تأثیر زلزله ترکیه بر صنعت نساجی و پوشاک

ترکیه شدیدترین زمین لرزه را در بیش از 100 سال اخیر خود تجربه کرد با قدرتی نزدیک به 7.8 در مقیاس ریشتر. تعداد قربانیان در ترکیه از 30000 نفر فراتر رفته است و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در 10 استانی که به شدت آسیب دیده اند وضعیت فوق العاده سه ماهه اعلام کرده است. همچنین شرایط یخبندان در این منطقه وضعیت را بدتر کرده است. به گفته مقامات ترکیه، بیش از 13.5 میلیون شهروند در منطقه ای حدود 280 مایل که از آدانا در غرب تا دیاربکر در شرق و 180 مایل از مالاتیا در شمال تا هاتای در جنوب را پوشش می دهد، تحت تأثیر قرار گرفته اند.

زمین لرزه تاثیری شکننده بر اقتصاد ترکیه و معیشت مردم دارد. بخش نساجی و پوشاک ترکیه نیز با تاثیر از این فاجعه مواجه خواهد شد زیرا این بخش یکی از بزرگترین بخش های درآمد زا در اقتصاد ترکیه است و به طور متوسط 7 درصد تولید ناخالص داخلی را در طول سال های گذشته به خود اختصاص داده و در کل سهمی بیش از 16 درصد از صادرات ترکیه را در اختیار دارد. علاوه بر این، ترکیه یکی از مقاصد اصلی تولید و تامین منسوجات و پوشاک در جهان و دومین منبع بزرگ صادرات منسوجات و پوشاک به کشورهای اتحادیه اروپا است. صادرات نساجی و پوشاک ترکیه در سال 2022 معادل 35.25 میلیارد دلار بوده است. ترکیه در بخش پوشاک و منسوجات خانگی دارای جایگاهی ویژه با توانایی رقابتی قوی در بازار جهانی است. صنعت پوشاک ترکیه با سهم 3.7 درصدی، ششمین تامین کننده بزرگ در جهان محسوب می شود.

انتظار می‌رود که زلزله در ماه‌های آینده بر صادرات نساجی و پوشاک ترکیه تأثیر بگذارد، زیرا تولید در برخی مناطق به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. همچنین زنجیره تامین را تحت تاثیر قرار داده است زیرا بندر اسکندرون در جنوب ترکیه در معرض آسیب های ساختاری شدید قرار گرفته و عملیات روزانه آن به طور موقت پس از زلزله متوقف شده است. جاده ها نیز به شدت تحت تأثیر قرار گرفته اند و حرکت کامیون ها در داخل و اطراف منطقه را مختل کرده است. علاوه بر این، زلزله بدون شک تاثیری بر مصرف داخلی منسوجات و پوشاک ترکیه خواهد داشت.

ترکیه همچنان یک مقصد حیاتی تامین منابع برای برندها و خرده فروشانی است که کل زنجیره ارزش صنعت نساجی و پوشاک را با محصولات با کیفیت و دانش فنی بالا نمایندگی می کنند. از آنجایی که زمین لرزه تولید و لجستیک را به طرق مختلف تکان داده است، تولیدکنندگان این محصولات ممکن است برای واردات به کشورهای دیگر نگاه کنند. سهم ترکیه در اتحادیه اروپا، بریتانیا و ایالات متحده می تواند توسط تامین کنندگان محصولات نساجی و پوشاک از چین، هند، ویتنام و بنگلادش مورد تهدید قرار گیرد. از طرفی چین، ویتنام و بنگلادش از معافیت گمرکی با اتحادیه اروپا برخوردار هستند. بنابراین، وضعیت فعلی ترکیه ممکن است الگوی تجارت را تغییر دهد و سهم بازار این کشور را در اتحادیه اروپا کاهش دهد.

ترکیه بیش از 50 درصد از کل صادرات نساجی و پوشاک خود را به کشورهای اتحادیه اروپا صادر می کند. در سال 2022، 20.64 میلیارد دلار منسوجات و پوشاک به اتحادیه اروپا صادر کرد که 25.60 درصد نسبت به 16.44 میلیارد دلار در سال 2020 افزایش داشت. در مقابل، سهم صادرات منسوجات و پوشاک چین به اتحادیه اروپا بیش از 14 درصد کاهش یافت. این کاهش عمدتاً به دلیل سیاست صفر کووید چین بود. اما اکنون با باز شدن بازار چین و شرایط فعلی ترکیه، چین احتمالاً سهم بازار خود را در کشورهای اتحادیه اروپا باز پس خواهد گرفت.

این اولین بار نیست که ترکیه دچار زلزله می شود. به عنوان مثال، پس از زلزله 1999، صادرات پارچه و پوشاک ترکیه برای اولین بار در مقایسه با سی سال پیش از آن کاهش یافت. اثرات پس از زلزله فوریه 2023 بر صنعت نساجی و پوشاک ترکیه هنوز ناشناخته است.

ترکیه در حال حاضر با کاهش رشد اقتصادی مواجه است که ناشی از عوامل مختلفی همچون قیمت‌های بالای جهانی انرژی، همه‌گیری کرونا و درگیری روسیه و اوکراین است، و عمدتاً به دلیل سیاست‌های اقتصادی دولت است که با وجود تورم سرسام‌آور، نرخ بهره را کاهش داده و ترکیه را تحت فشار اقتصادی قرار داده است که موجب شده لیر در برابر دلار به پایین ترین سطح خود برسد. لیر در سال 2022 تقریباً 30 درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد و به شدت به قدرت خرید مردم ترکیه آسیب وارد کرد. ذخایر ارزی ترکیه نیز در سال های اخیر به شدت کاهش یافته است و زلزله این بحران اقتصادی ادامه دار را شدیدتر خواهد کرد.