صنعت نساجی پاکستان و نقش آن در افزایش تنش آبی این کشور

آب های شیرین جزء منابع محدود هستند و تنها حدود 2.5% از منابع آبی سطح زمین را به خود اختصاص می دهند. بسیاری از مناطق جهان از جمله چند کشور چین، هند و پاکستان که در زمینه نساجی فعالیت می کنند، با بحران کمبود آب مواجه هستند. از آنجاییکه صنعت نساجی از نظر مصرف آب، صنعت پرمصرفی به شمار می آید؛ لذا این کشورها که تحت تنش آبی قرار دارند، باید راهکارهای مناسبی برای تضمین پایداری آب در دراز مدت پیدا کنند. به همین دلیل بهترین راهکار، به حداقل رساندن نیازهای آب شیرین و بازیافت فاضلاب تصفیه شده به شکل مناسب است.

چالش های مرتبط با بازیافت پساب های صنعت نساجی، بیشتر با فناوری ها و امکان سنجی اقتصادی آنها ارتباط دارد. اگر چه پیشرفت های فناورانه در طراحی و کاربرد غشاء، هزینه ها را به میزان زیادی کاهش داده است؛ اما هنوز هم سرمایه لازم برای استفاده از این فناوری ها در صنایع کوچک و متوسط به میزان قابل توجهی بالاست. تنها در صورتیکه هزینه تولید آب شیرین در یک منطقه بسیار زیاد باشد؛ روش های پیشرفته تصفیه ارزش سرمایه گذاری را دارند.

به علاوه سیستم های غشایی که تحت فشار بالا قرار دارند، نیازمند انرژی بسیار زیادی هستند. از اینرو در کشورهایی که هزینه برق بالا است؛ هزینه های عملیاتی کارخانه های تصفیه آب نیز افزایش خواهد یافت. در نتیجه هزینه هر متر مکعب آب بازیافتی تصفیه شده، بیشتر از هر متر مکعب آب شیرین است، و همین باعث می شود این عملیات از نظر مالی مقرون به صرفه نباشد. سیستم های غشایی نیز مستعد رسوب هستند و نیاز به تعمیر و نگهداری منظم دارند. در ضمن پیدا کردن نیروی کار ماهر برای استفاده از این فناوری های پیشرفته در بسیاری از مناطق چالش برانگیز است.

برخی از برندها و خرده فروشان بین المللی از بازیافت آب و مدیریت پایدار آب در زنجیره تامین در سال های اخیر، حمایت کرده اند. به عنوان مثال برند مد سوئدی H&M در نقشه راه آبی 2018-2022 خود تا 15% مصرف آب بازیافتی برای استفاده در تولید را تعیین کرده است. برند آلمانی PUMA که در زمینه تولید پوشاک ورزشی فعالیت می کند؛ تامین کنندگان اصلی خود را موظف کرده تا آزمایش پساب را طبق دستورالعمل های سختگیرانه ایی انجام دهند، و استفاده مجدد از آب و بازیافت آن را در سیاست های زیست محیطی خود ترویج دهند. به علاوه مقررات زیست محیطی سختگیرانه، صنایع نساجی را در چندین منطقه از جهان ملزم می کنند تا برای سیستم تصفیه بدون پساب (ZLD) برنامه ریزی نمایند.

در واقع می توان گفت که این صنعت به آرامی به سمت رویکرد چرخه ایی استفاده از آب، بازیافت مجدد و تصفیه خطی فاضلاب حرکت می کند. پاکستان در این زمینه نیاز به اجرای سیاست های سختگیرانه ایی دارد؛ در غیر این صورت این کشور خیلی زود تحت تاثیر بحران در حال ظهور آب قرار خواهد گرفت. بنابراین می توان گفت که نقش بخش نساجی از این جهت در پاکستان حیاتی است.