ویروس کرونا و نحوه مقابله صنعت مد با این بحران چینی

دولت چین در روزهای پایانی ماه ژانویه به شهروندان خودش و جهان در مورد شیوع ویروس کرونا هشدار داد. در روز 31 ژانویه با ادامه شیوع این ویروس و با گزارش بیش از هشت هزار مورد ابتلا در سطح جهان، جامعه جهانی با این خبر که سازمان بهداشت جهانی به‌صورت رسمی، ویروس کرونا را در لیست وضعیت اضطراری جهانی قرار داده است، مواجه شدند که این اعلام، وضعیت را تنها از بحران در چین به یک نگرانی جهانی افزایش داده است.
در هفده سالی که از زمان شیوع ویروس مرگبار سارس در کشور چین می‌گذرد، این کشور عمیقا در اقتصاد جهانی مشارکت داشته است که همین موضوع موجب شیوع ویروس کرونا، فراتر از مرزهای چین گردیده است و بر روی صنایع جهانی از جمله حمل و نقل، گردشگری و خدمات تاثیرگذار بوده است. علاوه بر این، کارشناسان حوزه اقتصاد هشدار داده‌اند که زمانبندی شیوع این بیماری می‌تواند اقتصاد شکننده چین را به هرج و مرج بیشتری بکشاند که در این زمینه به فاز نخست معاهده تازه اعلام‌شده تجارت بین چین و آمریکا و سرمایه‌گذاری چین در یک مدل رشد مصرفی- محرک اشاره می‌کنند.
در مورد صنایع جهانی مربوط به مد لوکس که شدیدا به تولید گسترده کشور چین و قدرت مصرفی آن وابسته هستند، مسائل حتی قبل از ورود ویروس کرونا نیز به کندی پیش می‌رفت، حالا ظاهرا اوضاع از این هم بدتر خواهد شد. بر این اساس، مجله جینگ دیلی با تعدادی از سهامداران برندهای لوکس تا دارندگان بیزینس‌های کوچک مد، وکلا و مشتریان که تحت تأثیر این بحران قرار گرفته‌اند، به امید درک بهتر اینکه چگونه صنایع مد لوکس با بحران اخیر ویروس کرونا خود را باید وفق دهند، مصاحبه کرده است.

مختل شدن زنجیره تأمین و توزیع محصولات

به گفته وینسنت جن، مدیر اجرایی شرکت پوشاک چنگ کونگ و مدیر ارشد استراتژی شرکت ریمیک‌هاب، شرکتی که در زمینه ارائه راه‌حل برای بازیافت زباله‌های دور ریز پلاستیکی به صورت تخصصی فعالیت می‌کند، بسیاری از شوهای تجاری اکنون لغو شده‌‌اند که این موضوع توضیح می‌دهد که چگونه کروناویروس از همین الان برنامه‌های صنایع مد را برای سال 2020 با اختلال مواجه کرده است. برای نمونه، نمایشگاه اسپینکسپو که به ارائه منابع و سرمایه‌گذاری جهت ایجاد نوآوری در حوزه نخ، الیاف و لباس‌های بافتنی اختصاص داده شده است و نمایشگاه بین‌المللی نورشناسی چین (شانگهای) که هر دو قرار بود در ماه فوریه در شانگهای برگزار شوند، لغو گردیده‌اند.
علاوه بر این، دو کارمند چینی، یکی از یک برند لوکس و دیگری از شرکت زیبایی، افشا کرده‌اند که اکنون خارج از برنامه در حال ارزیابی مجدد برنامه‌‌ها و پروژه‌های نیمه اول امسالشان هستند. بسیاری از افراد داخل صنایع، نگرانی خود را در مورد شوهای فشن بزرگ آینده، مانند هفته فشن میلان در اواخر فوریه و به ویژه هفته فشن شانگهای در اواخر ماه مارس اعلام کرده‌اند که ممکن است به دلیل جلوگیری از شیوع بیشتر ویروس کرونا به حالت تعلیق در آیند.
تعلیق شدن شوهای تجاری و شوهای فشن ممکن است سرعت بیزینس را در این زمان کند کند، اما نگرانی ضروری‌تر، مختل شدن زنجیره تأمین و توزیع است. هر چند که بیشتر کارخانه‌ها هنوز بخاطر تعطیلات سال نوی چینی دایر نشده‌اند، اما بسیاری از کارخانه‌ها اکنون شروع تولید را بخاطر نگرانی از روند سلامتی و درمان کارگران به تعویق انداخته‌اند که این امر اثر فلج‌کننده‌ای بر چرخه تولید مد و فشن در سطح جهانی خواهد داشت.
به گفته “جن”، غالبا بیشتر سفارشات مجموعه پاییز 2020 از سمت اروپا و در ماه فوریه انجام می‌شود که تولیدات آنها در ماه مارس جهت مواجه با تقاضای زیاد ماه آوریل آماده می‌شوند که حتی ممکن است این تولیدات تا ماه می یا جون هم به تعویق بیفتند. در نتیجه بحران موجود، تولید مجموعه‌های فصل پاییز و زمستان هم ممکن است در صورت بدتر شدن اوضاع با مشکل مواجه شود که مستقیما بر روی کسب و کار بیشتر شرکت‌های اروپایی که شدیدا به تولید‌کننده‌‌های چینی وابسته هستند، تأثیر می‌گذارد.
شی یانگ که وکیل شرکت حقوقی بین‌المللی هریس بریکن مستقر در سیاتل است و به‌صورت تخصصی در حوزه سرمایه‌گذاری در چین فعالیت می‌کند، عنوان می‌کند که “اگر برند‌ها، تولید خود را به خارج از چین انتقال ندهند، دیگر کار خاصی برای کمتر کردن تلفات جانی و مالی نمی‌توانند انجام دهند اکنون کارخانه‌ها تعطیل شده‌اند و به زودی تولید خود را از سر نخواهند گرفت. حتی زمانی که تولید را دوباره شروع کنند، تضمینی وجود ندارد که به اندازه کافی، نیروی کار برای تکمیل سفارشات خود داشته باشند یا محصولی که تولید خواهند کرد بتواند استاندارد مورد نظر مشتری را برآورده سازد.”

رکود خرده‌فروشی

شهرهای بسیاری در چین بر اساس دستور دولت در حالت قرنطینه نرم قرار دارند. مشتری‌هایی که معمولا در روزهای تعطیل سال نوی چینی به بازار و مغازه‌ه می‌رفتند، اکنون ترجیح می‌دهند تا برای کاهش قرارگیری در برابر این بیماری، بیشتر در خانه بمانند که همین امر تأثیر بسزایی در کاهش ترافیک آمد و شد بازارها در ماه ژانویه داشته است. بسیاری از بازارها و مجتمع‌های تجاری هم ترجیح داده‌اند تا یا ساعات کاری خود را به اندازه قابل‌توجهی کاهش دهند یا کاملا کار خود را تعطیل کنند. برآورد این ضرر عظیم، کار بسیار سختی است. در روز 28 ژانویه، گروه مدیریت تجاری واندا دالیان، صاحب تعداد زیادی از بازارهای بزرگ چین، اعلام کرد که همه مستاجران واندا پلازا در سراسر کشور از تاریخ 24 ژانویه تا 25 فوریه از پرداختن اجاره معاف شده‌اند، ارزش مالی این اقدام، چیزی بین 429 میلیون دلار تا 572 میلیون دلار (سه تا چهار میلیارد پول چین) برآورد می‌شود.
با این حال به نظر می‌رسد که دیجیتالی شدن تنها نکته مثبت برای بسیاری از فروشندگان بوده است. این نوع فروشندگان بر روی انبار کنونی خود مانور می‌دهند و درخواست تغییر گرایش شغلی می‌کنند. یکی از فروشندگان آنلاین گفته که آنها خرید محصولات خود را از لوازم آرایشی، مانند کرم دست و صورت به لوازم بهداشتی تغییر داده‌اند. برند زیبایی”برایتر بیوتی” محصول شانگهای هم در این راستا تغییر روش داده است. این شرکت از 30 ژانویه از طریق برنامه‌های ویچت، ویبو و پیام کوتاه به مشتری‌های خود اعلام کرده است که از این پس می‌توانند برای اسپری‌های صورت، مایع کلاژن، پروبیوتیک‌ها و پودرهای پروتئینی از طریق برنامه ویچت به صورت آنلاین سفارش دهند و از تحویل سریع درب منزل خود لذت ببرند. فروشندگان صنایع همچنین نظر مثبتی به پیشرفت خدمات آنلاین دارند. بیماری سارس در سال 2003 به رشد شرکت‌های تجارت الکترونیک، مانند شرکت تائوبائو و جی‌دی دات کام (JD.com) شدت بیشتری بخشید. براساس گفته گو گوجیان، متخصص خرده‌فروشی برای رسانه‌های چینی، “برندها باید از بحران‌ها به‌عنوان فرصتی برای توسعه کانال آنلاین خود استفاده کنند.”
از طرفی دیگر، این بیماری تمایل برای خرید کردن را نیز کاهش داده است. می‌توان به جمله‌هایی که این روزها در بین مردم شنیده می‌شود، اشاره کرد، از جمله “حوصله خرید کردن رو ندارم”، “برای کی می‌خواهم خوشتیپ باشم”، “سلامت اولویت بیشتری برای من دارد”. در بعضی از موارد، ترس از اینکه ویروس کرونا خود را به جلد محصولات چسبانده باشد، مردم را از خرید منصرف می‌کند، مگر اینکه برای موارد ضروری مانند خواروبار و محصولات بهداشتی خرید انجام گیرد. در واقع به نظر می‌رسد تنها فروشگاه‌های خواروبار و محصولات بهداشتی در حال سود بردن از این بحران هستند.

مرحله بعدی ویروس کرونا چیست؟

از روز 2 فوریه، با خوشامد گفتن شرکت‌ها به بازگشتن کارکنانشان به محل کار، بزرگترین سوالی که در ذهن هر صاحب کسب و کاری به وجود می‌آید، اینست که چگونه امنیت کارکنان خود را تأمین نماید؟ نکته قابل ذکر دیگر، اعلام چند قانون استخدام از سوی دولت چین برای اطمینان بیشتر از مراقبت و امنیت بهتر کارکنان در دوران شیوع بوده است.
آقای یانگ عنوان کرده است که “برخی از شهرها تقریبا هر روز قوانین جدید وضع می‌کنند، تا از بررسی و پیروی کردن همه از این قوانین اطمینان حاصل کنند. علاوه بر سختگیری زیاد در اجرای قانون، باید به این مسئله هم توجه کرد که کارکنان انسان هستند و می‌خواهند در امنیت و سلامت بمانند و نمی‌خواهند بخاطر شیوع ویروس مجازات شوند، پس هنگام تصمیم‌گیری در مورد کارکنان خود به جنبه انسانی این قضیه هم توجه داشته باشید.” بسیاری از شرکت‌ها، الگوهای ایمنی جدیدی را برای کارکنان و مشتری‌هایشان به‌کار گرفته‌اند.
با این حال پشت هر بحرانی، نکته روشنی هم وجود دارد. براساس اظهارنظر راب سابارمان، مدیر بخش تحقیقاتی ماکرو گلوبال و معاون تحقیقاتی تیم GM به خبرگزاری بلومبرگ، “آسیا برای پاسخگویی به مسائل مالی و پولی دارای مکانی مناسب است و این شوک‌های ویروسی کوتاه‌مدت، باعث ایجاد تجارت V شکل در فعالیت اقتصادی می‌شوند، چون زمانی‌ که شیوع ویروس به اوج برسد، فعالیت فروخورده زیادی به وجود خواهد آمد. شخصیت کلیدی در چین جهت مبارزه علیه این ویروس،”ژانگ نانشان”، مدیر آزمایشگاه ویژه بیماری تنفسی در چین است، وی قبل از این گفته بود که موج ابتلا به این بیماری در اوایل ماه فوریه کاهش می‌یابد و در مقیاس بزرگ رشد نخواهد داشت.
ممکن است همانند دوران پس از ویروس سارس، بازار مصرفی پس از کنترل ویروس کرونا، مجددا رشد کند و مشتریان بار دیگر حاضر باشند تا مقداری از درآمد اضافی خود را صرف خرید در بازارها کنند. براساس گفته آرند کاپتین، اقتصاددان ارشد در UBS گلوبال به خبرگزاری بلومبرگ در 28 ژانویه، “این وضعیت می‌تواند تا 6 ماه ادامه پیدا کند.” اما هنوز برای اظهار نظر و پیش بینی تجارت در چین زود است.