالاهای مورد نیاز اتاق خواب و حمام
پارچه پیما در چه مناطقی از جهان تولید می شود؟
به خاطر نقش کلیدی که سرخ پوستان پیما در کشت اولیه این نوع پنبه در ایالات متحده ایفا کرده اند، نام “پنبه پیما” انتخاب شده است. مردم پیما از دانش اجدادی خود در مورد چگونگی پرورش این نوع پنبه برخوردار بودند و در دهه 1900 در پروژه کشت گوسیپیوم باربادنس به وزارت کشاورزی ایالات متحده (USDA) کمک کردند. کشت پنبه پیما تا چند دهه آخر قرن بیستم در ایالات متحده باقی ماند و این نوع پنبه هنوز در کالیفرنیا، تگزاس، نیومکزیکو و آریزونا رشد می کند. اما پنبه پیما کم تر از پنج درصد تولید پنبه آمریکا را تشکیل می دهد و بیشتر این نوع پنبه در خارج از این کشور تولید می شود. هند اخیرا از چین به عنوان بزرگ ترین صادر کننده پنبه پیما عبور کرد و این کشورها همچنان رقابت تنگاتنگی با هم دارند تا بزرگ ترین تولید کننده این پارچه لوکس باشند. یکی از دلایل افزایش اخیر تولید پنبه پیما در هند، آب و هوای گرم این کشور است. پنبه گوسیپیوم باربادنس به شدت قابل تنفس است و هند های طبقه متوسط در حال حاضر آن را به پنبه مصری ترجیح می دهند.
قیمت پارچه پنبه پیما چقدر است؟
پنبه پیما به طور قابل توجهی گران تر از انواع دیگر پنبه است. در حالیکه قیمت منسوجات به کشور تولید کننده و فرآیندهای مورد استفاده تولید بستگی دارد، اما این نوع پنبه عموما دو برابر پنبه رشته کوتاه قیمت دارد.
اگر می خواهید پنبه سوپیما را خریداری کنید، به خاطر داشته باشید که این پنبه یکی از گران ترین انواع پنبه در دنیاست. هزینه های پنبه سوپیما سه برابر قیمت پنبه معمولی است. با این حال وقتی پنبه سوپیما را می خرید، تضمین می شود که پارچه با کیفیت بالایی دریافت خواهید کرد، چون این پارچه مهر تایید ASA را دارد.
چه تفاوتی بین انواع مختلف پارچه پنبه پیما وجود دارد؟
دو نوع پنبه پیما وجود دارد و تعدادی پنبه نیز وجود دارند که بسیار شبیه به این نوع پارچه هستند. برخی از نمونه های این پارچه عبارتند از:
- پنبه سوپیما: این نوع از پنبه، نسخه با کیفیت بالای پنبه پیماست. پنبه سوپیما عملا از هر لحاظ، مشابه پنبه پیما است، اما در معرض کنترل های تولید بسیار سختگیرانه تر قرار دارد. هنگامی که بخش بزرگی از تولید پنبه پیما به خارج از کشور منتقل شد، تولید کنندگان آمریکایی متوجه شدند که باید هم تولید کننده پیما باشند و هم بین پارچه ای پیما آمریکایی که در کشورهای دیگر در حال ساخت بود، تمایز قائل شوند. در نتیجه ASA به وجود آمد. هر گونه لباس و یا پارچه دیگری که دارای نشان ASA باشد، از نظر کیفیت با پنبه پیما ساخته شده در آریزونا توسط سرخ پوستان پیما برابری می کند.
- پنبه سی ایسلند: این نوع از پنبه گوسیپیوم باربادنس دیگر به صورت انبوه تولید نمی شود، اما در تاریخ پنبه پیما نقش مهمی ایفا کرده است. یکی از اولین کشت کننده های پنبه سی ایسلند، یک مهاجر بریتانیایی در ایالات متحده به نام فرانسیس لوت (Francis Levett) بود. دیگر کشت کنندگان این پنبه از باربادوس مهاجرت کردند تا در جزایر مرزی سواحل جورجیا و کارولینای جنوبی پنبه بکارند. پنبه سی ایسلند بالاترین قیمت انواع پنبه مستعمرات را داشت و اغلب به سبب نرمی با ابریشم مخلوط می شد. با اختراع ماشین برداشت پنبه در اواخر دهه ۱۷۰۰، بیشتر کشاورزان به کشت پنبه رشته کوتاه مشغول شدند و تولید پنبه سی ایسلند به چیزی در گذشته تبدیل شد.
- پنبه مصری: پنبه پیما و پنبه مصری یکسان نیستند. پنبه مصری معمولا به محصولات پنبه ای گفته می شود که در مصر تولید می گردد. با این حال برخی از تولید کنندگان محصولات پنبه ای با کیفیت، لباس های خود را به عنوان “پنبه مصری” برچسب می زنند، حتی اگر از از پنبه گوسیپیوم باربادنس ساخته نشده باشد. انواع خاصی از پنبه مصری مانند پنبه پیما از پنبه ELS ساخته شده اند، اما بقیه از طریق پنبه استپیل بلند (LS) تولید گردیده اند که به اندازه گوسیپیوم باربادنسی واقعی نرم یا مقاوم در برابر پرزدهی نیست. با این حال انواع خاصی از پنبه مصری ELS مانند جیزا 45 (Giza 45) می توانند تا ۱۰۰۰ نخ در هر اینچ مربع داشته باشند که آنها را به نرم ترین و لوکس ترین شکل پنبه در جهان تبدیل می کند.
پارچه پیما چه تأثیری بر روی محیط زیست دارد؟
تولید پنبه پیما معمولا نسبت به سایر انواع تولید پنبه تاثیر کمتری بر محیط زیست دارد. اگرچه بخش اعظم تولید پنبه در سراسر جهان توسط ماشین انجام می شود، اما پنبه پیما معمولا با دست چیده می شود که به حفظ یکپارچگی الیاف پنبه کمک می کند. با استفاده از این روش، پسماندهای کمتری تولید می گردد که تاثیر زیست محیطی تولید این نوع پارچه را کاهش می دهد.
وقتی این نوع از پنبه در ایالات متحده آمریکا تولید می شود، معمولا تحت نظارت “ASA” یا “USDA” تولید می گردد. این نظارت سبب می شود که دستور العمل های جدی برای به حداقل رساندن تخریب زیست محیطی دنبال شود. کشت این نوع پنبه تا زمانیکه فرآیندهای تولید مسئولانه دنبال شود، به طور ذاتی پایدار است. با این حال، با توجه به اینکه اکثر تولید پنبه پیما در خارج از ایالات متحده در حال انجام است، تضمین کیفیت و پایداری زیست محیطی این نوع پارچه دشوار است. چین و هند در زمینه تولید غیر اخلاقی، اسراف گرایانه و خطرناک به عنوان دو کشور متخلف شناخته می شوند. هر دو کشور از نیروی کار همانند برده استفاده می کنند تا هزینه های تولید را پایین نگه دارند و دولت های این دو کشور در زمینه حفاظت از کارگران و مقررات زیست محیطی به نحو آشکاری سهل انگار رفتار می کنند.
بنابراین با توجه به اینکه پنبه پیما به خودی خود یک محصول آلاینده محسوب نمی شود، اما بدون هیچ نظارت بین المللی قابل توجهی غیر ممکن است بگویید که آیا کارخانه ها در هند و چین این پارچه لوکس را با استاندارد هایی تولید می کنند که مصرف کنندگان از پنبه سوپیمای آمریکایی انتظار دارند. اگر می خواهید پنبه گوسیپیوم باربادنس را که غیر سمی و سازگار با محیط زیست باشد را استفاده کنید یا بپوشید، لازم است که این پنبه را از ایالات متحده تهیه نمایید.
گواهینامه های موجود برای پنبه پیما
اگر پرورش دهندگان، پنبه پیما را در چارچوب دستور العمل ASA کشت کنند، می توانند از این سازمان گواهینامه بگیرند و پنبه خود را به عنوان پنبه سوپیما بفروشند. همچنین ممکن است این نوع پنبه توسط USDA و یا آژانس کشاورزی ارگانیک اتحادیه اروپا تایید شود.
نام پارچه | پنبه پیما |
نام دوم شناخته شده پارچه | پنبه استیپل فوق بلند (ELS) و پنبه سوپیما |
ترکیبات پارچه | الیاف بلند پنبه گوسیپیوم باربادنس |
تغییرات ممکن تراکم نخ در پارچه | 200-300 |
قابلیت تنفس پارچه | قابلیت تنفس بالا |
قابلیت مقاومت در برابر رطوبت | بالا |
قابلیت حفظ گرما | کم |
قابلیت ارائه کشش | متوسط |
حساس به کرکی شدن یا قل زدن | کم |
اولین کشور سازنده این نوع پارچه | ایالات متحده |
بزرگترین صادر کننده/ کشور برتر تولید کننده | چین |
دمای توصیه شده برای شستشو | گرم یا سرد |
کاربرد در | لباس و ملافه |