پارچه توییل
Twill Fabric
پارچه توییل چه نوع پارچه ای است؟
توییل (twill) در کنار بافت ساتین و ساده، یکی از سه نوع اصلی بافت مورد استفاده برای منسوجات است. به جای مشخص کردن نوع خاصی از الیاف پارچه ای، توییل به نوع خاصی از بافندگی اشاره دارد که منجر به یک الگوی مورب می شود. اما هم بافت ساده و هم بافت ساتین الگوهای مستقیم دارند. هزاران سال است که پارچه ها با الگوهای توییل بافته می شوند، بنابراین تعیین محل دقیق منشا این نوع پارچه دشوار است. با این حال واژه توییل نوع جدیدی از کلمه قدیمی انگلیسی تویلی (twili) است که نیمی از واژه لاتین “بیلیکس (bilix)” را به خود اختصاص داده است. چند روش مختلف برای بافت پارچه توییل وجود دارد تا همیشه به عنوان توییل در نظر گرفته می شوند. در اصل تا زمانیکه خطوط مورب را بتوان در پارچه نهایی دید، آن پارچه به عنوان توییل در نظر گرفته می شود (حتی اگر از لحاظ ساختاری با انواع دیگر پارچه که به همین نام هستند، متفاوت باشد).
تولید شلوارهای جین راه راه یکی از معروف ترین زمینه هایی است که در آن از پارچه توییل استفاده می شود. این نوع شلوار به وضوح دارای خطوط مورب قابل روئیت است و این خطوط نتیجه این الگوی بافندگی منحصر به فرد به شمار می آیند. با این حال، این الگوی بافندگی در انواع دیگر پوشاک و منسوجات خانگی نیز به کار می رود. لباس ها و منسوجات خانگی توییل در اصل از پنبه ساخته می شوند، اما امروزه دیدن این نوع پارچه که با مواد مصنوعی مانند پلی استر نیز تولید می شود، معمول است. در حالیکه پنبه توییل در نگاه اول بسیار شبیه به کرباس به نظر می رسد، اما پارچه کرباس (cotton duck) دارای الگوی بافت ساده است که منجر به ظاهر مورب نمی شود. پارچه توییل را می توان در رنگ ها، تراکم های نخ و استایل های مختلفی تهیه کرد و این پارچه به خاطر قابلیت طراحی عالی خود که از الگوی بافندگی منحصر به فرد آن نشات می گیرد، مشهور شده است.
پارچه توییل چگونه ساخته می شود؟
هر چند که مشخصات الگوی لوزی توییل یکسان است، اما مهم نیست که از چه نوع الیافی جهت تولید این پارچه استفاده شده است، چون فرآیندهای تولید متفاوتی که برای تولید پارچه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد، برای تولید این پارچه نیز به کار می رود. مثلا پنبه یک الیاف طبیعی است و از الیاف کرکی که دانه گیاه پنبه را در هنگام به عمل آوری احاطه می کنند، استخراج می شوند.
وقتی این الیاف برداشت می شوند، در عدل ها بسته بندی می گردند و به کارخانه های تولید نخ پنبه فرستاده می شوند. این عدل ها بدون اینکه باز شوند، محتوایشان ترکیب می شود و سپس الیاف به رشته های نازک بلند کارد می گردند. بعد از این که این رشته ها شانه زده و شسته شدند، به نخ ریسیده می شوند. این نخ پنبه ای ممکن است در این نقطه رنگرزی شود یا بر روی قرقره های بزرگ به راحتی بارگیری گردد و به یک کارخانه نساجی فرستاده شود تا به یک محصول نهایی تبدیل گردد.
از پلی استر معمولاً برای تهیه پارچه توییل استفاده می شود، اما فرآیند بسیار متفاوتی برای ساختن این پارچه نسبت به آنچه برای ساختن نخ پنبه مورد استفاده قرار می گیرد، وجود دارد. این پارچه از ترکیبی به نام اتیلن ساخته شده است که در نفت خام از آن استفاده می شود. این ترکیب سپس با ماده شیمیایی دیگری به نام دی متیل ترفتالات واکنش نشان می دهد و مونومر الکل حاصل با ترفتالیک اسید پیوند داده می شود تا پلی استر ساخته شود.
این ماده پس از ایجاد ذوب می شود و سپس به صورت نوارهای بلند شکل می گیرد و سرد می شود. این نوارها از هم پاشیده می شوند و بار دیگر ذوب می گردند. در نهایت این پلی استر تصفیه شده از طریق یک اسپینرت برای ساخت الیاف پارچه اکسترود می شود و سپس این الیاف قبل از اینکه بر روی قرقره ها بارگذاری شوند، تحت چندین به عمل آوری قرار می گیرند.
هنگامیکه به الیاف نساجی نیاز است، می توان روش های مختلفی را برای تبدیل آن به توییل مورد استفاده قرار داد. از لحاظ فنی، هر نوع پارچه بافتنی را می توان “پارچه توییل” نامید و الگوهای بافندگی زیادی وجود دارند که برای ساخت این منسوج به کار می روند. به طور کلی یک پارچه توییل با عبور دادن رشته پود بر روی یک یا تعداد بیشتری از رشته های تار و سپس عبور دادن آن زیر دو یا تعداد بیشتری رشته های تار بافته می شود. این تکنیک منجر به یک الگوی “مرحله ای” می شود که به نظر می رسد وقتی پارچه نهایی تولید می گردد، خطوط مورب ظاهر می شوند. در حالت کلی می توان 8 مرحله را برای تولید این پارچه در نظر گرفت:
- تولید کردن مونومر الکل: اتیلنی که از طریق نفت خام استخراج می شود با دی متیل ترفتالات در دمای بالا جهت تولید مونومر الکل واکنش نشان می دهد.
- تولید کردن پلی استر: سپس این مونومر با ترفتالیک اسید جهت تولید پلیمری به نام پلی استر ترکیب می گردد.
- اکستروژن: این لایه ذوب شده از طریق یک شیار اکسترود می شود و اجازه می یابد تا به صورت نوارهای بلند سرد گردد.
- خرد کردن: این نوارها سپس خرد می شوند و دوباره ذوب می گردند.
- ریسندگی: در ادامه پلی استر ذوب شده از طریق یک اسپینرت اکسترود می شود.
- کشیدن: رشته های حاصل الیاف منسوج پس از آنکه کشیده شدند، اجازه می یابند تا سرد گردند.
- تکمیل نهایی: در آخر الیاف پلی استر کشیده شده رنگ آمیزی می شوند یا در معرض بازدارنده شعله یا به عمل آوری های آنتی استاتیکی قرار می گیرند.
- بافتن: وقتی الیاف خام منسوج حاصل شدند، یک پارچه توییل با عبور دادن رشته پود بر روی یک یا تعداد بیشتری از رشته های تار و سپس عبور دادن آن زیر دو یا تعداد بیشتری رشته های تار بافته می شود.
پارچه توییل چه کاربردی دارد؟
پارچه توییل و مشتقات آن ممکن است برای تولید انواع مختلفی از پوشاک و منسوجات خانگی مورد استفاده قرار گیرند. این پارچه به دلیل کاربرد آن در شلوار جین بیشتر شناخته شده است. تمامی انواع جین ها، این الگوی شاخص مورب را دارند. مثلا شلوارهای کرباس نیز از جنس دنیم ساخته می شوند، اما آنها به جای پارچه توییل، پارچه ای با بافت ساده دارند.
با اینکه این پارچه در گذشته به طور معمول برای ساخت کت مورد استفاده قرار می گرفت، اما این روش این روزها کم تر رایج است. در عوض، دیدن این نوع بافت که برای ساخت تی شرت های یقه دارد و انواع مشابه لباس به کار می رود، معمول تر است. پارچه توییل اغلب برای تهیه زیر پیراهن، لباس زیر و یا هر نوع پارچه سبک دیگری که تماس مستقیم با پوست داشته باشد، مورد استفاده قرار نمی گیرد. در عوض بیشتر این محصولات نساجی با پارچه های بافت ساده ساخته می شوند.
در زمینه منسوجات خانگی، استفاده از این پارچه در ملحفه های رختخواب متداول است. از آنجا که این نوع پارچه می تواند با تعداد نخ بسیار بالا تولید شود، تقاضای زیادی برای ملحفه های توییل وجود دارد، و همچنین برای ساختن پتوهای سبک و روکشی برای لحاف ها به کار می رود. علاوه بر این، این نوع پارچه ممکن است برای ساخت انواع دیگری از لوازم منزل مثل رومیزی، پرده و حوله نیز مورد استفاده قرار گیرد. انواع ویژه ای از توییل مانند توییل لوزی معمولا برای ساخت انواع مختلفی از فرش و قالیچه به کار می روند. از این پارچه حتی ممکن است برای ایجاد تزئینات دیواری نیز استفاده شود. در کل کاربردهای پارچه توییل را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
- برای پوشاک: استفاده شده در شلوارهای جین راه راه، ژاکت ها، تی شرت یقه دار، زیر پیراهن و لباس زیر.
- برای منسوجات خانگی: استفاده شده در ملافه های خواب، پتو و روکش لحاف.
- برای لوازم خانگی: استفاده شده در رومیزی، پارچه پرده ای، حوله، قالی، فرش و تزئینات دیواری.
پارچه توییل در چه مناطقی از جهان تولید می شود؟
هر چند که پارچه توییل در سراسر جهان تولید می شود، اما واضح است که چین بزرگ ترین صادر کننده این محصول نساجی است. چین بزرگ ترین تولید کننده پلی استر و پنبه نیز به شمار می آید. از آنجایی که این دو الیاف بیشتر برای ساختن پارچه توییل مورد استفاده قرار می گیرند، لذا چین پیشرو بازار در تولید این پارچه شاخص است. هند، ایالات متحده و پاکستان نیز تولید کنندگان عمده پارچه توییل هستند. با توجه به پیشرفت های اقتصادی اخیر ممکن است چین در نهایت به عنوان بزرگ ترین تولید کننده پارچه جهان از دور رقابت خارج شود. اما در حال حاضر این کشور بزرگ ترین تولید کننده تقریبا هر نوع منسوجی محسوب می شود.
قیمت پارچه توییل چقدر است؟
قیمت پارچه توییل به الیاف ساخته شده و فرآیندی که برای تولید آن به کار می رود، بستگی دارد. برخی از دستگاه ها ممکن است این پارچه را کارآمدتر از دیگر ماشین ها تولید نمایند، در این صورت پارچه حاصل هزینه کمتری برای عمده فروشان خواهد داشت. علاوه بر این، حتی اگر پنبه و پلی استر قیمت تقریبا یکسانی داشته باشند، انواع خاصی از پنبه مانند پنبه پیما و سوپیما، بیش از پنبه معمولی و یا پلی استر هزینه دارند.
چه انواع مختلفی از پارچه توییل وجود دارد؟
چند نوع الیاف طبیعی و مصنوعی مختلف برای ساختن پارچه توییل استفاده می شوند و این پارچه نیز می تواند در الگوهای مختلف ساخته شود. در اینجا چند مثال از انواع مختلف توییل آورده شده است:
- توییل طبیعی: برخی از انواع پارچه توییل از الیاف طبیعی مانند پنبه ساخته شده اند.
- توییل مصنوعی: انواع دیگر پارچه توییل از منسوجات مصنوعی مانند پلی استر ساخته می شوند.
- توییل زیگ زاگ: این نوع از توییل رایج ترین شکل این بافت محسوب می شود. توییل زیگ زاگ، الگوی مورب دارد که این نوع بافت را قابل تشخیص می سازد.
- توییل چپ و راستی (Herringbone twill): برخی از متخصصان نساجی، طرح چپ و راست را به عنوان پارچه خاص خود در نظر می گیرند، اما در واقع از توییل مشتق شده است. این نوع پارچه یک الگوی زیگزاگ شاخص را نشان می دهد که با نخ های تار و پود که رنگ های مختلف دارند، انجام می شود.
- توییل لوزی: وقتی توییل لوزی در یک پارچه کامل دیده می شود، در ظاهر نوعی لوزی را تشکیل می دهد که از چندین خط متمرکز تشکیل شده اند. این لوزی ها به موازات یکدیگر در سراسر پارچه مرتب می شوند. هر چند که این نوع توییل گاهی اوقات برای پوشاک مورد استفاده قرار می گیرد، اما دیدن آن به عنوان یک الگو در فرش نیز معمول است.
- توییل نقشه لوزی (Diaper twill): از این نوع توییل در اصل برای ساختن نقشه لوزی استفاده می شود و یک الگوی پیچیده از لوزی را نشان می دهد.
- توییل شکسته: این نوع توییل پاره یا آسیب دیده نیست و به سادگی یک الگوی متناوب را نمایش می دهد.
- توییل بلند: این نوع توییل با عبور بیشتر رشته های تار با یک رشته بافتنی بافته می شود که منجر به ظاهر کشیده می گردد.
پارچه توییل چه تاثیری بر محیط زیست می گذارد؟
تاثیر محیطی ناشی از تولید پارچه توییل با توجه به نوع الیافی که در تولید آن استفاده می شود، متفاوت است. مثلا الیافی که از منابع طبیعی به دست می آیند، به طور کلی تاثیر محدودی بر محیط زیست دارند، اما پارچه های مصنوعی به طرق مختلف برای اکوسیستم جهانی مضر هستند.
علاوه بر این، روش هایی که برای ساختن پارچه به کار می روند بر محیط زیست تأثیر می گذارند. در حالیکه تولید پنبه ذاتا پایدار است، اما استفاده از روش هایی که تولید این ماده را برای محیط زیست مضر می کنند آسان است. با این حال تولید مواد مصنوعی مانند پلی استر ذاتا برای محیط زیست مضر هستند، اما ممکن است از فرآیندهای تولیدی که این تأثیر زیست محیطی را محدود می کند، استفاده شود.
پنبه یک منبع تجدید پذیر است، اما وقتی از شیو ه های کشاورزی نامناسب برای رشد این محصول استفاده می شود، فرسایش خاک رخ می دهد. علاوه بر این، اگر از کودها و آفت کش های مضر برای کشت پنبه استفاده شود، این مواد شیمیایی سمی می تواند وارد منبع آب شود. فرآوری پنبه در پارچه می تواند بدون استفاده از مواد مضر انجام شود، اما برخی از تولید کنندگان ممکن است در این فرآیند از مواد شیمیایی سود آور برای صرفه جویی در زمان و پول استفاده کنند. هر چند مهم نیست که چه عوامل منفی برای تولید پنبه مورد استفاده قرار می گیرند، چون این ماده زیست تخریب پذیر است، یعنی به سرعت توسط محیط زیست شکسته و بازیابی می شود. علاوه بر این، بسیاری از تولید کنندگان پنبه تنها از روش های ارگانیک و پایدار برای ساختن الیاف نساجی خود استفاده می کنند. شما می توانید این شرکت ها را با جستجو به دنبال برچسب هایی مانند USDA، GOTS، و ASA پیدا کنید.
تولید پلی استر که تقریبا به اندازه پنبه برای ساختن توییل به کار می رود، ذاتا برای محیط زیست مضر است. این پارچه از نفت ساخته می شود که یک منبع تجدید ناپذیر است و از تعدادی مواد شیمیایی سمی برای استخراج پلیمرهای قابل استفاده از این ماده مثل”سوخت های فسیلی” استفاده می شود. هیچ راهی برای جلوگیری از آلودگی ناشی از تولید پلی استر وجود ندارد، اما می توان این آلودگی را با فرآیندهای تولیدی پیشرفته کاهش داد. با این حال وقتی پلی استر ساخته می شود، به ناچار محیط زیست را آلوده خواهد کرد، چون زیست تخریب پذیر نیست. صدها سال پس از تجزیه لباس های پنبه ای، هنوز پارچه های پلی استری در جنگل ها، اقیانوس ها و آبراه های وجود خواهند داشت.
گواهینامه های موجود برای پارچه توییل
انواع مختلفی از گواهینامه ها ممکن است با توجه به نوع پارچه ای که بافت توییل از آن ساخته می شود، در دسترس باشند. مثلا اگر بتوان ثابت کرد که پارچه توییل با روش های سازگار با محیط زیست و پایدار پرورش داده شده است، می توان گواهینامه ارگانیک را از وزارت کشاورزی آمریکا (USDA) دریافت کرد.
علاوه بر این، گواهینامه از سوی سازمان های غیر دولتی تایید کننده ارگانیک، مانند استاندارد جهانی منسوج ارگانیک (GOTS) نیز ممکن است برای این نوع پارچه ارائه شود. اگر پنبه مورد استفاده برای تولید پارچه توییل، پنبه پیمایی باشد که در ایالات متحده رشد کرده است، این امکان وجود دارد که این پارچه توسط انجمن حمایت آمریکا (ASA) تایید شود. این انجمن یک نهاد قانونی مستقل است که بر تولید پنبه پیما در ایالات متحده نظارت می کند.
برای انواع بافت توییل که از الیاف طبیعی ساخته نشده اند، چند گواهی مختلف وجود دارد که ممکن است در دسترس باشند. گواهینامه استاندارد جهانی بازیافت (GRS) به شرکت هایی که پارچه مصنوعی با مواد کاملا بازیافتی تولید می کنند، اهدا می شود، اما دستیابی به این نوع گواهینامه دشوار است.
با این حال تعدادی از استانداردهای تولید وجود دارند که تمام محصولات مصنوعی در صورتیکه برای استفاده مصرف کننده مناسب باشند، باید این الزامات را برآورده کنند. به عنوان مثال، تمام پارچه های مصنوعی باید با استانداردهای ایزو ۹۰۰۱ مطابقت داشته باشند و اگر آنها در ایالات متحده ساخته شوند، باید با استانداردهای ساخت موسسه ملی استاندارد آمریکا (ANSI) سازگار باشند.
نام پارچه | توییل |
ترکیبات پارچه | الیاف پارچه مصنوعی یا طبیعی |
تغییرات ممکن تراکم نخ در پارچه | 100-500 |
قابلیت تنفس پارچه | متوسط |
قابلیت مقاومت در برابر رطوبت | به نوع الیاف مورد استفاده بستگی دارد |
قابلیت حفظ گرما | متوسط |
قابلیت ارائه کشش | کم |
حساس به کرکی شدن یا قل زدن | به نوع الیاف مورد استفاده بستگی دارد |
اولین کشور سازنده این نوع پارچه | کشورهای مختلف، اصطلاح توییل از زبان انگلیسی قدیم سرچشمه می گیرد |
بزرگترین صادر کننده/ کشور برتر تولید کننده | چین |
دمای توصیه شده برای شستشو | به نوع الیاف مورد استفاده بستگی دارد |
کاربرد در | شلوار جین، شلوار کرباسی، پیراهن، ملافه |