پارچه اوت درای چیست: خواص، نحوه ساخت و محل تولید

پارچه اوت درای (OutDry Fabric) چه نوع پارچه ای است؟

اوت درای یک نوع پارچه ضد آب است که مجوز ثبت اختراع آن در اختیار شرکت تولید کننده لباس ورزشی کلمبیا (Columbia Sportswear) است و انحصاراً توسط این شرکت تولید می شود. در واقع اوت درای به روزرسانی موفق تکنولوژی خط تولید آمنی درای (Omni-Dry) شرکت کلمبیا محسوب می شود؛ اوت درای با فناوری های جدیدی ادغام شده که این امکان را فراهم می کنند تا مواد ضد آب مستقیماً با لایه های بیرونی کفش، کاپشن، دستکش و انواع دیگر لباس های بیرون پوش ترکیب شوند. پیش از این فناوری های ضد آب قادر نبودند تا بدون استفاده از مواد شیمیایی نامطمئن با مواد دیگر ترکیب گردند و همین باعث غرق آب شدن محصولات و اشکالات نامطلوب دیگر می شد.

مشخصات فنی پارچه اوت درای

هر چند که شرکت کلمبیا، خصوصیات شیمیایی مواد اختصاصی تولید پارچه اوت درای را اعلام نکرده است؛ اما منطقی است که فرض کنیم ماده شیمیایی مورد استفاده در ساخت پارچه اوت درای، پلی تترا فلورواتیلن (PTFE) است که بیشتر به تفلون معروف است. از زمان اختراع پارچه گورتکس (GORE-TEX) تا به امروز، یکی از مشخصات عمده هر پارچه ضد آبی، استفاده از تفلون به عنوان ماده اصلی آن بوده است. بنابراین احتمالاً پارچه اوت درای بر پایه فرمولاسیون جدیدی از تفلون که دارای ویژگی پیوند گرمایی است، ساخته می شود.

طبق گفته شرکت کلمبیا، پارچه اوت درای 100% ضد آب است و از آنجاییکه از این ماده در لایه بیرونی لباس ها و لوازم جانبی بیرون پوش استفاده می شود، لذا از ورود آب به تمام قسمت های محصول جلوگیری می کند. فناوری های قدیمی ضد آب به ویژه فناوری هایی که در کفش مورد استفاده قرار می گرفتند به گونه ای بودند که آب قبل از اینکه توسط لایه داخلی ضد آب محصول متوقف شود، ابتداً از لایه های خارجی آن عبور می کرد. از آنجاییکه پارچه اوت درای به هیچ وجه اجازه نمی دهد که آب به کفش و سایر وسایل نفوذ کند احتمال اینکه این محصولات با آب خیس شوند را به حداقل می رساند؛ چرا که ورود آب به داخل کفش و خیس شدن آن باعث سنگین شدن کفش می شود، حتی اگر لایه داخلی آن ضد آب باشد.

تاریخچه پارچه اوت درای

خط تولید OutDry Technologies S.r.l. در اوایل قرن بیستم در نزدیکی میلان ایتالیا راه اندازی شد. این محصول توانست با کسب جایزه Ecodesign در نمایشگاه ISPO 2008 در مونیخ، توجهات بین المللی را به سمت خود جلب کند. سال بعد شرکت کلمبیا به واسطه برند لباس های کوهنوردی خود دستکشی با فناوری اوت درای تولید و روانه بازار کرد و در سال 2010 شرکت کلمبیا اعلام کرد که در حال خریداری کامل فناوری OutDry Technologies S.r.l. می باشد. دفتر مرکزی Outdry Technologies همچنان در ایتالیاست، اما در حال حاضر شرکت کلمبیا کنترل این شرکت را به دست گرفته و قصد دارد تا از این فناوری ضد آب در طیف گسترده ای از محصولاتش استفاده نماید.

تا سال 2013 عملاً این فناوری در تمام محصولات شرکت کلمبیا مورد استفاده قرار گرفت و در سال 2016 شرکت کلمبیا اولین کاپشن اوت درای خود را به بازار معرفی کرد. در واقع استفاده شرکت کلمبیا از فناوری اوت درای در کاپشن ها و ژاکت های بارانی به معنی پایان استفاده از فناوری ضد آب قبلی این شرکت یعنی Omni-Dry می باشد. آخرین محصولات مبتنی بر فناوری آمنی درای در فصل 2016 کلمبیا تولید شده اند و از آن زمان تاکنون دیگر این فناوری به کار گرفته نشده است.

شرکت کلمبیا از سال 2016، فناوری اوت درای را تقریباً در تمام محصولات بیرون پوش خود گنجانده است. امروزه دستکش، کاپشن، کوله پشتی و کفش های شرکت کلمبیا که برای آب و هوای مرطوب طراحی می شوند همگی از فناوری اوت درای بهره می گیرند. چنانچه در برخی از محصولات شرکت کلمبیا از فناوری اوت درای استفاده نشود معمولاً یکی از فناوری های جایگزین آن مانند آمنی تک (Omni-Tech) یا آمنی شیلد (Omni-Shield) مورد استفاده قرار می گیرد. اوت درای پیشرفته ترین فناوری کلمبیا محسوب می شود و این ماده ضد آب توانسته توجه بسیاری از علاقه مندان و منتقدان لباس های بیرون پوش را به خود جلب کند.

پارچه اوت درای چگونه تولید می شود؟

شرکت لباس ورزشی کلمبیا هرگز دقیقاً روش های مورد استفاده برای ساخت پارچه اوت درای را فاش نکرده است. فقط جزئیاتی کلی در مورد اینکه اوت درای چه تفاوتی با فناوری های ضد آب رقیبش دارد منتشر شده و آن هم در راستای اهداف بازاریابی بوده است. به هر حال و با فرض اینکه پارچه اوت درای با تفلون ساخته می شود، می توان برخی از اطلاعات پایه درباره روش ساخت این پارچه را استنتاج کرد.

1- تولید PTFE

PTFE یک فرم پلیمری از تترافلوئوراتیلن (TFE) است. تولید کنندگان برای تولید TFE از فلورسپار، اسید هیدروفلوئوریک و کلروفروم استفاده می کنند. سپس این 3 ماده را در معرض گرمای شدید قرار می دهند تا TFE گازی تولید شود. TFE در محیطی با دمای پایین و تحت فشار ذخیره می شود تا به مایع تبدیل گردد، اما هنوز هم بسیار اشتعال پذیر است.

برای تولید  PTFE، ماده TFE در معرض یک ماده شیمیایی آغازگر مانند سولفات آمونیوم یا پراستیک اسید (اکسیدین) قرار گرفته و با آب ترکیب می شود. دو روش مشخص برای تبدیل TFE به PTFE با استفاده از آب وجود دارد: روش پلیمریزاسیون تعلیق و روش انتشار (پراکندگی). در روش تعلیق، TFE به شکل دانه های ریز یا گلوله مانند PTFE در می آید؛ اما در روش انتشار، TFE به صورت خمیر PTFE شکل می گیرد که می توان آن را خشک کرده و به پودر تبدیل نمود.

تولید کنندگان ماده ضد آب، PTFE را به منظور تبدیل آن به ورقه های انعطاف پذیر با سایر مواد شیمیایی ترکیب می کنند. با وجود اینکه هنوز جزئیات این امر فاش نشده اما به نظر می رسد اوت درای نتیجه یک فرآیند ابتکاری است که PTFE را به یک ورقه پیوندی گرمایی تبدیل می کند.

2- برش جهت شکل دادن و اعمال گرما

طبق اطلاعاتی که در اقلام بازاریابی شرکت کلمبیا منتشر شده است، پس از اینکه پارچه اوت درای به شکل یک ورقه درآمد برش داده می شود تا به شکل محصولات ضد آب درآید. سپس پارچه اوت درای به دور محصول مورد نظر پیچیده شده و از گرما برای اتصال پارچه به محصول استفاده می شود. مزیت اصلی پارچه اوت درای این است که اجازه نمی دهد رطوبت از خارجی ترین لایه پوشاک یا اکسسوری به داخل آن نفوذ کند.

پارچه اوت درای چه کاربردی دارد؟

از پارچه اوت درای به صورت انحصاری در لباس های بیرون پوش شرکت لباس ورزشی کلمبیا استفاده می شود. در ابتدا این پارچه فقط در کفش و دستکش های تولیدی شرکت کلمبیا مورد استفاده قرار می گرفت، اما امروزه شرکت لباس ورزشی کلمبیا میزان استفاده از این تکنولوژی را گسترش داده و از این پارچه در انواع کوله پشتی ها، کاپشن ها و ژاکت های بارانی استفاده می کند. در ضمن شرکت کلمبیا، مجموعه محدودی از پیراهن های مردانه را با استفاده از پارچه اوت درای تولید کرده است، هر چند که موارد کاربرد این پیراهن ها بسیار نادر است. شرکت کلمبیا برای محافظت از مصرف کنندگان در برابر باران، شلوارهای بیرون پوش را تولید نموده که برای ساخت آنها از پارچه ضد آب اوت درای استفاده شده است؛ همچنین این برند حداقل یک خط تولید لباس مردانه را بر پایه فناوری اوت درای ارائه کرده است.

پارچه اوت درای در چه مناطقی از جهان تولید می شود؟

شرکت کلمبیا نیز مانند سایر شرکت های آمریکایی طی چند سال اخیر عملیات تولید خود را به خارج از کشور و عمدتاً چین منتقل کرده است. با وجود اینکه شرکت کلمبیا هنوز 60% از محصولات خود را در چین و ویتنام تولید می کند، اما این شرکت معتبر در زمینه تولید لباس های بیرون پوش تصمیم گرفته تا روند تولید برخی از محصولات خود را به داخل ایالات متحده باز گرداند. شرکت کلمبیا اعلام نکرده که بخش اعظم محصولات اوت درای خود را در کجا تولید می کند، اما احتمالاً روند تولید محصولات اوت درای بین چین، ویتنام و ایالات متحده تقسیم شده است.

قیمت پارچه اوت درای به چه صورت است؟

محصولات شرکت کلمبیا که در آنها از تکنولوژی اوت درای استفاده می شود به نسبت سایر محصولات شرکت کلمبیا قیمت گذاری می شوند. به نظر نمی رسد قیمت محصولات اوت درای شرکت کلمبیا نسبت به سایر محصولات ضد آب تولید شده توسط برندهای تولید کننده لباس های بیرون پوش بسیار بیشتر باشد. قیمت معقول این محصولات نشان می دهد که تولید پارچه اوت درای به صورت کارآمد و ارزان امکان پذیر است.

چه تفاوتی بین انواع مختلف پارچه اوت درای وجود دارد؟

شرکت لباس ورزشی کلمبیا، انواع مختلف پارچه اوت داری را تولید می کند؛ در ضمن انواع مختلف فناوری های ضد آب رقیب نیز وجود دارند که باید بین آنها و تکنولوژی اوت درای تمایز قائل شد. در ادامه چند نمونه از آنها را معرفی می کنیم:

1- اوت درای

فن آوری پایه اوت درای شرکت کلمبیا کاملاً شبیه روش عمل آوری ضد آبی است که این شرکت هنگام خرید خط OutDry Technologies S.r.l. در سال 2010 به آن دست پیدا کرد. اکنون تکنولوژی اوت درای با برخورداری از سیستم منحصر به فرد کاربرد گرما و خاصیت ضد آب، نسل بعدی در انواع محصولات شرکت کلمبیا عرضه می شود.

2- اوت درای اکستریم (OutDry Extreme)

فناوری اوت درای اکستریم به روز شده فناوری اوت درای است که قابلیت تنفس و ویژگی های ضد آب آن ارتقا پیدا کرده است. از پارچه تولید شده با فناوری OutDry Extreme نیز همانند پارچه تولید شده با فناوری اوت درای می توان برای تولید لباس های بیرون پوش کاملاً ضد آب استفاده کرد.

3- اوت درای اکستریم اکو (OutDry Extreme Eco)

پارچه OutDry Extreme Eco فاقد هرگونه مواد شیمیایی پرفلوره (PFC) شده است که جزء مواد مضر محسوب شده و می توانند بر سلامت باروری و عملکرد کبد تاثیر بگذارند. پارچه اوت درای اکستریم اکو کاملاً با مواد بازیافتی ساخته می شود و از همان مزایای پارچه های اوت درای یا اوت درای اکستریم نیز بهره مند است، با این تفاوت که در طی روند تولید آن ده ها لیتر در مصرف آب صرفه جویی می گردد.

4- آمنی درای (Omni-Dry)

فناوری آمنی درای را می توان جد منقرض شده فناوری اوت درای به حساب آورد. قبل از اینکه شرکت کلمبیا فن آوری OutDry Technologies S.r.l. را در اختیار بگیرد، آمنی درای فناوری اصلی ضد آب برند کلمبیا بود. از آنجاییکه عملکرد پارچه اوت درای از همه نظر بهتر از پارچه Omni-Dry است، لذا شرکت کلمبیا تصمیم گرفت که این فناوری را کنار بگذارد و امروزه تقریباً پارچه اوت درای کاملاً جایگزین پارچه آمنی درای شده است.

5- گورتکس (GORE-TEX)

پارچه گورتکس که در اوایل دهه 1970 میلادی ساخته شد یکی از معروف ترین مواد ضد آب تولید لباس است. با در نظر گرفتن ستون آب 28000 میلی متری، عملکرد پارچه گورتکس بهتر از عملکرد پارچه اوت درای با ستون آب 2000 میلی متری است. برای اینکه پارچه GORE-TEX قابلیت ضد آب بودن خود را حفظ کند باید مرتباً با پوشش ضد آب (DWR) عمل آوری شود که این فرآیند برای محیط زیست مضر بوده و به صورت بالقوه سمی است. به علاوه گاهی اوقات آب از طریق درزهای این پارچه به آن نفوذ کرده و همین امر از خاصیت آن می کاهد.

6- آمنی تک (Omni-Tech)

آمنی تک جزء فناوری قدیمی شرکت کلمبیا به حساب می آید؛ اما به دلیل کم بودن قابلیت تنفس این پارچه ها در مقایسه با پارچه اوت درای در وهله اول از آنها برای تولید لباس های مورد استفاده در هوای سرد استفاده می شود. پارچه ای که با فناوری Omni-Tech ساخته می شود از یک لایه پارچه قابل تنفس و یک لایه ضد آب رویی تشکیل شده و هنگامیکه پای خشک بودن به میان می آید هرگز به اندازه پارچه اوت درای کارآمد نیست.

7- آمنی هیت (Omni-Heat)

آمنی هیت یک فناوری شرکت کلمبیا است که با ارائه پارچه های عایق، گرمای بدن فرد را باز می تاباند. پارچه Omni-Heat در گام نخست برای ساخت کاپشن و شلوار مورد استفاده قرار می گیرد. این پارچه ها خاصیت ضد آب متوسطی دارند و هدف اصلی از ارائه آنها حفظ گرمای بدن است.

8- آمنی ویک (Omni-Wick)

پارچه تولید شده با این فناوری که مختص شرکت کلمبیا می باشد رطوبت پوست را به خود جذب کرده و به همین دلیل پوست را خشک و خنک نگه می دارد. با وجود اینکه پارچه Omni-Wick از ویژگی رطوبت زدایی برخوردار است اما فقط در مواردی از آن استفاده می شود که لزومی ندارد محصول ضد آب باشد.

9- آمنی شیلد (Omni-Shield)

آمنی شیلد نیز یکی از فناوری های شرکت کلمبیا به حساب می آید که پارچه های دافع آب بدون قابلیت بالا را ارائه می دهد. اما پارچه های ساخته شده با این فناوری به دلیل اینکه مقاومت بالایی در جذب مایعات از خود نشان می دهند ممکن است کمتر نسبت به پارچه اوت درای لکه بگیرند.

پارچه اوت درای بر روی محیط زیست چه تأثیری می گذارد؟

پارچه اوت درای و سایر فناوری های ضد آب مبتنی بر مواد PTFE شدیداً بر محیط زیست تاثیر منفی می گذارند. حتی پارچه OutDry Extreme Eco که فرآیند تولید آن به گونه ای است که فارغ از بسیاری از نگرانی های ذاتی زیست محیطی تولید پارچه اوت درای است نیز زیست تخریب پذیر نمی باشد و بدون استفاده از مواد شیمیایی و مضر قابل تولید نیست.

در طی روند تولید PTFE، محصولات فرعی مثل دی اکسید کربن و اسید فلوئوریک تولید می شوند. قرار گرفتن در معرض این مواد شیمیایی به ویژه اسید فلوئوریک منجر به بیماری تب بخار پلیمری می گردد. در نتیجه کارگرانی که در بخش تولید PTFE کار می کنند، باید همیشه از تجهیزات محافظتی استفاده نمایند.

حتی اگر کارگران از محصولات فرعی تولید PTFE در امان باشند، باز هم ممکن است این مواد شیمیایی وارد جو و منابع آبی اطراف تاسیسات تولید PTFE شوند. زمانیکه PTFE وارد خاک می شود به تری فلئورواستات (TFA) تجزیه می شود که به مدت طولانی در اکوسیستم باقی می ماند و به رشد گیاهان آسیب می رساند.

محصولاتی که با پارچه اوت درای ساخته می شوند زیست تخریب پذیر نیستند و بازیافت آنها بسیار مشکل است. از آنجاییکه تولید سالانه پارچه اوت درای درصد بسیار ناچیزی از تولید منسوجات جهانی را تشکیل می دهد، می توان در حالت کلی از تاثیرات زیست محیطی این پارچه در عمل چشم پوشی کرد.

گواهینامه های موجود برای پارچه اوت درای

اوت درای علامت تجاری منحصر به فرد شرکت لباس ورزشی کلمبیا است و از آن فقط در محصولات شرکت کلمبیا استفاده می شود. بنابراین این فناوری واجد شرایط دریافت هیچ گواهینامه مستقلی نیست. به نظر نمی رسد که شرکت کلمبیا برای فناوری اوت درای خودش، گواهینامه مستقلی درخواست کرده باشد.