آیا دورکاری یک گزینه برای فعالیت در صنعت مد و پوشاک به حساب می آید؟

آیا کار از راه دور در صنعت مد فقط یک اقدام موقتی است یا در بلند مدت باقی خواهد ماند؟ آیدا تاگارو (Aida Tagarro) که یک متخصص صنعت مد ساکن اسپانیا است، نظرات خود را در این زمینه با ما در میان گذشته است. در این مطلب به بخشی از نظرات این متخصص از زبان خودش اشاره می گردد.
در اواخر سال 2019 یک موقعیت شغلی در یک شرکت معروف پوشاک (یک برند قدیمی) به من پیشنهاد شد. به دلایل شخصی مجبور شدم آن پیشنهاد را رد کنم، چرا که نمی توانستم در جاییکه کارخانه شرکت در آنجا بود، مستقر شوم. در عوض به آنها پیشنهاد کردم که از راه دور کار کنم و مرتباً هفته ای یک یا دو بار به ستاد مرکزی شرکت مراجعه نمایم، اما پاسخ آنها منفی بود. آنها به من گفتند: « طراحان در این شرکت دوست دارند بسیار نزدیک به بخش پوشاک کار کنند، بنابراین امکان دورکاری وجود ندارد».
در سال 2019 نزدیک به 45% از کارکنان شاغل در صنعت مد فکر می کردند که کارفرمایانشان در زمینه تنظیم برنامه های کاری انعطاف پذیر هستند؛ این در حالی است که امروزه و پس از شیوع بیماری کووید- 19 نزدیک به 85% شاغلین این صنعت در خانه کار می کنند. چیزی که تا چندی پیش غیر معمول بود، اکنون به بخشی از روند معمول کار در صنعت مد تبدیل شده است.
قبل از سال 2019، دورکاری در مشاغلی مانند فروش، بازاریابی، مدیریت، خدمات پس از فروش و غیره اجرایی شده بود. سایر حوزه های کاری مانند بساز بفروش های املاک، مستغلات و تولید کنندگان، شرایط کاری کمتر منعطفی دارند و تقریباً نمی توانند در خانه کار کنند. اما با وجود این «شرایط عادی جدید»، حتی تولید کنندگان نیز در حال بررسی این سناریو هستند.
بیشتر بازیگران اصلی عرصه مد و طراحان مطرح در قطب هایی مانند نیویورک، لندن، پاریس، میلان، توکیو و جاهای دیگر مستقر هستند. در این شهرها، روندهای جدید مد شکل می گیرد، هر چند که ممکن است دفاتر مرکزی شرکت ها به دلیل شرایط کاری و استراتژی های آنها در جایی دیگر واقع شده باشند. دورکاری با توجه به شرایط پیش آمده در این شرکت ها مشکل به حساب نمی آید، البته به شرطیکه شرکت ها دستورالعمل تهیه مجموعه ها را در اختیار افراد قرار دهند؛ برای بخش بازارپردازی نیز این گونه است، چرا که روند طراحی اکثر شرکت ها در یک کشور انجام می گیرد و محصولات در کشور دیگری تولید می شوند، بنابراین تقریباً برای آنها فرقی نمی کند که در شهر خودشان بمانند و یا اینکه به جایی بروند که شرکت ها و طراحان در آنجا حضور دارند.
اما آیا تغییر محل کار از دفتر به خانه در چنین مدت کوتاهی به این سادگی امکان پذیر است؟

از دیدگاه کارفرمایان

در بسیاری از کشورها، «کار از راه دور یا دورکاری» بخشی از فرهنگ کار نیست؛ بنابراین زمانیکه شرایط تغییر می کند، فرهنگ نیز باید دچار تغییر شود. امروزه مدیران و مالکان باید سیاست های کاری را بازبینی کنند، از تعصبات دور شوند و ذهنیت خود را به سمت این روش کاری جدید سوق دهند. اگر مدیران مدام به این فکر کنند که «چگونه می توانم کارگران را کنترل کرده و بر آنها نظارت داشته باشم؟» یا «چگونه باید مطمئن شوم آنها آن طور که باید و شاید درست کار می کنند؟»، در این صورت کار کردن از راه دور امکان پذیر نمی شود؛ با این حال سوال اصلی این است که آیا مدیران آماده پذیرش این چالش جدید هستند: چالش عدم نظارت و کنترل کردن مسئولیت های روزمره و عملکرد کارکنان  یا اینکه آنها (کارمندان) واقعاً مسئولیت های کاری خود را تمام و کمال به انجام می رسانند؟

از دیدگاه کارمندان

براساس نتایج نظرسنجی اخیر که در بین 1500 کارمند شاغل در صنعت مد انجام گرفته و درباره «روند ضروری جدید» کار از راه دور بوده است؛ 60% آنها اذعان کرده اند که از زمان شیوع همه گیری کرونا، تاثیر منفی آن را بر عملکرد و بهره وری کار خود به وضوح لمس کرده اند. بنابراین نه تنها رهبران شرکت ها باید طرز فکر خود را با این روش کار منطبق کنند، بلکه کارمندان نیز باید خود را با این شرایط جدید وفق دهند.
ضمناً انتقال محل کار از دفتر به خانه نیاز به درجه بالایی از هماهنگی دارد. در این صورت خانه محلی برای کار خواهد بود و این بدان معناست که شما باید در جایی کار کنید که سایر کارهای خانه را انجام می دهید؛ بنابراین تعریف یک مرز مشخص بین اوقات فراغت و کار یک عامل بسیار مهم است.
علاوه بر این، شرکت ها باید ابزارها و فناوری های لازم را فراهم کنند تا کارمندان بتوانند مسئولیت های خودشان را به انجام برسانند؛ این سناریوی جدید می تواند فرصتی عالی برای سازمان ها باشد تا با به کارگیری و استقرار فناوری های جدید به دنبال ایجاد روش های نوین کاری باشند که در عین متناسب بودن با شرایط جدید، کارآمدتر و موثرتر نیز به نظر برسند.
مدیریت منابع انسانی در این زمینه نقش مهمی ایفا می کند و نقشش در این نقل و انتقال بسیار حیاتی است. مدیریت منابع انسانی باید به شکلی فعالانه در زمینه تدوین پروتکل های مورد نیاز در زمینه کنترل «زمان بندی» و «نحوه انجام کار» با مدیران ارشد و سایر ذینفعان درگیر این روند همکاری کند؛ لازم است کارگران و لیدران تحت آموزش ها و تعلیم های خاصی قرار بگیرند تا بتوانند به راحتی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند؛ لازم است اهداف به صورتی کاملاً صریح و روشن (از نظر زمانی، اجرایی یا شاخص کلیدی عملکردی (KPI)) تفهیم شوند؛ در ضمن باید سطح انتظارات از کارمندان در زمینه تهیه تجهیزات و امکانات لازم برای دورکاری (مانند رایانه، دسترسی به اینترنت، کانال های ارتباطی و غیره) مشخص گردد. در این صورت حتی پرسنل بخش منابع انسانی نیز می توانند از راه دور کار کنند.
پس اگر به سوال اولمان برگردیم که آیا دورکاری در صنعت مد فقط یک اقدام موقتی است یا در بلند مدت باقی خواهد ماند؟ باید پاسخ دهیم که امیدواریم این وضعیت پایان یابد. ما موجوداتی اجتماعی هستیم، زمانیکه با کسی تعامل می کنیم نه تنها کلمات، بلکه تمام سیگنال هایی که از طرف مقابل به ما می رسد را تفسیر می کنیم؛ طرز حرکت دست های طرف مقابل، تن صدا، نوع نگاه و موارد دیگر، اطلاعاتی به ما منتقل می کنند که یک رایانه یا ایمیل هرگز به ما نمی رسانند. حقیقتاً برگزاری یک جلسه ایده پردازی یا سهیم شدن در خلاقیت جمعی، از طریق یک رایانه بسیار دشوار است. بنابراین هدف ما این است که کار در خانه به عنوان یک ابزار کار مکمل مورد استفاده قرار گیرد، نه بلعکس.