مکانیسم‌های ماشین بافندگی

مکانیسم‌های اصلی در هر نوع ماشین بافندگی را می‌توان به سیستم‌های اولیه (تشکیل دهنه، پودگذاری و دفتین زدن)، ثانویه و کمکی طبقه‌بندی کرد. در مرحله تشکیل دهنه، چله تار در درون لایه‌ها باز می‌شود. در مرحله پودگذاری، ماکوی حامل پود از یک طرف ماشین بافندگی به‌طرف دیگر سوق داده می‌شود. در مرحله دفتین‌ زدن، نخ پود با ضربه دفتین کوبیده می‌شود تا بر روی پارچه بیفتد. سیستم‌ ثانویه شامل سیستم‌های تیک‌آپ و تغذیه تار به ماشین بافندگی است. سیستم‌های کمکی متشکل از سیستم‌های مراقبت تار، مراقبت پود و محافظ تار هستند.

سیرتکاملی ماشین‌های بافندگی

ماشین بافندگی، دستگاهی است که باعث می‌شود دو مجموعه نخ، یعنی نخ‌های تار و پود در هم بافته شوند و تشکیل پارچه دهند. اولین ماشین بافندگی تاریخ، ماشین بافندگی پیت (pit) نام داشت. پس از آن ماشین‌های بافندگی دستی توسعه پیدا کردند و سپس ماشین‌های بافندگی برقی به‌وجود آمدند.
پس از ظهور ماشین‌های بافندگی برقی، تحولات زیادی در این عرضه رخ داد. ماشین‌های بافندگی اولیه از نوع غیراتوماتیک بودند که دستگاه تغذیه تار به ماشین بافندگی را نداشتند، فاقد مکانیسم مراقبت تار و مکانیسم تغییر دادن پود بودند. این دستگاه‌ها به دقت و توجه بالای بافنده، نیاز داشتند.
سپس ماشین‌های بافندگی نیمه اتوماتیک توسعه پیدا کردند که دو مکانیسم از سه مکانیسم توضیح‌داده‌شده فوق را در بر می‌گرفتند. در ادامه ماشین‌های بافندگی تمام اتوماتیک اختراع شدند که شامل هر سه مکانیسم اصلی، یعنی دستگاه تغذیه تار به ماشین به‌صورت مثبت، مکانیسم مراقبت تار و مکانیسم پودگذاری بودند. قرن گذشته، شاهد توسعه مکانیسم‌های بافندگی بدون ماکو بوده است.

مکانیسم‌های ماشین بافندگی

ماشین بافندگی، دستگاهی است که باعث می‌شود دو مجموعه نخ، یعنی نخ‌های تار و پود در هم بافته شوند و تشکیل پارچه بدهند.

مکانیسم‌های اصلی در هر نوع ماشین بافندگی را می‌توان به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

• سیستم‌های اولیه
• سیستم‌های ثانویه و
• سیستم‌های کمکی.

سیستم‌های اولیه (اصلی): را می‌توان به تشکیل دهنه، پودگذاری و دفتین زدن تقسیم‌بندی کرد. در مکانیسم تشکیل دهنه، چله تار به‌صورت لایه‌ای باز می‌شود تا عبور ماکو تسهیل شود. در مکانیسم پودگذاری، ماکوی حامل پود از یک طرف ماشین بافندگی به‌طرف دیگر سوق داده می‌شود. در مرحله دفتین زدن، نخ پود با ضربه دفتین کوبیده می‌شود تا بر روی پارچه بیفتد.

سیستم‌های ثانویه: شامل سیستم‌های تیک‌آپ و تغذیه تار به ماشین بافندگی هستند. سیستم تیک‌آپ به پیچش پارچه بر روی غلتک پارچه کمک می‌کند، بنابراین بر تراکم پود پارچه تاثیر می‌گذارد. سیستم تغذیه تار ماشین بافندگی باعث می‌شود تا تار از طریق قرقره بافنده با یک سرعت یکنواخت پیچیده شود، در نتیجه روند کشش نخ‌های تار در طول فرآیند بافت ثابت می‌ماند.

سیستم‌های کمکی: متشکل از مکانیسم‌های مراقبت تار، مراقبت پود و محافظ تار هستند. مکانیسم مراقبت تار برای مراقبت از ماشین بافندگی در هنگام پاره شدن نخ تار استفاده می‌شود. این کار برای جلوگیری از عیب‌دار شدن پارچه مثل تار پارگی در پارچه و جلوگیری از خرابی نقش پارچه لازم است. مکانیسم مراقبت پود برای مراقبت کردن از ماشین بافندگی در هنگام تمام شدن پود یا پاره شدن پود مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کار برای جلوگیری از پارگی نخ پود در پارچه که شکاف پارچه نیز نامیده می‌شود، لازم است. در صورت گیرکردن ماکو در وسط صفحه تار، از دستگاه محافظ تار استفاده می‌شود تا از پاره شدن نخ‌های چندتایی تار جلوگیری‌ شود.

ماشین‌های بافندگی دستی: بافنده‌ها از دستان خود برای جابجایی ماکو از یک انتها به انتهای دیگر دستگاه استفاده می‌کنند. بافنده‌ها از پاهای خود برای عمل چله‌کشی استفاده می‌نمایند. تولید در این نوع از ماشین بافندگی بسیار کم بود و از بافنده‌ای تا بافنده دیگر تغییر می‌کند.

ماشین‌های بافندگی برقی: با برق کار می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا فشار بر بافنده کاهش یابد. اتوماسیون قابل‌توجهی در این دستگاه‌ها صورت می‌گیرد که منجر به فشار کمتر بر اپراتور، افزایش تولید و کارآیی دستگاه‌های بافندگی می‌شود. ماشین‌های بدون ماکو، نمونه‌ای خوب از این نوع ماشین‌ها هستند.

بادامک، دابی و دستگاه ژاکارد(مکانیسم‌های چله‌بخشی): ساده‌ترین نوع ماکوهای ماشین‌های بافتنی، بادامک‌ها هستند که برای بافندگی تا 8 میله چله‌کشی مناسبند. دابی‌ها برای طراحی تا 40 میله چله‌کشی، مناسب می باشند و ژاکاردها برای طرح‌های پیچیده‌ای که متشکل از چندین پود هستند، عالی خواهند بود. مزیت مکانیسم ژاکارد این است که می‌تواند نخ تار منفرد را کنترل کند، از این‌رو دارای ظرفیت طراحی زیادی است.

طبقه‌بندی ماشین‌های بافندگی

ماشین‌های بافندگی را می‌توان با توجه به استفاده یا عدم‌استفاده از ماکو و روش استفاده‌شده جهت اضافه نمودن نخ پود به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد: