بررسی مسئله قابلیت پوشیدن لباس محافظ

ضرب المثل معروفی در زمینه خیاطی می گوید که “افراد برای اولین بار با توجه به ظاهر و لباسی که بر تن کرده اند، مورد سنجش و قضاوت اطرافیان قرار می گیرند”. این جمله به خصوص وقتی لباس محافظ پوشیده می شود، نمود بیشتری دارد. چون ایمنی کارکنان در معرض خطر، نه تنها به عملکرد لباس محافظ آنها، بلکه به قابلیت پوشیدن این لباس نیز ارتباط پیدا می کند. جهت دستیابی به محافظت مورد نیاز، کارکنان باید در هنگام انجام دادن وظایفشان قادر باشند تا لباس مناسب را بر تن کنند.
ویژگی هایی که کارکنان را ترغیب می کند تا لباس های محافظ را در زمانی مناسب و در روشی درست بپوشند، باعث می شود تا آنها در هنگام انتخاب لباس محافظ به نکات کلیدی توجه داشته باشند. هر چند که کارفرمایان در هنگام انتخاب لباس به طور معمول بر روی موضوعاتی مانند عملکرد بازدارندگی، قابلیت دوام و نفوذ ناپذیری تمرکز می کنند، اما مسئولیت های آنها در قبال فراهم کردن محافظت برای کارگران، فراتر از تهیه کردن پوشاک با این ویژگی های عملکردی اولیه است.
به عنوان مثال، کارفرمایان وظیفه دارند تا نوعی لباس محافظ را انتخاب کنند که قابلیت مقابله با محیط کار خطرناک را داشته باشد. آنها باید کارکنان را برای استفاده صحیح از این نوع لباس ها آموزش دهند، باید نحوه انتخاب و دور انداختن لباس را به کارکنان بیاموزند و وقتی کارکنان طرز استفاده صحیح از لباس را نیاموختند، باید با آموزش مجدد به رفع این نقیصه بپردازند. وقتی شرایط محیط کاری خطرناک به صورت قابل توجه تغییر میکند، آموزش مجدد نیاز خواهد بود. موفقیت کارفرمایان در مواجه با این الزامات می تواند توسط مشخصات قابلیت پوشیدن لباسی که برای مقابله با نیروی کار ساخته شده است به شدت تحت تأثیر قرار گیرد.

نه المان قابلیت پوشیدن

در هنگام ارزیابی وسایل حفاظت فردی (PPE) به دنبال چه مشخصات و ویژگی هایی از قابلیت پوشیدن باید بود؟ هر چند که بعضی از الزامات ویژه به نوع لوازم تنفسی و دیگر ویژگی های مشخص مجموعه محافظتی کلی بستگی خواهد داشت، اما در همه کاربردهایی که پوشاک از پارچه های محافظتی ساخته می شود، نه ویژگی مهمترین هستند. هر یک از این مشخصات بر روی نگرش های کارگران نسبت به پوشاک محافظ و چگونگی استفاده آنها از پوشاک برای فراهم کردن ایمنی تأثیر خواهد گذاشت.

1- محافظت بازدارندگی قابل اعتماد و قابلیت دوام

آیا فردی که لباس محافظ را پوشیده است، می تواند اطمینان حاصل کند که این لباس توانایی محافظت از وی را در برابر همه خطرات محیط کاری دارد و می تواند تحت شرایط سخت شغلی ایستادگی کند؟
کارکنان در لباس فراهم شده برای استفاده آنها باید احساس ایمنی و امنیت کنند. کارفرمایان باید با توجه به خواص بازدارندگی به انتخاب لباس های محافظ اقدام نمایند. اینگونه اطلاعات از طریق تولید کننده لباس محافظ در دسترس است و باید توسط کارفرما با دیگر اسناد انتخاب PPE حفظ گردد. (احتیاط: بیشتر آزمایش های بازدارندگی بر روی مواد دست نخورده و تازه انجام می گیرد، بنابراین تولید کنندگان بر روی موادی که قبلا در هنگام استفاده دچار سائیدگی و خمش شده اند باید اطلاعات بازدارندگی را فراهم کنند).
کارفرمایان باید بررسی کنند تا ببینند که آزمایش های بازدارندگی انجام شده تا چه حد به خطرات محیط کاری آنها مرتبط بوده است. به عنوان مثال، آزمایش های بازدارندگی انجام شده با ذراتی بزرگتر از پنج میکرون ممکن است در انتخاب بسیاری از لباس ها توجیه پذیر نباشند. ذراتی با این اندازه، 20 برابر سریعتر از ذراتی با اندازه یک میکرون ته نشین می شوند و برای مدت طولانی در هوا باقی نمی مانند. استفاده آزمایش های بازدارندگی از ذرات یک میکرو ترجیح داده می شود، زیرا ذراتی با این اندازه کوچک تر برای مدت زمان بیشتری در هوا می مانند و بیشتر احتمال دارد تا در پوشاک نفوذ کنند و به اعماق داخل ریه ها کشیده شوند.

2- تناسب مناسب

آیا لباس محافظ به کسی که آن را پوشیده است، اجازه می دهد تا کارش را در شیوه ای معمول بدون تحمل ناراحتی اضافی انجام دهد؟ آیا این لباس اجازه می دهد تا شخص همه حرکات را بدون نگرانی از پاره شدن و آسیب دیدن لباسش به طور کامل به پایان برساند؟
وقتی لباس محافظ انتخاب می گردد، نمی توان یک اندازه دقیق برای همه افراد پیدا کرد. لباسی که بسیار بزرگ باشد، همانند لباس بسیار کوچک غیر قابل پذیرش خواهد بود. بخش I مربوط به استاندارد اداره ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) برای لباس محافظ شخصی (29 CFR 1910.132)، کارفرمایان را ملزم کرده است تا لباس متناسب را برای کارگران فراهم کنند. نمودارهای اندازه گیری می توانند در انتخاب لباس کمک کننده باشند، اما مهم است تا کارفرمایان برای انتخاب لباس هایی تلاش کنند که تناسب خوب و محدوده گسترده ای از حرکات را برای کارگران فراهم می کند. این مسئله به این دلیل است که طرح های اندازه برای لباس محافظ ممکن است همانند لباس های معمول (مانند ژاکت ها و پولیورها) نباشد.
علاوه بر این، همه تولید کنندگان پوشاک از استانداردهای مشابهی برای اندازه استفاده نمی کنند. بدون استانداردهای یکسان، تولید کنندگان پوشاک آزاد هستند تا اندازه ها و ابعاد را به دلخواه تغییر دهند. شرکت دوپونت (DuPont) جهت کمک برای دستیابی به یک اندازه یکسان، تولید کنندگان پوشاک Tyvek را مجبور کرده است تا حداقل استانداردهای انجمن ملی آمریکا را دنبال کنند. آنها با دنبال کردن این استانداردها در هنگام ارزیابی پوشاک ساخته شده از Tyvek مطمئن می شوند که همه این استانداردها رعایت شده است.

3- مراقبت، نگهداری و تعمیر آسان

آیا کسیکه لباس محافظ را پوشیده است، می تواند با حداقل تلاش به مراقبت از آن بپردازد؟
مراقبت آسان یکی از مزایای عمده استفاده محدود از مواد لباس محسوب می شود. پوشاک فقط برای استفاده در زمان محدودی طراحی و قیمت گذاری می گردند و سپس باید دور انداخته شوند. آنها به غیر از شیوه درست انبار کردن به مراقبت خاصی توسط شخص استفاده کننده نیازی ندارند. در حالیکه لباس محافظ به گونه ای طراحی می شود که قابلیت استفاده مجدد را داشته باشد. این لباس باید تمیز گردد و بعد از هر بار استفاده باید مورد بازرسی قرار گیرد. قسمت های آسیب دیده لباس باید تعمیر شوند یا نباید دوباره از آنها استفاده گردد. تعمیر کردن پوشاکی که قابلیت استفاده مجدد را دارد، اغلب مستلزم آن است که محصولات به طور کامل از آلودگی مبرا شوند و به سازنده بازگردانده گردند. در بعضی از کاربردها، فقط سازنده می تواند تعیین کنید که آیا پوشاک آسیب دیده به تعمیر نیاز دارد یا خیر.
معیار کلیدی در انتخاب بین لباسی که استفاده محدود دارد و لباسی که دارای قابلیت استفاده مجدد است، معمولا به هزینه برای استفاده مربوط می شود. با این حال، الزامات مراقبت از پوشاک باید در ایجاد اینگونه شرایط در نظر گرفته شود، زیرا هزینه های نگهداری، تعمیر و انبار می توانند بسیار قابل توجه باشند. هر چه این هزینه ها بیشتر باشند، الزامات مراقبتی بر روی میزان تلاش تأثیر خواهد گذاشت، بنابراین کارکنان باید زمان پوشیدن این لباس ها را با اتخاذ روشی درست و صحیح افزایش دهند. پس می توان گفت که الزامات نگهداری به یک موضوع هزینه بر در زمینه قابلیت پوشیدن تبدیل شده است.

4- انعطاف پذیری و وزن پایین

آیا لباس محافظ، نرم و انعطاف پذیر است؟ آیا این لباس اجازه می دهد تا فردی که آن را پوشیده است با آزادی کامل حرکت کند؟ آیا این لباس، وزن کمی دارد؟
وزن کم و انعطاف پذیری حداکثر در لباس محافظ مهم هستند، چون آنها بر محدوده ای از حرکات شخص پوشنده و درجه ای از خستگی شغلی تأثیر می گذارند. لباس محافظی که سبک وزن است و به صورت محدود از آن استفاده می گردد، مزایای قابل توجهی را نسبت به پوشاکی که قابلیت استفاده مجدد دارد، ارائه می دهد. پارچه های سبک وزن باید به اندازه کافی محکم باشند تا بتوانند در مقابل سختی های محیط کار مقاومت کنند. به عنوان مثال، Tychem BR ماده جدیدی است که توسط شرکت دوپونت برای محافظت در برابر مواد شیمیایی خطرناک توسعه پیدا کرده است. این ماده یک نمونه عالی از پارچه های سبک وزن را تولید می کند، چون بازدارندگی و مقاومت بالایی را برای پارچه به وجود می آورد و می تواند مهمترین خصوصیات قابلیت پوشیدن را توسعه دهد.

5- راحتی و تنش حرارتی

آیا کسیکه لباس محافظ را بر تن می کند، لباسی راحتی که هم زیبا و هم از نظر فیزیولوژیکی مناسب باشد را پیدا خواهد کرد؟ آیا این لباس اجازه می دهد تا هوای قابل توجهی جهت جلوگیری از تنش حرارتی جریان پیدا کند؟
برای کارفرمایان، راحتی زیبای لباس محافظ (شکل ظاهری آن) نسبت به راحتی فیزیولوژیکی آن از اهمیت بیشتری برخوردار است (صرف نظر از اینکه آیا سبب تنش حرارتی می شود یا خیر). اگرچه هر دو عامل بر روی قابلیت پوشیدن تأثیر دارند، اما هرگز این مسئله را از یاد نبرید که نباید برای به دست آوردن راحتی، بازدارندگی را قربانی کنید.
راحتی همراه با زیبایی. این نگرانی وجود دارد که لباس هایی که ظاهر قشنگی ندارند به صورت مناسب پوشیده نشوند. راحتی همراه با زیبایی، تابعی از سلیقه شخصی به همراه سایر عوامل پیچیده است و اندازه گیری دقیق آن به سختی امکان پذیر است. آزمایشات کنترل شده دقیقی جهت تعیین کیفیت های راحتی همراه با زیبایی لباس محافظ طراحی شده است. با این حال، به دلیل هزینه و تلاشی که برای این آزمایش ها صرف می شود، ارزیابی ها معمولا براساس مقایسه انجام می گیرد.
راحتی فیزیولوژیکی. وقتی در هنگام کار از لباس محافظ استفاده می شود، مهمترین مسئله قابلیت پوشیدن به راحتی فیزیولوژیکی کارکنان مربوط می شود (راحتی فیزیولوژیکی مستقیما با تنش حرارتی ارتباط پیدا می کند).
همه لباس ها بر مکانیسم دمای بدن تأثیر دارند. با توجه به ماهیتی که لباس محافظ دارد، می تواند مانعی را برای خنک کنندگی طبیعی بدن ایجاد نماید. در موقعیت های گرم و مرطوبی که کارگران زیاد عرق می کنند، خنک کنندگی بدن به نرخ رطوبتی که از فضای بین پوست و لباس خارج می شود، بستگی خواهد داشت. مطالعات اخیر انجام شده توسط شرکت دوپونت، طیف گسترده ای از پوشاک هایی که استفاده محدود را دارند، مقایسه کرده است. این مطالعات نشان می دهد که انتقال جرم و هوای مرطوب (یا جریان هوا) ناشی از پارچه یک عامل مهم برای تنش حرارتی و راحتی فیزیولوژیکی لباس محسوب می شود. (بعضی از تولید کنندگان به اشتباه ادعا می کنند که راحتی پوشاک بازدارنده توسط نرخی که بخار آب را از طریق ماده پارچه محافظ منتشر می کند، کنترل می شود. این معیار پراکندگی، نرخ انتقال رطوبت بخار نام دارد).

6- استحکام ساخت

آیا لباس به خوبی تولید شده است؟ آیا ماده مناسب در نقاط اصلی تنش به کار رفته است؟ آیا کوک باکیفیت مورد استفاده قرار گرفته است؟

علاوه بر پارچه باکیفیت و زدن کوک مناسب، لباس ها باید به صورت مناسب طراحی گردند و به درستی برش زده شوند تا طیف گسترده ای از فعالیت های دیگر در وظایف شغلی را در خود جای دهند.

7- مشخصات پوشیدن و در آوردن لباس

آیا لباس به آسانی پوشیده می شود و به راحتی می توان آن را از تن خارج کرد؟ آیا در آوردن لباس موجب آلودگی موی سر، پوست یا لباس خواهد شد؟
پوشیدن و در آوردن راحت وسایل محافظ از جمله لباس، الزامی است که توسط بخش I استاندارد OSHA، یعنی ماده 29 CFR 1910 مورد بررسی قرار گرفته است. روش های در آوردن صحیح لباس بر روی خارج نمودن لباس از بدن بدون ایجاد آلودگی برای شخص باید متمرکز شود. به عنوان مثال، کارگران آزبست باید آموزش ببینند تا پوشاک را هنگامی که هنوز دستگاه تنفسی را استفاده می کنند از تن خارج نمایند. فقط بعد از اینکه پوشاک آلوده از تن بیرون آمد، کارگران مجاز هستند تا به محیط تمیز وارد شوند و دستگاه تنفسی خود را خارج کنند. درجه سختی در اعمال کردن وظایف پوشیدن و در آوردن لباس محافظ یکی از مسائل مهم قابلیت پوشیدن است و باید وقتی همه موارد لباس محافظ انتخاب می گردد، به آنها توجه شود.

8- تمیزی، دفع و بازیابی آسان

آیا شخصی که از لباس محافظ استفاده می کند، می تواند بدون کار اضافی آن را امحاء نماید؟ آیا می توان لباس آلوده شده را در روشی ایمن از نظر زیست محیطی دور انداخت؟
هر گونه تلاش اضافی که کارکنان برای نگهداری و دور انداختن وسایل محافظتی به آن نیاز دارند، ممکن است استفاده صحیح از آنها را با مخاطره رو به رو کند. پوشاکی که استفاده محدودی از آنها می شود، به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارند. پوشاکی که قابلیت استفاده مجدد دارند، با مواد خطرناک آلوده می شوند که باید طبق دستور کارفرمایان مورد شستشو قرار گیرند و نباید توسط کارکنان به خانه برده شوند. در حقیقت چندین آئین نامه OSHA مقرر کرده اند که کارگران باید لباس محافظ آلوده شده را از محیط کاری برای شستن خارج نمایند. با این حال، مشکل منتقل شدن مواد خطرناک به محیط زیست زندگی هنوز رفع نشده است.
مشکل منتقل کردن آلودگی به محیط زندگی می تواند نتیجه سایر فعالیت ها نیز باشد. وقتی کارگران در محیط کاری در معرض آلودگی قرار می گیرند، همیشه این نگرانی وجود دارد که آنها ناخواسته این آلودگی ها را با خود به ماشین یا محل زندگیشان منتقل کنند. به عنوان مثال، لباس های خیابانی کارگران ممکن است دچار آلودگی شود، چون لباس محافظ فراهم شده برای آنها مناسب و کافی نیست. اگر لباس شخصی کارگران در محیط کاری آلوده شود، ممکن است آنها محیط غیرکاری را نیز آلوده نمایند و خود، خانواده و دوستانشان را به طور غیر عمدی در معرض خطرات محیط کار قرار دهند. این مسئله به خصوص در موقعیت هایی که دستگاه تنفسی در محیط کاری مورد استفاده قرار می گیرد، بسیار خطرناک است، چون هیچ کارگری با پوشیدن دستگاه تنفسی برای محافظت به خانه نمی رود.
حتی اگر این آلودگی ها در خانه در سطح پایین تری وجود داشته باشند، باز هم خطرناک هستند و باید به یک سری از مسائل قابلیت پوشیدن توجه شود. این مسئله در گزارش اخیر انجمن ملی بهداشت و ایمنی شغلی برای کنگره آمریکا مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین در مطالعات بهداشتی صنایع متعددی از جمله مقاله اخیر در مورد آلودگی برلیوم که در ژورنال بهداشت صنعتی آمریکایی (American Industrial Hygiene Journal) منتشر شده است، به آن اشاره گردیده است.

9- طراحی پوشاک مناسب

مطمئن شدن از اینکه لباس محافظ به صورت مناسب طراحی شده است و از طریق مواد درستی تولید گردیده است، ممکن است مهمترین مسئله قابلیت پوشیدن (و در عین حال بحث برانگیزترین آن) باشد. برخلاف شیوه رایج در بعضی از شرکت ها، انتخاب پارچه و سبک مناسب پوشاک برای یک کاربرد نباید جزء وظایف مسئول خرید به شمار آید. انتخاب لباس محافظ، معیاری برای تصمیم گیری در مورد سلامت و ایمنی است، بنابراین این انتخاب باید توسط اشخاص حرفه ای در زمینه بهداشت و ایمنی صنعتی صورت گیرد.
از این گذشته، عاقلانه نیست که به بخش خرید اجازه دهیم تا از مشخصات تعیین شده برای لباس عدول کند و براساس ادعاهایی مبنی بر اینکه محصولات جایگزین می توانند “استاندارد صنعت را برآورده نمایند” یا همانند “پوشاکی که اکنون مورد استفاده قرار می گیرند، هستند”، برای آنها جایگزین انتخاب شود. طراحی پوشاک و مواد ساخت برای محافظت مناسب و ایمنی کارکنان مهم هستند. تصمیم گیری در مورد این موضوع قابلیت پوشیدن باید توسط اشخاص حرفه ای واجد شرایط در مورد ایمنی انجام گیرد.
وقتی نوبت به انتخاب لباس برای کارگران در محیط پر ریسک می رسد، به یاد داشته باشید که محافظت بخشی از پوشش به حساب می آید. کارفرمایان با تهیه کردن لباسی که محافظت و مشخصات قابلیت پوشیدن را فراهم می کند، کارکنان را ترغیب می نمایند تا از لباس های ایمنشان به صورت بهینه استفاده نمایند و به سطح بالاتری از محافظت شخصی دست پیدا کنند.