اقدامات احتیاطی که باید قبل از رنگرزی لباس انجام شوند
Precautions Should Take Before Garment Dyeing
لباس هایی که از پارچه خاکستری نخی ساخته می شوند، بعد از تبدیل شدن به لباس در ماشین رنگرزی رنگ می شوند. قبل از رنگرزی لباس جهت جلوگیری از وقوع مشکلاتی که ممکن است در حین رنگرزی لباس رخ دهند باید برخی اقدامات احتیاطی انجام شود.
اقدامات احتیاطی قبل از رنگرزی لباس
تمام اقدامات احتیاطی که قبل از رنگرزی لباس باید به شکل ویژه ای دنبال شوند، در زیر ذکر شده اند:
- طراحی لباس باید از دیدگاه مهندسی صورت بگیرد.
- چنانچه لباس پس از آهارگیری، تمیزکاری و سفید کاری پارچه های خاکستری تولید شده و سپس رنگ شود؛ احتمال بروز مشکلات کاهش پیدا می کند.
- در صورت امکان بهتر است پارچه خاکستری لباس ها یک نوع بوده و از منابع یکسان تهیه شود.
- درزهای لباس به خصوص در نواحی از لباس که حاوی نوار کشی هستند مثل کمر یا سرآستین نباید خیلی شل یا خیلی سفت باشند. در این صورت رنگ میتواند به صورت منظم به تمامی قسمت های لباس نفوذ کرده و دچار غیریکنواختی نشود.
- در لباس هایی که از پارچه های بافته شده و بافتنی به صورت ترکیبی ساخته می شوند باید پارچه بافتنی قبل از رنگرزی منقبض گردد؛ در غیر این صورت ممکن است درزهای لباس بعد از رنگرزی چروکیده شده و جمع شوند.
- چنانچه پارچه لباس از الیاف ترکیبی باشد؛ باید در هنگام انتخاب رنگ دقت مضاعفی صورت بگیرد تا لباس به صورت یکنواخت و یکدست رنگ شود.
- نباید لوازم جانبی و تزئینی فلزی بی کیفیت در ساخت لباس ها مورد استفاده قرار گیرند؛ چرا که ممکن است آنها در اثر واکنش با نمک و مواد قلیایی در حین رنگرزی دچار آسیب دیدگی شوند. در صورت استفاده از هرگونه اجزای فلزی در ساخت لباس، این اجزا باید از نیکل یا آلیاژهای آن ساخته شوند.
- جنس نخ خیاطی مورد استفاده برای دوخت لباس باید مشابه جنس الیاف پارچه لباس باشد. در غیر این صورت ممکن است نخ و پارچه دچار اختلاف رنگ شوند.
- در هنگام تولید لباس، دکمه های آن با دقت زیادی باید انتخاب گردند. دکمه های ساخته شده از مواد کازئینی، سلولزی، نایلونی و غیره شاید در هنگام رنگرزی لباس آسیب ببینند؛ اما دکمه های پلی استری از این نظر مشکلی ندارند.
- اگر در لباس کش به کار رفته باشد و جنس آن از لاستیک طبیعی یا الیاف پلی اورتانی مانند لاکرا باشد؛ ممکن است در هنگام رنگرزی باعث ایجاد مشکل شود. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی، رنگینه مورد استفاده باید فاقد مس باشد. الیاف پلی اورتان ممکن است در حین سفیدکاری توسط کلر آسیب ببینند. در صورت اعمال مواد سفیدکاری پراکسید مشکلی برای الیاف الاستومری از نوع پلی استری به وجود نمی آید.
- بیشتر لباس ها دارای آسترلایی هستند. از آسترلایی ها فقط باید در لباس هایی استفاده شود که براساس دستورالعمل ها و توصیه های لازم رنگ می شوند. در غیر این صورت ممکن است عملکرد آسترلایی لباس آسیب ببیند.
- لباس هایی که از طریق پارچه های پنبه ای بافته شده متراکم تولید می شوند، فقط باید با رنگینه های راکتیو نشان گذاری حرارتی رنگ آمیزی گردند. اگر این کار انجام نگیرد شاید رنگ به صورت غیر یکنواخت به پارچه نفوذ کند.
- در صورتیکه برای ایجاد برخی از رنگ های مشخص از رنگینه های خاصی استفاده شود، هزینه رنگرزی کاهش پیدا می کند. مثلا رنگ های سرمه ای و مشکی را می توان با استفاده از رنگینه های گوگردی با هزینه بسیار کم تولید کرد.
- وجود ناخالصی های معدنی در الیاف پنبه ای ممکن است مانع پایداری محلول های پراکسید در هنگام سفیدکاری با پراکسید هیدروژن شوند و حتی شاید به ترکیبات نامحلولی در هنگام سفیدکاری با پراکسید هیدروژن منجر گردند. این نوع از ترکیبات نامحلول می توانند مجدداً بر روی پارچه رسوب کرده و در نتیجه باعث ایجاد لکه هایی بر روی لباس شوند. اما برای جلوگیری از وقوع چنین مشکلاتی می توان از انواع خاصی از مواد شیمیایی استفاده کرد.
- در حین رنگرزی شاید علائمی از چین خوردگی در لباس های پنبه ای به وجود آید. برای جلوگیری از وقوع چنین مشکلاتی می توان از مواد شیمیایی برندهای خاصی مانند «Imacol brand» استفاده کرد.
