ماشین آلات، روش ها و طراحی چاپ منسوجات

در این مقاله قصد داریم به صورت مفصل به چاپ منسوجات بپردازیم. لذا از رنگ ها و روش های مختلف گرفته تا ماشین آلات مورد استفاده، درباره همه چیزهایی که به هنر چاپ منسوجات مربوط است، صحبت خواهیم کرد.

چاپ منسوجات چیست؟

چاپ منسوجات در واقع به نوعی رنگرزی آنها محسوب می شود؛ اما با روشی کنترل شده تا بتوان الگوهای مشخصی را خلق کرد. از همان رنگینه ها و رنگدانه هایی که در رنگرزی پارچه مورد استفاده قرار می گیرد، برای چاپ پارچه نیز استفاده می شود؛ اما با این تفاوت که در اینجا رنگ ها و رنگینه ها با صمغ یا نشاسته غلیظ می شوند تا خمیر چاپ به وجود بیاید. با ساخت یک خمیر چاپ، رنگ ها در هنگام اعمال بر روی پارچه سر جای خود باقی می مانند؛ بدین وسیله طرح های کاملاً مرتب با خطوط مشخصی خلق خواهند شد.

تفاوت رنگینه و رنگدانه

تفاوت اصلی بین رنگینه ها و رنگدانه های چاپی در این است که رنگینه های چاپی در الیاف نفوذ می کنند؛ اما رنگدانه های چاپی روی الیاف باقی می مانند.

چگونه می توان آنها را تشخیص داد؟

یکی از ساده ترین راه ها برای اینکه بتوان متوجه شد که پارچه با رنگینه رنگ شده است یا رنگدانه؛ لمس آن است. پارچه هایی که با رنگدانه رنگ شده اند در هنگام لمس سفتی خاصی داشته و شق و رق تر هستند؛ اما پارچه هایی که با رنگینه رنگ آمیزی گردیده اند، مقداری نرم تر می باشند.

چرا چاپ منسوجات اهمیت زیادی در صنعت مد دارد؟

چاپ ها تنها مواردی هستند که جزء کپی رایت محسوب می شوند. به عنوان مثال امضا دایان وون فورستنبرگ (Diane Von Fürstenberg) روی بسته بندی لباس یک نوع مالکیت عمومی محسوب می شود. اصطلاح بحث برانگیز استفاده از کیمونو، از نظر فنی و قانونی اشکالی ندارد و هر کسی می تواند از آن استفاده کند. به طور کلی استفاده از الگوها برای هر کسی رایگان است. به همین دلیل است که بسیاری از برندها، طرح های کامل را براساس خروجی فروشگاه ها و اقلامی که در فروشگاه های شبیه آنها خریداری می شوند، طراحی کرده و سپس کپی از آنها را به کارخانه های خارج از کشور ارسال می کنند.

کپی غیر قانونی طرح ها ریشه در تاریخ مد دارد. در گذشته و در دهه 1970، الیه طاهری (Elie Tahari) به امپراطور کت و شلوار و یا دقیق تر شلوار معروف بود. طاهری در هنر و تناسب شلوار کاملاً استاد به شمار می رفت؛ به گونه ای که هر یک از برندها با خرید یک شلوار از فروشگاه او، اقدام به تقلید از طرح هایش می کردند. به نظر ناعادلانه می آید؛ اما این واقعیت کاملاً قانونی بود و هنوز هم قانونی است.

پس یک برند چه باید بکند تا از کپی غیر قانونی طرح هایش در امان بماند؟ پاسخ در چاپ مد نهفته است. چاپ ها جزء کپی رایت محسوب می شوند و یک دارایی معنوی به حساب می آیند. اما خیلی هیجان زده نشوید. همه چاپ ها واجد شرایط قرار گرفتن تحت قانون کپی رایت نیستند. طرح های ساده هندسی مانند طرح های نقطه نقطه، راه راه، شطرنجی و غیره همه جزء دارایی های عمومی به حساب می آیند و نمی توان آنها را تحت قانون کپی رایت درآورد.

تنها برندی که تا به حال در دریافت حق کپی رایت طرح های شطرنجی موفق عمل کرده، برند بربری (Burberry) است. چاپ نشان آنها تنها متعلق به خودشان است و هر کسی بدون اجازه (کسب مجوز) از آنها استفاده کند، تحت پیگرد قانونی قرار می گیرد.

بنابراین در دنیایی که مد روز به روز دچار تغییرات سریع می شود، و برندها از مرزهای بین الهام گرفتن عبور کرده و مستقیماً دست به کپی کردن طرح ها می زنند؛ چاپ تنها راه محافظت از طرح ها محسوب می شود.

نحوه خلق چاپ اصلی

در این صنعت برای اینکه یک طرح چاپی جزء طرح های الهام گرفته و نه طرح های کپی به حساب بیاید؛ باید این طرح ها حداقل 7 تفاوت کلی با طرح اصلی داشته باشند. بنابراین اگر چه دایان وون فورستنبرگ نمی تواند تمام لباس های منحصر به فردی که طراحی کرده و باعث مشهور شدن او شده اند را تحت قانون کپی رایت دربیاورد؛ اما می تواند چاپ این لباس ها را تحت این قانون لحاظ کند. به این ترتیب طرح های دقیق و ظاهر کلی لباس های او دیگر قابل تکرار نخواهند بود.

چاپ پارچه عامل صرفه جویی در هزینه برندها

علاوه بر اینکه برندها با این روش (چاپ و قرار دادن آن تحت قانون مالکیت معنوی) می توانند خود را از کپی طرح هایشان مصون نگهدارند؛ چاپ ها راهی ساده و ارزان برای افزودن سبک به پارچه ها محسوب می شوند.

حداقل میزان سفارش و چاپ های پارچه

برخی از پارچه ها در کارخانه های ریسندگی و بافندگی به شیوه تمام وقت تولید می شوند؛ به گونه ای که گویا ماشین آلات تولید کننده آنها از حرکت باز نمی ایستند. به این نوع، پارچه های کالایی گفته می شود. بطور مثال در هندوستان پارچه های قمیص در دسته پارچه های بافته شده و پارچه های کشباف در دسته پارچه های تریکو، جزء رایج ترین پارچه های کالایی محسوب می گردند. متاسفانه برندهایی که محبوبیت خود را در خطر می بینند؛ با شعار نجات جهان (یا استفاده از سبزشویی برای فروش بیشتر محصولاتشان) به شکلی افراطی از این پارچه ها استفاده می کنند که قطعاً بدون خریدار باقی نخواهند ماند و نمی توانند زمین را از آلودگی پسماندها نجات دهند. این پارچه ها اغلب بسیار محبوب و ارزان قیمت هستند و کارخانه های ریسندگی و بافندگی می دانند که خیلی راحت به فروش می روند.

بنابراین اگر یک خط کامل مد فقط با یک پارچه ساخته شود؛ لباس های تولیدی قطعاً بسیار کسل کننده و بی روح خواهند بود. در عین حال خرید یک نوع پارچه، بهتر از خرید چند نوع پارچه است؛ چرا که خرید یک نوع پارچه باعث پایین آمدن قیمت شده و از نظر اقتصادی به صرفه تر است. زیرا در دنیای مد هر چه حجم خرید بالاتر برود؛ قیمت ها پایین تر می آید.

اما همانگونه که عنوان شد؛ تولید یک خط مد با یک پارچه زیاد جالب نیست. خب اینجا جایی است که پای چاپ به میان می آید؛ برندها با استفاده از چاپ می توانند تنها از 1 یا 2 نوع پارچه در کل خط تولید خود استفاده کنند، اما لباس هایی با سبک های مختلف تولید نمایند؛ به عنوان مثال ممکن است یکی از طرح ها دارای گل های تیره بوده و دیگری دارای طرح های نقطه نقطه روشن باشد؛ حقیقت این است که خلاقیت هیچ حد و مرزی ندارد. در نتیجه آنها می توانند یک پارچه را نه فقط برای یک فصل، بلکه برای یک سال خریداری کنند، و به راحتی با خلق چاپ های جدید در هر فصل، لباس های کاملاً جدیدی به وجود آورند و در عین حال از مزایای قیمت عمده در سفارشات پارچه نیز بهره مند شوند.

برند اچ اند ام (H&M) دقیقاً به این دلیل مشهور است. این بار که از فروشگاه های این برند خرید کردید؛ حتماً توجه کنید که پارچه های لباس های تولیدی این برند، فصل تا فصل تغییر نمی کنند؛ در حالیکه طرح ها، رنگ ها و نقوش چاپی آنها مرتباً در حال تغییر هستند.

چرا مد پایدار ضد چاپ است؟

فست فشن به چاپ علاقه زیادی دارد؛ زیرا این امکان را برای برندها فراهم می کند تا همان چیز قدیمی را گرفته و پس از پایان فصل، به عنوان یک چیز جدید دوباره بفروشند.

این واقعیت یکی از دلایل مهم مخالف بودن مد پایدار با چاپ است. از آنجاییکه طرح ها برای افزودن طراوت و تازگی به مجموعه های فصول مورد استفاده قرار می گیرند؛ به گونه ای طراحی می شوند که از مد بیافتند و به همین دلیل گذر زمان را دوست ندارند. به همین دلیل چاپ و اسلو فشن نوعی ضد و نقیض محسوب می شوند. اما گاهی اوقات اگر زیاد منتظر بمانید؛ به عنوان مثال 20 سال، یک طرح چاپی دوباره برگشته و باز هم مد می شود. مثلاً دامن پلنگی های جذابی که قرار است امسال عرضه شوند؛ به گونه ای طراحی می گردند تا سال آینده با ترند جدید جایگزین شوند.

اخیراً برندهای پایدار در حال استفاده هر چه بیشتر از چاپ در خطوط مد خود هستند. در حقیقت همه از ممنوعیت رنگ ها یا استفاده از تصاویر خنثی، در جامعه مد پایدار کمی خسته شده اند. به طور کلی برندهای پایدار، چاپ های کلاسیک را انتخاب می کنند و از سبک های چهارخانه، نقطه نقطه و گل های خنثی خارج نمی شوند.

به این فکر کنید که چاپ ها ممکن است خوب یا بد مورد استفاده قرار بگیرند. بنابراین اگر چه ممکن است چاپ ها بخشی از سیستم فست فشن برای خرید بیشتر باشند و چاپ لباسی که خریده اید شاید همین الان از مد افتاده باشد؛ اما درک و شناخت آنها هنوز هم مهم است. آنها هنوز هم می توانند یک ترفند مفید برای برندهای کوچکی باشند که تازه شروع به کار کرده اند و بودجه طراحی نامحدودی در اختیار دارند تا از طراحی برای افزایش تنوع محصولات خود استفاده کنند.

در ادامه مقاله قصد داریم تمام چیزهایی که یک متخصص نساجی (نگران نباشید به زودی به یک متخصص تبدیل می شوید) باید در مورد چاپ پارچه بداند را به شما می گوییم.

انواع دستگاه های چاپ پارچه

دستگاه های چاپ پارچه انواع مختلفی دارند و همه مثل هم نیستند؛ پس بیایید به بررسی آنها بپردازیم.

چاپ قالبی (قلمکار) (Block Printing)

این دستگاه شامل یک قالب چوبی و یک طرح حکاکی شده است، و در آن از قالب چوبی به عنوان مهر برای چاپ پارچه استفاده می شود.

چاپ اسکرین (Screen Printing)

در چاپ اسکرین یک صفحه مشبک بسیار نازک ساخته شده از پلی استر، نایلون و گاهی اوقات فلز روی یک چهارچوب چوبی مسطح کشیده می شود که شباهت زیادی به یک قاب عکس دارد. در ضمن گاهی اوقات یک لایه مشبک بر روی یک استوانه فلزی پیچیده می گردد.

فرض کنید می خواهیم پارچه ای را با طرح نقطه نقطه چاپ نماییم و پارچه ای که قصد داریم آن را چاپ کنیم، سفید رنگ است. پس طرح مان دارای یک پس زمینه سفید رنگ و نقطه های سیاه چاپی است. هر جایی از پارچه که نمی خواهیم با جوهر سیاه چاپ شود را با مانعی ضخیم می پوشانیم؛ پس فقط نقاط سیاه مشبک باقی می مانند.

طرح ها و نقوش چگونه به صفحه منتقل می شوند؟

امروزه صفحات چاپی با یک ماده پرداختی حساس به نور پوشانده می شوند. تصویر چاپ شده (یا نگاتیو) از طرح به صورت وارونه روی صفحه قرار می گیرد (این مورد بسیار مهم است). سپس یک دستگاه غول پیکر ماوراء بنفش که تقریباً شبیه دستگاه فتوکپی است، اما از آن بزرگ تر می باشد؛ نور ماوراء بنفش را به صورت منقطع منتشر می کند. در این صورت هر قسمتی که در معرض نور قرار می گیرد شروع به حل شدن می کند؛ در نتیجه آن قسمت از توری نمایان می گردد. حال فرض کنید که می خواهیم همان طرح نقطه نقطه فوق را بر روی قسمت سفید چاپ کنیم. پس وقتی نور ماوراء بنفش چشمک می زند؛ فقط نقاط سیاه رنگ قرار گرفته در معرض توری دیده می شوند. شکل زیر کار این روش را به صورت تصویری توضیح می دهد.

چاپ اسکرین دستی (Hand Screen Printing)

احتمالاً چاپ اسکرین دستی نوعی از طراحی پارچه است که بیشتر با آن آشنایی دارید. شاید در کلاس های آموزشی یا کلاس هنر دبیرستان، شیوه کار آن را از نزدیک دیده باشید. در این روش جوهر از میان یک صفحه فشرده می شود که شامل برشی از الگو است؛ سپس صفحه برگردانده شده و بر روی پارچه قرار می گیرد.

چاپ اسکرین تجاری دستی (Hand Screen Printing)

اما چاپ اسکرین بر روی منسوجات تجاری اندکی متفاوت است. در این حالت پارچه بر روی میزی که طول آن تا 60 یارد کشیده می شود؛ پهن می گردد. سپس صنعتگران از صفحه های بزرگ برای چاپ بخشی از پارچه استفاده می کنند؛ در ادامه صفحه را بلند کرده و به قسمت بعدی پارچه که باید چاپ شود منتقل می کنند، و آن را دوباره روی پارچه قرار می دهند و در ادامه همین روند را تکرار می نمایند. وقتی تمام 60 یارد پارچه چاپ شد؛ صفحه چاپی با صفحه دیگری که برای چاپ رنگی دیگر مورد استفاده قرار می گیرد، جایگزین می شود و روند چاپ با این صفحه جدید تکرار می گردد.

برای اینکه خمیر چاپ خشک شود؛ باید بین چاپ رنگ های مختلف، مقداری فاصله زمانی وجود داشته باشد. اما از آنجاییکه این کار توسط انسان و به صورت دستی انجام می شود، و چون انجام فرآیندهای دستی تا اندازه ای زمانبر است، به محض اینکه فرد به انتهای میز 60 یاردی برسد؛ می تواند روند چاپ پارچه با صفحه جدید را شروع کند. این صفحه ها آنقدر بزرگ است که کار با آنها برای یک نفر مقدور نیست و به دو نفر نیاز دارد.

چاپ تی شرت (T-Shirt Printing)

چاپ تی شرت هم به صورت دستی و هم با استفاده از دستگاه های مخصوص امکان پذیر است. روش کار دستگاه به این صورت است که صفحه چاپ در جای خود ثابت مانده، و به طرف بالا و پایین حرکت می کند و در عین حال تی شرت ها به دور صفحه چاپ چرخانده می شوند. حال حتماً می پرسید که پس آن نور نارنجی درخشان چیست؟ این یک لامپ حرارتی است که جوهر بین صفحه ها را خشک می کند.

چاپ پوشاک در فست فشن

چاپ اسکرین پوشاک جایگاه خاصی در صنعت تولید پوشاک دارد. تکنیک های چاپ اسکرین در زمینه چاپ لباس های برش خورده، دارای جایگاه بسیار ویژه ای در فست شن هستند؛ زیرا روشی عالی برای پایین آوردن هزینه برندها محسوب می شوند. برندها به این صورت می توانند حجم بالایی از محصولات را با قیمتی پایین تولید کنند؛ سپس به راحتی می توانند بررسی کنند که چه رنگ یا چاپی بیشترین فروش را در آن فصل دارد تا به سرعت آنها را بر روی لباس های آماده پیاده نمایند.

چاپ پوشاک کمک بسیار زیادی به برندهای کوچک می کند: یک امتیاز بسیار مهم چاپ دستی این است که حجم حداقل سفارش در آن بسیار پایین است. به همین دلیل انجام کارهای کوچک و چاپ های سفارشی اختصاصی با آن ممکن است. در نتیجه گزینه ای مناسب برای استارتاپ هایی است که مشکلی با حداقل حجم کار ندارند و بیشتر به دنبال تنوع زیاد هستند.

چاپ فست فشن بسیار آسان است: بخشی از مشکل فست فشن و فشار مصرف کنندگان برای خرید بیشتر، به این بر می گردد که تولید کنندگان در ساخت کالاها بسیار ماهر شده اند. آنها می توانند پارچه ها و لباس ها را خیلی سریع تولید کنند، و از آنجاییکه عرضه آنها بسیار آسان و کم هزینه است؛ لذا مصرف کنندگان ناخودآگاه درگیر یک چرخه بی پایان مصرف می شوند. اگر این دستگاه ها آنقدر در کار خود خوب نبودند و نمی توانستند با سرعتی بسیار وحشتناک تولید کنند؛ شاید صنعت مد امروزه یکی از مهمترین عوامل موثر در آلودگی هوا نبود. چه کسی فکرش را می کرد که زمانی کارآمد بودن مشکل ساز شود؟ 

جوهرهای پلاستیزول (نرم سل) (Plastisol Inks)

جوهرهای پلاستیزول فست فشن اغلب حاوی مواد سرطان زا و سمی به نام فتالات هستند. در گذشته توجه ویژه ای به لباس کودکان صورت می گرفت؛ اینگونه لباس ها کاملاً آزمایش می شدند تا اطمینان حاصل شود که با جوهرهای با کیفیت چاپ گردیده اند و حاوی سموم به ویژه فتالات نیستند. اشتباه نکنید؛ اینگونه جوهرها علاوه بر فتالات، سموم دیگر نیز دارند؛ اما فتالات تنها ماده شیمیایی است که در حال حاضر در ایالات متحده با محدودیت هایی روبرو می باشد.

چاپ اسکرین خودکار (Automatic Screen Printing)

چاپ اسکرین خودکار به چاپ مسطح نیز معروف است. در چاپ خودکار به جای اینکه صفحه های چاپی به سمت پایین حرکت کرده و بر روی پارچه ها قرار بگیرند؛ با کمک یک تسمه نقاله به سمت پایین آمده و با صفحه چاپی که در پایین قرار دارد تلاقی پیدا می کنند؛ به این صورت پارچه چاپ شده و پارچه بعدی با صفحه چاپ دچار تلاقی می شوند. با کمک چاپ اسکرین خودکار می توان 500 یارد پارچه را در هر ساعت چاپ نمود. این روش فقط برای چاپ پارچه استفاده می شود و نمی توان از آن برای چاپ لباس استفاده کرد.

چاپ اسکرین چرخشی (Rotary Screen Printing)

از آنجاییکه در چاپ اسکرین چرخشی، پارچه بر روی یک تسمه نقاله به سمت پایین حرکت کرده و صفحه چاپ در جای خود ثابت است؛ می توان گفت این روش تا اندازه زیادی شبیه چاپ اسکرین خودکار است. تنها تفاوت آنها در این است که در این روش به جای استفاده از یک صفحه تخت، صفحات استوانه ای، پارچه ها را چاپ می کنند. در چاپ اسکرین چرخشی وقتی تسمه نقاله حرکت کرده و پارچه به سمت پایین می رود؛ صفحه استوانه ای شروع به چرخیدن کرده و به این صورت پارچه به صورت مستمر چاپ می گردد. چاپ اسکرین چرخشی سریع ترین نوع چاپ اسکرین است. معمولاً گفته می شود که این روش توانایی چاپ 3500 یارد یا بیشتر پارچه را در یک ساعت دارد.

چاپ غلتکی (Roller Printing)

چاپ اسکرین چرخشی بسیار سریع است؛ اما چاپ غلتکی از آن هم سریع تر عمل می کند. چاپگرهای غلتکی قادرند هر ساعت 6000 یارد پارچه را چاپ کنند. در این روش از یک استوانه حکاکی شده مسی برای غلتاندن طرح ها بر روی پارچه استفاده می گردد. یکی از مزایای چاپ غلتکی و استفاده از سیلندرهای مسی این است که چاپ جزئیات بسیار ظریف نیز امکان پذیر می شود. به طور سنتی از این روش برای چاپ پارچه های قلمکار که دارای جزئیات ظریفی هستند، استفاده می شود. هزینه بر بودن ساخت صفحه های مسی جزء نکات منفی استفاده از چاپ غلتکی محسوب می گردد. به همین دلیل این نوع چاپ برای طرح هایی که به صورت مداوم چاپ می شوند مورد استفاده قرار می گیرد؛ در ضمن برندهایی هم که دارای حجم کار حداقلی بسیار بالایی هستند نیز بیشتر از این روش چاپی استفاده می کنند. مانند چاپ اسکرین هر رنگ چاپی به یک سیلندر مسی خاص نیاز دارد؛ از این رو هر چه رنگ های چاپی بیشتر باشد، هزینه چاپ بالاتر خواهد رفت.

موارد خاص چاپ

کارخانه های ریسندگی و بافندگی فعال در زمینه چاپ دوست دارند در یک کار تخصص داشته باشند و آن کار را به نحو احسن انجام دهند. آیا می دانستید دستمال سر نوعی چاپ تخصصی خاص است؟ کارخانه های زیادی در دنیا وجود دارند که فقط برای چاپ دستمال سر تاسیس شده اند؟ عجیب به نظر می آید؛ نه؟

رنگ چگونه در چاپ باقی می ماند؟

وقتی پارچه ای چاپ شد؛ هنوز آماده پوشیده شدن به عنوان لباس نیست. فرآیندهای بیشتری مانند کهنگی و پخت باید بر روی آن انجام شوند تا اطمینان حاصل گردد که چاپ کیفیت خود را حفظ کرده و به مرور زمان کمرنگ نمی شود.

کهنگی (Aging)

اولین فرآیندی که بعد از چاپ پارچه باید بر روی آن انجام بگیرد؛ فرآیند کهنگی است (چنین فرآیندهایی همیشه باید به ترتیب انجام بگیرند). کهنگی در اصل به معنای قرار دادن پارچه در معرض یک حمام بخار فوق العاده داغ است. پس از اینکه پارچه در گرم ترین اتاق کاملاً خیس شد؛ آن را با آب صابونی شستشو می دهند تا مواد غلیظ کننده اضافی یا محصولات جانبی موجود در خمیر چاپ از بین بروند. در انتها پارچه خشک می شود. روش های زیادی برای خشک کردن پارچه وجود دارد که در مقالات نساجی دات کام به آنها پرداخته شده و می توانید آنها را مطالعه کنید.

پخت (Curing)

روندی که در قسمت فوق توضیح دادیم برای چاپ رنگینه بود. اما به یاد داشته باشید که چاپ با رنگدانه نیز صورت می گیرد. چاپ هایی که با رنگدانه صورت می گیرند؛ به روش عمل آوری خاصی به نام پخت نیاز دارند. در خلال فرآیند پخت، پارچه در معرض گرمای خشک قرار می گیرد که شبیه یک حمام سونا است؛ درجه حرارت آن به 400 درجه فارنهایت هم می رسد. اساساً این گرما باعث پخته شدن چسب و رنگ رزینی می گردد، و بدین وسیله از نابودی زودهنگام آنها در هنگام شستشوی خانگی جلوگیری می شود.

تفاوت چاپ خشک و چاپ مرطوب (Dry Vs Wet Printing)

از دید کاملاً صنعتی، به چاپ رنگینه اصطلاحاً چاپ مرطوب و به چاپ رنگدانه ای اصطلاحاً چاپ خشک می گویند. احتمالاً این اصطلاحات معنی چندانی برایتان ندارند و حتماً با خود می گویید که همه چاپ ها در ابتدا خیس هستند.

خب این نام ها در اصل از روند پرداخت آنها، یعنی کهنگی یا پخت گرفته شده اند. از آنجاییکه بخار مرطوب است؛ چاپ های رنگینه ای که فرآیند کهنگی را پشت سر می گذارند به چاپ مرطوب معروف هستند. و چون عمل آوری چاپ های رنگدانه ای به حرارت خشک نیاز دارد؛ پس به چاپ های رنگدانه ای، چاپ خشک می گویند.

چاپ انتقال حرارتی (Heat Transfer Printing)

چاپ انتقال حرارتی به چاپ گرمایی نیز معروف است. در این روش طرح بر روی نوع خاصی از کاغذ چاپ می شود که به آن کاغذ انتقال می گویند. جوهری که بر روی این کاغذها مورد استفاده قرار می گیرد؛ از نوع رنگینه های دیسپرس است. وقتی پارچه آماده چاپ شد؛ کاغذ بر روی پارچه قرار گرفته و سپس در معرض گرمای زیاد قرار می گیرد که گاهاً به 400 درجه فارنهایت هم می رسد. زمانیکه رنگینه های روی کاغذ داغ می شوند؛ تصعید می گردند به این معنی که روی پارچه منتقل می گردند. نکته قابل توجه در مورد چاپ انتقال حرارتی این است که این روش به هیچگونه فرآیند شستشو یا فرآیند خشک دیگری نیاز ندارد.

آیا چاپ انتقال حرارتی با محیط زیست سازگار است؟

بسیاری از شرکت ها ادعا می کنند که چاپ انتقال حرارتی، گزینه پایدارتری است؛ زیرا نیاز به هیچگونه فرآیند شستشوی پس از چاپ ندارد. اما مسئله این است که رنگینه های دیسپرس فقط می توانند با الیاف پایه نفتی ساخته دست بشر مانند نایلون، پلی استر، استات، اکریلیک و غیره واکنش نشان دهند و همان طور که همگی ما می دانیم این الیاف مبتنی بر نفتی، دوستدار محیطی زیست نیستند.

یکی دیگر از جوانب مثبت چاپ حرارتی این است که کاغذ قبل از انتقال بر روی پارچه، قابل بررسی است. این بدان معنی است که وجود خطاها و چاپ های بی کیفیت در پارچه های چاپ شده با روش چاپ انتقال حرارتی بسیار نادر است؛ البته تا زمانیکه کارخانه، کار چاپ را با دقت انجام داده و کاغذ را قبل از چاپ بررسی کند. باز هم این امر باعث می شود که چاپ انتقال حرارتی گزینه پایدارتری باشد؛ البته اگر از چاپ پارچه های بی کیفیتی که ممکن است به کالاهای بدون مشتری تبدیل شوند، جلوگیری گردد.

چاپ انتقال حرارتی برای کسب و کارهای کوچک مناسب است

چاپ انتقال حرارتی گزینه خوبی برای چاپخانه های کوچک بومی است و از آن برای چاپ لوگو یا طرح های سفارشی بر روی تی شرت یا سایر اقلام تبلیغاتی استفاده می شود. چرا که یک فرآیند چاپ سریع و آسان است و تنها به گرما و جوهر مناسب نیاز دارد.

چاپ دیجیتال منسوجات (Digital Textile Printing)

یک راهکار صنعتی برای سفارش های با حجم پایین که بسیار سریع بوده و به راحتی قابل تغییر است؛ چاپ دیجیتال می باشد. چاپ دیجیتال به چاپ جوهر افشان (Inkjet Printing) نیز معروف است. احتمالاً با چاپگرهای جوهر افشان رایانه ای در خانه کار کرده اید و با آنها آشنایی دارید. روش کار چاپگر جوهر افشان به این صورت است که قطره های بسیار ریز (در حد میکرو) جوهر مایع را بر روی پارچه اعمال می کند.

یکی از نکات جالب چاپ دیجیتال پارچه این است که در این روش برخلاف سایر روش های چاپی که قبلاً در مورد آنها صحبت کردیم؛ تمام رنگ ها به صورت همزمان بر روی پارچه چاپ می شوند. همچنین در این روش، 4 تا 6 رنگ کارتریج مختلف می توانند با هم ترکیب گردند.

هشدار سبزشویی

بسیاری از افراد فعال در عرصه مد ادعا می کنند که چاپ دیجیتال گزینه پایداری محسوب می شود. اما در حقیقت این طور نیست. در نگاه اول به نظر می آید که تمام کاری که باید در چاپ پارچه با این روش انجام گیرد، این است که پارچه از یک چاپگر بسیار بزرگ عبور داده شود؛ اما همه چیز به این سادگی که تصور می شود نیست. پارچه ها در این فرآیند باید پیش از چاپ عمل آوری شوند و تحت فرآیندهای شیمیایی خاصی قرار بگیرند؛ روندی که مستلزم استفاده از مقدار زیادی آب است. در حقیقت این عمل آوری ها باید هم قبل و هم بعد از چاپ دیجیتال انجام گیرند. بخارهایی که در مراحل پس از چاپ از پارچه متصاعد می شوند، آنقدر سمی هستند که باید پارچه را شب ها و وقتی کسی در محل کار حضور ندارد، عمل آوری کرد.

در واقع استفاده واقعی از چاپ دیجیتال اصلاً پایدار نیست. این روش چاپ برای چاپ نمونه های کوچک و چاپ های سفارشی مناسب است. امکان چاپ نمونه هایی با تعداد کم با این روش، برندها را قادر می سازد تا نمونه های محدودی را برای نمایش های مد تهیه کنند و یا اینکه می توانند ایده های چاپی جدید را در بازار آزمایش نمایند، به گونه ای که نمونه های محدودی را چاپ کرده و به بازار ارائه دهند، بدون اینکه درگیر مسائل مربوط به حداقل سفارش شوند. دلیل رایج نبودن چاپ جوهر افشان بر روی پارچه، کند بودن روند کار و هزینه بر بودن آن است؛ چرا که سرعت چاپ پارچه با این روش 1 متر در دقیقه و یا 60 متر در ساعت است. کافی است آن را با سرعت چاپ پارچه در روش چاپ اسکرین چرخشی که 50 متر در دقیقه است مقایسه کنید تا به میزان کند بودن این روش پی ببرید.

تکنیک های چاپ برای ظاهری متفاوت

تا اینجای مقاله تا حد زیادی درباره روش چاپ و فناوری چاپ پارچه صحبت کردیم؛ اما باید به این مسئله نیز اشاره کنیم که امروزه روش های چاپ دگرگون شده و بیشتر به یک هنر تبدیل گردیده اند تا یک علم. یک طراح چاپی ماهر تنها با استفاده از 3 رنگ، طرح هایی ایجاد می کند که شامل 6 یا حتی 7 رنگ هستند. اما چطور چنین چیزی امکان دارد؟

چاپ مرطوب بر روی خشک (Wet On Dry Printing)

چاپ مرطوب بر روی خشک یک روش چاپ است که در آن رنگ دوم کاملاً بر روی رنگ اول خشک می شود. در این حالت فقط رنگ دوم قابل مشاهده است. حالا این روش چه کاربردی دارد؟ به طور کلی بهترین خطوط چاپی آخر کار چاپ می شوند و بر روی رنگ های دیگر قرار می گیرند؛ به این ترتیب چاپ مرتب و تمیز به نظر می رسد.

چاپ مرطوب بر روی مرطوب (Wet On Wet Printing)

در روش چاپ مرطوب بر روی مرطوب، رنگ دوم بر روی رنگ اولی قرار می گیرد که هنوز مرطوب است و زمانی برای خشک شدن ندارد. در این روش دو رنگ با هم ترکیب می شوند. بنابراین اگر اول رنگ قرمز را چاپ کنید و سپس رنگ زرد، رنگ چاپ به نارنجی تبدیل می گردد. خلق یک رنگ سوم با روش چاپی به تداخل رنگ ها معروف است.

استفاده از روش های چاپ مرطوب بر روی مرطوب جهت خلق یک رنگ ثالث جدید، یک روش هوشمندانه برای صرفه جویی در هزینه هاست. چرا که هر رنگ به صفحه چاپی خاص خود نیاز دارد و همان طور که اشاره شد، چاپخانه ها برای هر صفحه مبلغی مجزا دریافت می کنند. در ضمن وجود هر صفحه اضافی باعث می گردد تا کل مراحل چاپ بیشتر طول بکشد. همان طور که می دانید هر چیزی که در مد بیشتر طول بکشد؛ به طور کلی گران تر از آب درمی آید. در این روش چاپ به جای 3 صفحه چاپی به 2 صفحه و یا به جای 6 صفحه چاپی به 4 صفحه نیاز است و این یعنی صرفه جویی در زمان و هزینه.

چاپ هافتون (Halftone)

در روش چاپی هافتون از یک رنگ که روشن تر یا تیره تر است استفاده می شود تا با ایجاد جلوه های رنگی اینگونه به نظر بیاید که بیش از یک رنگ به کار رفته است. اثر هافتون با استفاده از یک صفحه چاپی چرخان و یک غلتک چاپ به دست می آید. ایجاد این اثر (جلوه) در چاپ اسکرین تخت یا انتقال حرارتی میسر نیست. در چاپ های اسکرین غلتکی یا چرخان، تراکم سوراخ هایی که جوهر از آنها عبور می کند کنترل می شود و همین باعث می گردد تا حجم جوهر افزایش یا کاهش یابد. هر چه جوهر بیشتر باشد؛ رنگ پر رنگ تر و اشباع تر می گردد. جوهر کمتر باعث می شود تا رنگ روشن تر، و بیشتر جلوه ای رنگ و رو رفته پیدا کند.

انواع مختلف چاپ

در ادامه لیستی از انواع مختلف چاپ روی پارچه را معرفی می کنیم؛ روش هایی که می توان آنها را با هم ترکیب کرده و برای خلق جلوه های بی نظیر استفاده نمود.

چاپ مستقیم (Direct Print)

چاپ مستقیم به چاپ کاربردی نیز معروف است. در چاپ مستقیم، طرح به صورت مستقیم روی یک پارچه سفید چاپ می گردد. در ضمن می توان چنین طرحی را بر روی پارچه ای که قبلاً رنگ شده نیز چاپ نمود. در صورتیکه پارچه قبل از اعمال روش چاپ مذکور رنگ شود؛ به آن اضافه بار گفته می شود.

نکته ای که باید به خاطر بسپارید این است که رنگ چاپی بر روی پارچه رنگ شده، همیشه باید از رنگ پارچه تیره تر باشد. به عنوان مثال می توان با این روش نقاط سیاه را بر روی پارچه ای با رنگ صورتی روشن چاپ کرد؛ اما اگر بخواهید نقاط با رنگ صورتی روشن را بر روی پارچه سیاه چاپ کنید، به واسطه تحریف رنگی نقاط، تنها رنگ سیاه قابل مشاهده خواهد بود. تشخیص نقاطی که با چاپ مستقیم چاپ شده اند، آسان است؛ زیرا این نقاط در حالت کلی کوچک هستند و در آنها بیشتر پیش زمینه پارچه قابل مشاهده است.

چگونه می توان متوجه شد که آیا پارچه در ابتدا رنگ شده یا خیر؟ کافی است پارچه را پشت و رو کرده و به پشت آن نگاهی بیاندازید. اگر پشت پارچه سفید رنگ بوده و یا دارای سایه رنگ بسیار ملایمی از رنگ زمینه پارچه باشد؛ پارچه با این روش چاپ شده است. اگر پارچه کاملاً با رنگ اشباع شده باشد؛ پارچه رنگ گردیده است.

چاپ برداشت (Discharge Print)

چاپ برداشت یک فرآیند دو مرحله ای است. در مرحله اول پارچه با یک رنگ، رنگرزی می شود و در مرحله دوم، الگوی چاپی روی پارچه چاپ می گردد. اما در اینجا از خمیر چاپ متوسط استفاده نمی شود. در این روش باید به جای رنگ، از سفید کننده در خمیر چاپ استفاده شود. سفید کننده رنگ را از روی پارچه ای که پس از رنگرزی، رنگ سفید بر روی آن بر جای مانده است، پاک می کند.

اگر می خواهید طرح ها را روی یک پس زمینه سیاه چاپ کنید؛ این روش بسیار مناسب است. اما اگر قصد دارید نقوش را بر روی یک پس زمینه رنگی چاپ کنید؛ تکلیف چیست؟ روش دیگری هم تحت نام چاپ برداشت وجود دارد. در این حالت یک ماده سفید کننده و یک رنگینه در خمیر چاپ با هم ترکیب می گردند. در این حالت سفید کننده رنگ را از بین می برد؛ در حالیکه رنگینه رنگ را به پس زمینه می افزاید. با این کار می توان نقطه هایی با رنگ صورتی روشن را روی زمینه سیاه چاپ کرد.

روش برداشت یکی از پر هزینه ترین روش های چاپی است. اما کیفیت کلی چاپ پارچه در این روش از بسیاری از روش های دیگر بالاتر است؛ به ویژه وقتی می خواهید رنگ های روشن را بر روی یک پس زمینه تیره چاپ کنید.

چاپ مقاوم (Resist Print)

روش چاپ مقاوم نیز یک فرآیند دو مرحله ای است؛ اما به نوعی نقطه مقابل چاپ برداشت محسوب می شود. در این روش ابتداً پارچه با موم، باتیک و یا در مورد دابو با گِل چاپ می گردد. گِل یا موم مانع از جذب رنگ رنگینه به وسیله پارچه می شوند. سپس کل پارچه رنگ آمیزی می گردد. پس از فرآیند رنگرزی، گِل یا موم از روی پارچه برداشته و پارچه سفید زیر آن نمایان می شود. اجرای فرآیند چاپ مقاوم بر روی پارچه معمولاً به صرفه نیست و بیشتر در میان صنعتگران خرد محبوبیت دارد تا صنایع بزرگ.

چاپ وسیع (Blotch Print)

در چاپ وسیع، رنگ پس زمینه پارچه بر روی آن چاپ می شود. در واقع در این روش، رنگ پس زمینه چاپ شده و رنگرزی نمی گردد. این نوع چاپ دارای پایین ترین سطح کیفیت در میان تمام روش های چاپ است. یکی دیگر از معایب چاپ پس زمینه پارچه این است که در این حالت به طور کلی نمی توان طرح های نقطه نقطه ایجاد کرد. این نوع چاپ باعث می گردد تا پارچه لکه دار به نظر بیاید. به احتمال زیاد دلیل نام گذاری این روش، به دلیل لکه دار به نظر رسیدن پارچه باشد.

چاپ فلوک (Flock Print)

در روند چاپ فلوک، الیاف بسیار ریزی به نام فلوک که طولی در حدود یک دهم تا یک چهارم اینچ دارند، با رزین یا چسب به پارچه می چسبند. در واقع روند چاپ فلوک دو لایه ای است؛ در مرحله اول رزین یا چسب بر روی پارچه چاپ می شود، سپس فلوک ها در معرض پارچه قرار می گیرند و تنها قسمت هایی از پارچه که با چسب چاپ شده اند، فلوک ها را به خود جذب می کنند. دو روش برای اعمال چاپ فلوک بر روی پارچه وجود دارد. یکی روش استاتیک مکانیکی و دیگری استاتیک الکتریکی است. در روش مکانیکی، یک دستگاه پارچه را می لرزاند. ارتعاشات مکانیکی به توزیع یکنواخت فلوک روی پارچه کمک می کنند. روش دوم به چاپ فلوک الکترواستاتیک معروف است؛ در این روش یک بار الکترواستاتیکی به ذرات فلوک داده می شود تا جذب چسب چاپ شده بر روی پارچه گردند. روش چاپ فلوک الکترواستاتیک، بسیار کندتر و پر هزینه تر از روش مکانیکی است؛ اما نتایج آن بسیار بهتر است و در این روش چاپ پارچه، دوام بیشتری دارد.

چاپ فلوک به شکل یک طرح مخمل مانند خود را بر روی پارچه نشان می دهد؛ اما متاسفانه پارچه های چاپ شده با این روش تنها تا 10 بار شستشوی استاندارد دوام می آورند و پس از آن فلوک های چاپ شده بر روی پارچه شروع به ریزش می کنند.

چاپ فلوک قابلیت اجرا بر روی تمامی عرض پارچه را دارد. یکی از رایج ترین موارد استفاده از چاپ فلوک بر روی پارچه ها، در هنگام ساخت جایگزین های ارزان قیمت تر برای پارچه مخمل است. در واقع بیشتر جعبه های جواهرات با پارچه های چاپ شده به روش فلوک پوشانده شده اند. همیشه به طور سنتی از مخمل برای نشان دادن جواهرات استفاده می شده است؛ زیرا این پارچه ها به خوبی نور را به خود جذب کرده و باعث می شوند تا هدیه ها درخشان تر و زیباتر به نظر برسند. اما معمولاً پارچه مخمل گران تمام می شود؛ به همین دلیل اکنون از پارچه های چاپ شده با روش فلوک استفاده می گردد، چرا که این نوع پارچه ها نیز باعث درخشان تر به نظر رسیدن جواهرات می شوند، البته با کسری از هزینه پارچه های مخمل.

چاپ تاری (Warp Print)

یکی از پارچه هایی که توسط روش چاپ تاری چاپ می شود، پارچه ایکات است. در این روش طرح های چاپی با چاپ طرح ها بر روی نخ های تار قبل از فرآیند بافت پارچه شکل می گیرند. اجرای این روش به صورت سنتی بسیار پر هزینه است؛ زیرا بیشتر یک کار هنری محسوب شده و وقت گیر و گران است. اما امروزه به لطف فناوری های جدیدی که به خدمت فست فشن درآمده اند و باعث ارزان تر شدن روند تولید شده اند، تولید اینگونه پارچه ها به صورت انبوه امکان پذیر است.

چاپ سوخت (Burn out Print)

روش چاپ سوخت مستلزم بهره گیری از سمی ترین مواد شیمیایی است؛ به همین دلیل معمولاً استفاده از این روش اصلاً توصیه نمی شود. در این روش برای ایجاد یک جلوه سوخته بر روی پارچه، یک ماده شیمیایی که باعث تخریب الیاف می گردد، بر روی پارچه چاپ می شود. در این حالت ماده شیمیایی به آرامی توسط پارچه خورده می شود؛ از این رو باید این ماده به سرعت پاک گردد. در این صورت آن ناحیه از پارچه جلوه ای سوراخ دار یا پاره پاره پیدا می کند.

یکی از رایج ترین کاربردهای روش چاپ سوخت، ایجاد روزنه بر روی پارچه های تقلبی است. به طور سنتی برای ایجاد روزنه (حلقه) بر روی پارچه، باید پارچه قلاب دوزی شده و سپس برش داده شود. اما یک روش ارزان تر برای انجام این کار، ایجاد روزنه با روش چاپ سوخت بر روی پارچه و سپس چاپ طرح هایی کوک مانند در اطراف حلقه ایجاد شده است.

در ضمن چاپ سوخت را بر روی ترکیبات الیاف نیز می توان پیاده کرد. در این حالت می توان از مواد شیمیایی خاصی استفاده نمود که تنها باعث خورده شدن یکی از الیاف بشوند و الیاف دیگر همچنان دست نخورده باقی بمانند؛ در این صورت پارچه ابعاد بیشتری به خود خواهد گرفت.

چاپ دورو (Duplex Print)

در این روش هر دو طرف پارچه چاپ می شود. در واقع این نوع از پارچه ها بعد از چاپ می توانند به صورت پشت و رو مورد استفاده قرار بگیرند.

چاپ مهندسی شده (Engineered Print)

اصولاً چاپ مهندسی شده بر روی بخش خاصی از لباس انجام می گیرد. به طور کلی چاپ های مهندسی شده با استفاده از روش چاپ دیجیتال انجام می گیرند.

نحوه طراحی چاپ

حال که همه چیز را در مورد انواع روش ها و دستگاه های مختلف چاپ فرا گرفتید؛ وقت آن رسیده تا خودتان شروع به طراحی کنید.

طراحی چاپ (Print Design)

ابتداً باید درباره محدودیت های برند خود تصمیم گیری کنید. آیا می خواهید رنگ های نامحدودی را چاپ کنید تا طرح های چاپ شده مانند یک تصویر واقعی به نظر بیایند، یا اینکه می خواهید کار خود را به چاپ 2 یا 3 رنگ محدود نمایید. تصمیم شما در این حالت مشخص می کند که آیا می توانید از چاپ دیجیتال گران قیمت بهره بگیرید یا اینکه بالعکس باید به چاپ اسکرین دستی ارزان قیمت بسنده کنید. زمانیکه تکنیک چاپ مورد استفاده خود را مشخص کردید؛ می توانید با یک هنرمند گرافیست مشورت کنید تا به شما کمک نماید.

تفکیک رنگ (Color Seperating)

یکی از مهمترین بخش های طراحی چاپ پارچه، تفکیک رنگ است. تفکیک رنگ بدان معنی است که هر رنگ در هنگام طراحی به کمک رایانه (CAD) به وضوح خوانده شود. حتی اگر یک صفحه آبی و یک صفحه قرمز دارید که قرار است بعد از ترکیب با هم رنگ بنفش را ایجاد کنند؛ باز هم باید رنگ بنفش را به دقت فراخوانی کنید. تفاوت بین یک اثر هنری چاپی با طرح مناسب و رنگ های تفکیک شده و کاری که به درستی درباره آن فکر نشده است؛ در نتایج خروجی آنها که تفاوت بسیار زیادی با هم دارند خود را نشان می دهد. پس همیشه با یک فرد حرفه ای کار کنید.

چاپ و تطبیق رنگ (Strike-Off and Color Matching)

بعد از اینکه طرح چاپی خود را آماده کردید؛ آن را به یک کارخانه می فرستید و آنها یک نمونه از آن را برای شما چاپ می کنند. چاپ نمونه بسیار مهم است؛ زیرا نشان می دهد که طرح چاپی در دنیای واقعی و نه تنها در دنیای رایانه ای، به چه صورت خواهد بود. در ضمن فرصتی برای کارخانه برای انطباق رنگ هاست، و می توانید نظر خود را در مورد نحوه از کار درآمدن طرح ها بدهید و یا اینکه آنها را در صورت مناسب بودن تائید کنید.

نکته: رنگ ها بر روی پارچه های مختلف، متفاوت هستند. همیشه باید مطمئن شوید که چاپخانه نمونه چاپی را بر روی همان پارچه ای چاپ می کند که قرار است در تولید انبوه مورد استفاده قرار بگیرد.

تولید چاپ (Print Production)

پس از تائید نمونه چاپی، پارچه شما به سمت تولید حرکت می کند. اما این کار نباید بدون تائید شما انجام بگیرد. حتماً باید چند متر اول تولید را گرفته، بررسی کرده و سپس تائید کنید. با این کار مطمئن می شوید که همه رنگ های طرح چاپی با هم مطابقت دارند، صفحه های چاپی ثبت شده اند و سایر مواردیکه ممکن است باعث خراب شدن کار شوند، حذف گردیده اند. هرگز اجازه ندهید که کارخانه، برش پارچه را قبل از تائید میزان تولید آغاز کند.

در ادامه برخی از مسائلی را مطرح می کنیم که باید هنگام تائید پارچه های چاپ شده به آنها توجه کنید.

کشیده شدن رنگ (Color Drag)

این مشکل زمانی به وجود می آید که پارچه قبل از خشک شدن، لکه دار می گردد.

پاشیدن رنگ (Color Splatter)

در این حالت چاپ پارچه به گونه ای است که انگار رنگ هایی که جزء طرح نیستند بر روی آن پاشیده شده اند.

مبهم بودن الگو (Fuzzy Pattern)

مبهم بودن الگو زمانی به وجود می آید که لبه های یک الگوی چاپی تیز نباشند، و خطوط طرح مبهم و تار به نظر برسند.

جلوه های لرزشی (Off-register)

در چاپی که دارای جلوه های لرزشی است، صفحات مختلفی که طرح چاپی را تشکیل می دهند به درستی تراز نشده اند؛ از این رو چاپ سه تایی به نظر می آید.

علامت توقف چاپ (Stop Mark)

گاهی اوقات دستگاه چاپ باید متوقف شود. احتمالاً یا برق رفته یا دستگاه نیاز به تعمیر و نگهداری دارد. زمانیکه این اتفاق می افتد؛ متوقف شدن روند چاپ پارچه کاملاً بر روی آن مشهود است.

نقاط تنک (کم پشت) پارچه (Tender Spots)

یک نقطه کم پشت، در واقع نقطه ای از پارچه است که طی فرآیند چاپ ضعیف شده است. معمولاً چنین نقاطی در طی روند چاپ برداشت پارچه رخ می دهند. به طور کلی فرآیند سفیدکاری، پارچه ها را تا حدی ضعیف می کند. بیشتر چنین لکه هایی در فرآیند چاپ برداشت به وجود می آیند. توجه به این نقاط بسیار مهم است؛ زیرا حتی اگر پارچه از بخش کنترل کیفی هم عبور کند، همچنان احتمال دارد این لکه ها باعث ایجاد اختلال در روند دوخت پارچه شوند.

ثبات رنگ و آزمایش (Colorfastness And Testing)

در حالت کلی جوهر چاپ به قسمت پشت پارچه نفوذ نمی کند؛ مگر اینکه پارچه چاپ شده مانند یک پارچه ابریشمی، بسیار نازک باشد. زمانیکه این پارچه ها به صورت لباس پوشیده می شوند و مرتباً تحت فرآیندهایی مانند شستشو و خشک شویی قرار می گیرند؛ سطح پارچه کم کم فرسوده شده و جوهر چاپ کمرنگ می شود و پارچه سفید زیر چاپ خود را نشان می دهد. به همین دلیل آزمایش پارچه چاپ شده، بسیار اهمیت دارد.

در یک محصول با کیفیت، آزمایش ثبات رنگ پارچه و چگونگی کمرنگ شدن آن در شرایط مختلف بسیار مهم است. این شرایط شامل شستشو و خشکشویی، نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش و قرار گرفتن در معرض کلر در مورد انواع لباس های شناست.