صفحه اصلی دانشـــنامه پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست
1399/04/10

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست

Organic and Eco-Friendly Fabrics

صنعت مد در بسیاری از بخش ها به صورت تمیز عمل نمی کند. هر روزه بسیاری از لباس های به درد نخور ما به محل های دفن زباله وارد می شود. استفاده از بازیافت اینگونه پارچه ها به کاهش این مسئله جهانی کمک خواهد کرد. در حقیقت آسیب های دنیای مد به طور فزاینده ای در حال آشکار شدن است که تغییرات مثبتی در صنعت و در ذهن مصرف کنندگان به وجود آورده است، چون آنها نسبت به مسائل زیست محیطی به آگاهی بیشتری دست پیدا کرده اند.
با این وجود، منبع مشکل در ایجاد پارچه استفاده شده برای تولید شروع می شود. مستند رازهای کثیف صنعت مد شبکه بی بی سی (BBC’s Fashion’s Dirty Secrets)، چگونگی ناپدید شدن دریای آرال (Aral Sea) را به دلیل کشاورزی پنبه نشان داده است. بررسی اینکه چگونه جایگزین ها می توانند از این مسئله جهانی جلوگیری کنند، برای یافتن تعادل مناسب بین مصرف گرایی و محافظت از محیط زیست ضروری است.
چندین شرکت در حال حاضر تلاش می کنند تا لباس ها را به روش های اخلاقی و پایدار تولید نمایند. پارچه های سبز یا سازگار با محیط زیست، تغییراتی در صنعت مد ایجاد کرده اند. این پارچه های منحصر به فرد و مفاهیم طراحی، طرز تفکر و حس طراحان را در مورد محصولاتی که تولید می کنند را تغییر داده اند. آنها یک جایگزین کمتر مورد استفاده شده را ارائه می دهند که به محافظت از محیط زیست کمک می کند.

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه


هنوز به ایجاد تغییراتی در سیکل فست فشن (fast-fashion) نیاز است. در میان این تغییرات، استفاده از پارچه هایی که به عنوان جایگزین های پایدار برای پنبه یا پلی استر معرفی شده اند در اولویت قرار دارد. ویسکوز یکی از این گونه پارچه هاست. تولید ویسکوز در سال های اخیر به دلیل آلودگی آب و تولید ضایعات عمل آوری نشده ناشی از ایجاد آن به محیط زیست آسیب شدیدی وارد کرده است. چون این ماده به عنوان یک جایگزین سازگار با محیط زیست برای پنبه یا پلی استر شناخته شده است، لذا گاردین (The Guardian) گزارش کرده است که برندهای بزرگی همچون اچ اند ام (H&M)، زارا (Zara) و مارکس و اسپنسر (Marks & Spencer) اقدام به خرید ویسکوز از کارخانه های اندونزی، هند و چین کرده اند. با این حال تولید پارچه ویسکوز، سبب آسیب شدید زیست محیطی می شود و آلودگی آب ناشی از منابع آب عمل آوری نشده و آلودگی هوا را به دنبال دارد. به نظر می رسد که ما راه طولانی در پیش داریم تا به محصولات ارگانیک واقعی و سازگار با محیط زیست دست پیدا کنیم.
هر چند که کالاهای بسیاری در صنعت مد وجود دارند، اما فرآیندهای تولید آنها سئوال برانگیز و مشکوک هستند. امروزه از پارچه های ارگانیک در مجموعه های مدرن صنعت مد استفاده می گردد که در ادامه به مهمترین این پارچه ها اشاره می شود.

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست

پارچه شاهدانه (Hemp fabric)

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

این پارچه منحصر به فرد و متمایز، مد شیک و باکیفیت بالا را به کمد لباس هایتان اضافه می کند. کنف یک ماده بادوام و نرم است که با کمی یا بدون آفت کش رشد می کند. این گیاه در طول کاشته شدن به توجه و مراقبت کمی نیاز دارد. مواد مغذی خاک را جذب نمی کند، بنابراین به آسانی بارها کاشته می شود.
مزایای استفاده از کنف برای تولید لباس:

  • راحت بودن
  • ماده بادوام
  • به طور طبیعی مقاوم در برابر UV
  • ملایم و لطیف بر روی پوست حساس
  • زیست تجزیه پذیر

پارچه پنبه ای ارگانیک (Organic cotton fabric)

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

تولید پنبه سنتی از آفت کش های مضر و مواد شیمیایی استفاده می کند، بنابراین انتخاب پنبه ارگانیک یک جایگزین ایده آل برای این فرآیندهای تولید آسیب زا محسوب می گردد. عنوان می شود که پنبه ارگانیک بدون استفاده از مواد شیمیایی سمی رشد می کند و اگر از رنگ های طبیعی برای آن استفاده گردد، می تواند به کاهش مقدار ضایعات شیمیایی که در اکوسیستم دور انداخته می شود نیز کمک نماید. ما در مورد مزیت استفاده از پنبه ارگانیک و اینکه این ماده واقعا تا چه اندازه بر روی محافظت از محیط زیست نقش ایفا می کند در ادامه بحث می کنیم.
مزایای استفاده از پنبه ارگانیک برای تولید لباس:

  • ماده نرم
  • مناسب برای پوست حساس
  • قابل تنفس
  • سبک وزن

پارچه بامبو (Bamboo fabric)

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

لباس تولید شده از طریق بامبو، پارچه ای راحت و طبیعی را ارائه می دهد که مزایای فراوانی دارد. این منبع تجدیدپذیر با استفاده از مواد شیمیایی محدودی رشد می کند و زیست تجزیه پذیر است. بامبو عمدتا به عنوان پارچه پایدار برای تولید لباس شناخته می شود. همچنین بروز بودن با نحوه تولید محصولات بامبو از اهمیت زیادی برخوردار است. بعضی از فرآیندهای شیمیایی ممکن است برای افزایش سرعت رشد این گیاه مورد استفاده قرار گیرد که به نوبه خود هدف پایداری این ماده را تحت الشعاع قرار می دهد.
ویژگی های استفاده از بامبو برای تولید لباس:

  • الیاف ضد باکتری
  • جذب رطوبت
  • عایق طبیعی
  • نرم و راحت در مقابل پوست

پارچه تنسل (Tencel fabric)

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

تنسل به نام برند ماده لیوسل (lyocell) اشاره دارد که از طریق سلولز یا خمیر چوب برداشت شده از درختان تولید می گردد. طراحان اغلب از این ماده در تولید لباس استفاده می کنند. این ماده یک تکمیل نهایی نرم را فراهم می کند و در برابر چروک شدن مقاوم است که به همین دلیل بسیار زیاد توسط خریداران خریداری می شود. این پارچه چند کاربردی است و برای کسانیکه حساسیت پوستی دارند، مناسب است. در تولید از حلال های غیرسمی استفاده می گردد و خود ماده زیست تجزیه پذیر است، بنابراین در محل دفن زباله باقی نمی ماند. چون این پارچه قدرت جذب کنندگی بالایی دارد، بنابراین برای تولید یک محصول مطلوب به روزهای کمی زمان نیاز است. در هنگام تولید تنسل، رنگ سفید روشن آن از لزوم سفید کردن ماده بعد از تولید جلوگیری می کند. این مسئله سبب می گردد تا مواد شیمیایی کمتری به اکوسیستم وارد شود.
مزایای استفاده از تنسل برای تولید لباس:

  • دوام پذیری
  • وزن سبک و راحتی
  • جذب رطوبت
  • حفظ کامل رنگ
نسل بعدی جوهرهای چاپ نساجی

پارچه لینن (Linen fabric)

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

لینن یک پارچه محبوب برای تولید لباس های تابستانی سبک وزن است که الیاف حاصل از آن از طریق گیاه کتان (flax plant) به وجود می آید. این ماده طبیعی بدون استفاده از آفت کش ها برداشت می شود و الیاف لینن از کل گیاه استفاده می کنند. لینن اغلب به عنوان یک گزینه برای تولید لباس سبک وزن به کار برده می شود و از دوام و قابلیت تنفس بالایی برخوردار است.
مزایای استفاده از لینن برای تولید لباس

  • جذب شوندگی بالا
  • وزن سبک
  • قابلیت تنفس
  • دوام پذیری

پارچه جوت (Jute fabric)

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

جوت یکی دیگر از پارچه های سازگار با محیط زیست است که از طریق الیاف گیاهی تولید می گردد. چون این پارچه رشته های زبر و درشتی دارد، لذا برای تولید قالیچه و رومبلی بسیار مناسب است. در سال های اخیر، تولید کنندگان جهت ایجاد یک گزینه نرم تر برای تولید پوشاک، اقدام به ترکیب جوت با لینن کرده اند.
مزایای استفاده از جوت برای تولید لباس”

  • عایق طبیعی
  • دوام پذیری
  • قابلیت تنفس
  • هدایت گرمایی پایین

آینده مد سازگار با محیط زیست

روش تولید لباس بر روی محیط زیست، تأثیر گسترده ای دارد. استفاده از پارچه های ارگانیک فقط یکی از کارهایی است که شرکت ها می توانند برای تغییر شیوه خرید کالاهای مد توسط مردم انجام دهند. با این حال همانطور که جهان و مصرف کنندگان آن بیشتر در مورد پایداری به اطلاعات دست پیدا کرده اند و در مورد مصرف گرایی استفاده از پارچه های ناپایدار و فرآیند تولید به آگاهی رسیده اند، این مسئله نیز پیش آمده است که شاید پارچه های ارگانیک به اندازه کافی خوب نباشند. برندها با توجه به تحقیقات انجام گرفته بر روی پارچه های سازگار با محیط زیست مدرن و جدید، باید این موارد را در تولید و فرآیندهای خودشان بگنجانند و بایستی در مورد نحوه مشارکت انتخاب های پایدارتر به خطوط تولید خودشان تصمیم بگیرند.
پارچه ارگانیک برای رسیدن به صنعت مد بهتر یک نقطه شروع محسوب می شود، اما پارچه هایی مانند الیاف پیناتکس (Pinatex) و کاپوک (Kapok) می توانند شیوه ایجاد برندهای مد را برای بهتر شدن تغییر دهند. پیدا کردن راه حل های پایدار برای لذت بردن و مصرف کردن مد باید به گونه ای باشد که آسیب مخرب کنونی صنعت بر روی کره زمین را خاتمه دهد، بنابراین هر یک از برندهای مد باید این مقوله را به فهرست کارهای خودشان اضافه نمایند.
دیگر جنبه های که باید در نظر گرفته شوند، عبارتند از:

  • محل تولید لباس ها
  • تأثیر و ردپای کربن ایجاد شده توسط برندها
  • حذف شیوه های سمی و غیر اخلاقی ناشی از فرآیندهای تولید

با در نظر گرفتن کل فرآیند تولید لباس، شما می توانید یک منبع جایگزین را برای بهبود برندتان پیدا نمایید.

آیا پارچه های ارگانیک به اندازه کافی خوب هستند؟

اگر 95 درصد از پارچه به صورت ارگانیک تولید شده باشد، می توان آن پارچه را به عنوان ارگانیک برچسب زد. بنابراین وقتی با واژه پنبه ارگانیک مواجه می شوید، به این معنی است که پنبه بدون استفاده از آفت کش ها و دیفولیانت ها (defoliants) که حداقل به مدت سه سال باقی می مانند، رشد کرده اند. به نظر که این ماده بسیار خوب است، درسته؟ اما پنبه ارگانیک تا چه اندازه برای محیط زیست بهتر است؟ و آیا واقعا یک جایگزین به اندازه کافی خوب برای نجات کره زمین به حساب می آید؟
مقاله اخیری که توسط Fashion United منتشر شده است، نگاهی دقیقتر به این مسئله انداخته و بعضی از حقایق در رابطه با پنبه ارگانیک را کشف کرده است که شاید در آینده برندهای پایدار را وادار به جستجوی یک جایگزین سازگارتر با محیط زیست کند.
هر چند که پنبه ارگانیک بدون آفت کش های شیمیایی و کودهای مضر رشد می کند، اما این مسئله نمی تواند دلیلی بر عدم استفاده از همه آفت کش ها در این ماده باشد. آفت کش های طبیعی و مقادیر متوسطی از آفت کش های مصنوعی مثل روتنون (Rotetone) هنوز مجازند تا مورد استفاده قرار گیرند، پس این محصولات استفاده شده به صورت سمی به محیط زیست وارد می گردند.
یکی دیگر از واقعیت های که ضد محیط زیست بودن کشاورزی پنبه ارگانیک را نشان می دهد، به استفاده از آب درگیر با این نوع از کشاورزی مربوط می شود. متأسفانه وقتی این آب برای پنبه ارگانیک به کار می رود، میزان آن حتی بیشتر از آب مورد نیاز برای رشد همان مقدار پنبه است (تا دو برابر).
رشد پنبه اولین بخش از فرآیندی است که در صنعت مد بر روی محیط زیست تأثیر ایجاد می کند، اما در این مرحله به پایان نمی رسد. پنبه پس از رشد باید منتقل شود، به پارچه ریسیده گردد، رنگ آمیزی شود و مراحل تکمیل نهایی را طی کند. این مراحل به عنوان بخشی که بیشترین آسیب را در هنگام تولید به محیط زیست وارد می کنند، شناخته می شوند، بنابراین در هنگام تأیید نمودن یک تکه از پارچه به عنوان ارگانیک واقعی باید با دقت مورد بررسی قرار گیرند.

کدام طراحان از پارچه های سازگار با محیط زیست استفاده می کنند؟

از آنجاییکه ما به خرید کردن آگاهانه از نظر زیست محیطی و به انتخاب دقیق تر طراحان و برندهای مد کم کمک علاقمند می شویم، پس لازم است تا بعضی از برندهایی که با استانداردهای جدید سازگاری با محیط زیست مد درگیر شده اند را بشناسیم.

چاپ دی تی اف (DTF) چیست و مراحل انجام آن

استلا مک کارتنی (Stella McCartney)

استلا مک کارتنی از زمان راه اندازی برندش، صدای مد و دوستدار محیط زیست بوده است. وعده عدم استفاده از چرم یا خز واقعی و ایجاد جایگزین چرم سازگار وگان خودشان، نکته فروش عمده این برند محسوب می شود. در کنار چرم های فاکس (faux leathers) و استفاده از پارچه های پایدار از جمله پلی استرهای پایدار، همه دفاتر و فروشگاه های استلا مک کارتنی توسط انرژی باد قدرت می گیرند و اطمینان حاصل می گردد که 45 درصد از عملیات ها توسط انرژی 100 درصد تجدید پذیر به قدرت دست پیدا می کنند.

مارا هافمن (Mara Hoffman)

مارا هافمن به خاطر یک نوآوری پایدار قوی و استفاده زیاد از پارچه های بازیافتی، همچنین کنف و پنبه ارگانیک در مجموعه خودش به شهرت رسیده است. پارچه های پایداری نظیر ایکانیل (ECONYL) و REPREVE مورد علاقه این برند هستند. مارا هافمن همانند استفاده از کاغذ بازیافتی برای برندگذاری و کیسه های قابل تجزیه برای لباس شنا، در حال کار بر روی انتخاب روش های تولید بیشتر پایدار فقط از طریق کارخانه های تولید تجارت منصفانه است.

آیلین فیشر (Eileen Fisher)

آیلین فیشر به خاطر اشتیاقش در مورد ایجاد تغییر در صنعت مد در هنگام تهیه پارچه ها و انجام تولید به شهرت دست پیدا کرده است. استفاده از پارچه های بازیافتی و مراکز رنگ آمیزی بدون مواد شیمیایی خطرناک برای تولید ابریشم تأیید شده، و نوآوری هایی در زمینه تجارت منصفانه و حقوق انسان ها نشان دهنده جدیت این برند در حوزه پایداری است.

آن مید (Unmade)

این شرکت با داشتن فلسفه یک برند کامل، یعنی یک آینده بهتر برای تولید صنعتی، توانسته است تا یک نام واقعی برای خودش در صنعت مد به ویژه در بحث تولید با استفاده از فناوری دست و پا کند. ایده پشت این برند این است که کالاها تا زمانیکه پوشیده نشوند، واقعا کامل نیستند و تولید انبوهی که منجر به مقادیر عظیمی از ضایعات شود، در بهترین روش به مصرف کنندگان و کره زمین خدمت نمی کند. فناوری آنها امکان شخصی سازی را بر روی پلتفرم ساده و آسان فراهم می کند.
در کنار برندهای طراح لوکس، بسیاری از برندهای مد اقدام به تولید محصولات پایدار با محیط زیست نیز کرده اند. نام هایی مانند Thought، Mud Jeans،Reformation و Reve En Vert فقط چند نمونه از برندهایی هستند که بر روی این حوزه از صنعت تأثیر ایجاد نموده اند.

آیا هر پارچه ای واقعا سازگار با محیط زیست است؟

پارچه های ارگانیک و سازگار با محیط زیست - محیط زیست, صنعت نساجی, صنعت پارچه, تولید پارچه, بازار پارچه, انواع پارچه

وقتی موضوع پیدا کردن بهترین پارچه سازگار با محیط زیست برای مسائل پایداری مد پیش می آید، ما از پیدا کردن راه حل نهایی عاجز می مانیم. با این حال در حال حاضر فقط چند پارچه در حوزه صنعتی وجود دارد که بایستی در مورد آنها اطلاع داشته باشید:

  • پیناتکس: این جایگزین چرم وگان از طریق برگ های آناناس تولید می شود و با توجه به ظاهر زیبایی که دارد برای تولید اکسسوری ها به کار برده می شود.
  • چرم قارچ (Mushroom Leather): مجددا برای تولید طیف مختلفی از اکسسوری ها مورد استفاده قرار می گیرد. چرم قارچ یک جایگزین چرمی ارگانیک، لزج، بدون ماده شیمیایی و سازگار وگان است که حتی خواص ضد باکتریایی خودش را نیز حفظ می کند.
  • الیاف کوپاک: الیاف درخت کوپاک که در چین مورد بررسی قرار گرفته اند، به عنوان پایدارترین الیاف در بازار امروزی توسط Fashion United برچسب می خورند، چون هیچگونه اثری از خود در محیط زیست به جای نمی گذارند. هر چند که این ماده به صورت کامل نمی تواند استفاده شود، اما وقتی با پنبه ارگانیک ترکیب می شود می تواند مقادیر عظیمی از آب را در هنگام کاشت و تولید حفظ نماید.

روش تولید لباس، تأثیر عظیمی بر روی بهداشت کلی محیط زیست دارد. استفاده از پارچه های ارگانیک فقط بعضی از کارهایی است که شرکت ها می توانند برای تغییر شیوه خرید مردم و استفاده از لباس های اخلاقی و سازگار با محیط زیست انجام دهند. دیگر المان ها در زنجیره مد به بررسی محل تولید لباس، رد پای کربن تولید شده توسط برندها و حذف شیوه های سمی و غیر اخلاقی خاص در فرآیندهای تولید مربوط می شود.
با این حال همانطور که جهان و مصرف کنندگان آن بیشتر در مورد پایداری به اطلاعات دست پیدا کرده اند و در مورد مصرف گرایی استفاده از پارچه های ناپایدار و فرآیند تولید به آگاهی رسیده اند، این مسئله نیز پیش آمده است که شاید پارچه های ارگانیک به اندازه کافی خوب نباشند. برندها با توجه به تحقیقات انجام گرفته بر روی پارچه های سازگار با محیط زیست مدرن و جدید، باید این موارد را در تولید و فرآیندهای خودشان بگنجانند و بایستی در مورد نحوه مشارکت انتخاب های پایدارتر به خطوط تولید خودشان تصمیم بگیرند.
پارچه ارگانیک برای رسیدن به صنعت مد بهتر یک نقطه شروع محسوب می شود، اما پارچه هایی مانند الیاف پیناتکس و کاپوک می توانند شیوه ایجاد برندهای مد را برای بهتر شدن تغییر دهند. پیدا کردن راه حل های پایدار برای لذت بردن و مصرف کردن مد باید به گونه ای باشد که آسیب مخرب کنونی صنعت بر روی کره زمین را خاتمه دهد، بنابراین هر یک از برندهای مد باید این مقوله را به فهرست کارهای خودشان اضافه نمایند.

1 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *