مرگ، آسیب و سلامتی در صنعت مد

بهداشت و ایمنی ضعیف در محیط های کار، زندگی میلیون ها کارگر را تحت تاثیر قرار داده و منجر به مرگ، جراحت و بیماری های طولانی مدت در آنان شده است.
آتش سوزی ویرانگر کارخانه تازرین (Tazreen) در سال 2012 و فروپاشی ساختمان رانا پلازا (Rana Plaza) در سال 2013 مواردی هستند که زنجیره تامین مد را به دلیل گذشته ضعیف آن در زمینه بهداشت و ایمنی در کانون توجه قرار داده اند. هر چند که در دهه حاضر چنین حوادثی به صورت جداگانه و در سطح گسترده در جهان گزارش نشده است؛ اما صنعت مد همچنان به جراحات بدنی و مرگ میلیون ها کارگری که در سراسر جهان در کارخانه ها کار می کنند، منجر می شود.
هیچ سازمانی بر وقوع حوادث در کارخانه ها نظارت ندارد. در این مطلب به بخشی از تحقیقات CO درباره بازنمایی صنعت مد که مشتمل بر اطلاعات جمع آوری شده درباره حوادث عمده براساس گزارش رسانه های انگلیسی زبان و مطالب مطرح شده در مبارزات انتخاباتی است، اشاره می گردد. امکان تحقیقات گسترده تری در این زمینه وجود دارد و نباید تنها به گزارش های محلی حوادث اکتفا کرد.

صدمات

گزارش نبض صنعت مد سال 2017 (Pulse of the Fashion Industry Report 2017) با استفاده از تخمین های غیردقیقی مبتنی بر داده های شرکت نایک و وزارت کار ایالات متحده تخمین می زند که سالانه 1.4 میلیون جراحت بدنی در این صنعت رخ دهد، یعنی 5.6 جراحت به ازای هر 100 نفر کارگر به وجود می آید. پیش بینی می شود که این میزان تا سال 2030 با رشد 7% به 1.6 میلیون در سال برسد.
این صدمات بدنی می توانند ناشی از نقض قوانین مرتبط با ایمنی و سلامتی به عناوین مختلف باشند. صدمات به وجود آمده در صنعت مد شاید به دلیل عدم مدیریت صحیح مواد شیمیایی خطرناک و قرار گرفتن کارگران در معرض آنها، تجهیزات ایمنی نامناسب و آموزش های ناکافی اپراتورهای دستگاه ها، آتش سوزی کارخانه ها و رویه های ایمنی ضعیف در آنها، همچنین اثرات منفی بیشتر مانند اضافه کاری بیش از حد و کار طولانی مدت به وجود آیند.

مرگ ها

آتش سوزی کارخانه تازرین که در سال 2012 در حومه شهر داکا پایتخت بنگلادش رخ داد، باعث مرگ 112 نفر و زخمی شدن حدود 150 کارگر شد که بسیاری از آنان زن بودند. در سال بعد، بخش پوشاک بنگلادش شاهد فاجعه دیگری بود؛ در این فاجعه ساختمان رانا پلازا کاملاً فرو ریخت، و در طی آن 1129 نفر کشته شدند و بیش از 2500 نفر زخمی گردیدند. هر دوی این حوادث سبب شدند تا شرایط نامناسب صنعت مد از نظر ایمنی و سلامتی به آگاهی عموم برسد. بررسی منابع نشان می دهد که مرگ و میر ناشی از حوادث کاری در مقیاسی کوچکتر، به ویژه در کشورهایی با درآمد متوسط که زنجیره تامین مد عموماً در آنها فعالیت می کند، همچنان ادامه دارد.
مروری که توسط CO بر جراید انگلیسی زبان و مطالب مطرح شده در مبارزات انتخاباتی بین سال های 2012 تا جولای 2017 صورت گرفته، نشان می دهد که حداقل 1600 مرگ در حوادث کارخانه های پوشاک و نساجی به صورت رسمی تائید شده است. مطمئناً این آمار بسیار کمتر از چیزی است که واقعاً رخ داده است، زیرا این آمارها بر اساس سوابق قابل توجه و مهمی که در منابع گزارش شده اند، گردآوری گردیده اند.

سایر مسائل بهداشتی

تخمین زده می شود که حدود 27 میلیون نفری (از کشاورزی تا خرده فروشی) که در صنعت مد کار می کنند، دچار مریضی و بیماری های مرتبط با کار شده باشند. سلامت کشاورزان، کارگران نساجی و پوشاک در طولانی مدت می تواند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار بگیرد که از جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مواجه با مواد شیمیایی در هنگام کشاورزی و فرآوری منسوجات به ویژه در رنگرزی طولانی مدت که می تواند باعث ایجاد مشکلات پوستی و تنفسی شود.
• الیاف ریز پرز منسوجات و گرد و غبار به ویژه در مرحله فرآوری پنبه می تواند منجر به بیماری های ریوی گردد.
• سر و صدای زیاد به خصوص در کارخانه ها می تواند بر شنوایی تاثیر منفی بگذارد.
• کمبود نور باعث ایجاد فشار بر چشم می شود.
• مسائل ارگونومیک به ویژه قرار گرفتن بدن در وضعیت های نامناسب می تواند عامل اختلالات اسکلتی – عضلانی تلقی کردد.
• ناامنی و ماهیت پر مخاطره کار زیاد در زنجیره های تامین مد و تاثیر آن بر سلامت روان (حوزه ای است که داده ها درباره آن بسیار کم است، اما توجهات بسیاری را به سمت خود جلب کرده است).

بخشی از هدف CO برای ارائه تصویری هر چه بهتر از شرایط فعلی صنعت مد از طریق نمودار رسم شده توسط این مجموعه قابل استنباط است. این نمودار شامل مجموعه ای از سر تیتر جراید و تصاویر مرتبط با آسیب دیدگی شغلی، مرگ و بیماری است که در منابع متعددی از جمله رسانه های انگلیسی زبان، مطالعات و متون مرتبط با کارزارهای انتخاباتی آورده شده است.
البته این منابع به دلیل نداشتن مدارک کافی و جامع درباره این حوادث و محدود بودن داده های جهانی در این زمینه، فقط نمایی جزئی از حقیقت ماجرا را به نمایش می گذارند. هدف CO این است که به صورت مرتب داده های این حوزه را به روز کرده و دسترسی به آنها را راحت تر کند.

جمع بندی

• برآوردها نشان می دهد که حدود 27 میلیون کارگر در زنجیره های تامین مد در سراسر جهان از بیماری ها و مرض های مرتبط با کار رنج می برند.
• تصور می شود که سالانه 1.4 میلیون نفر در محیط کار صنعت مد دچار آسیب بدنی می شوند (یعنی 5.6 جراحت در هر 100 نفر).
• اطلاعات مربوط به جراحات، مرگ و سلامتی در زنجیره تامین مد بسیار محدود است، چون هیچ سازمانی مسئول پیگیری حوادث کارخانه ای در این صنعت نیست.
• دو سانحه بزرگ کارخانه ای در صنعت مد در سال های 2012 تا 2013 منجر به کشته و زخمی شدن هزاران نفر شده است؛ این صنعت همچنان باعث مرگ ها و صدمات مرتبط با کار نیز می شود.
• در این زمینه به تحقیقات بیشتری مورد نیاز است و هدف CO این است که مرتباً با ظهور داده های جدید، اطلاعات این حوزه را به روز کند.