آیا خریداران در خاورمیانه، علاقه خود را نسبت به اروپا از دست دادهاند؟
در طول دهه گذشته، خریداران عرب کشورهای حوزه خلیجفارس به مشتریان ارشد و ویژه در بوتیکهای لوکس اروپا و فروشگاههای زنجیرهای تبدیل شدهاند. براساس اعلام سازمان جهانی گردشگری ملل متحد، مسافران کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس که شامل عربستانسعودی، اماراتمتحدهعربی و قطر هستند، شش برابر میانگین جهانی را در خارج از کشور سپری میکنند. بین سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۷، سرانه هزینههای بینالمللی این جمعیت تا ۶۰ درصد افزایش یافته است.
اما مشکلات ژئوپلتیک و اقتصاد متزلزل ممکن است باعث شده باشد تا اشتیاق اعراب برای مد روز کاهش یابد. میزان فروش کل بدون اخذ مالیات به خریداران GCC (شورای همکاری خلیجفارس) در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است، اما حجم خرید پوشاک لوکس بدون احتساب مالیات در اروپا توسط گردشگران GCC تا ۱ درصد کمتر شده است. به گفته ارائهدهنده خدمات پرداخت پلانت، این کاهش در سال 2018 با افت 3 درصدی همراه بوده است. در مقایسه با سال قبل، توریستهای کشور قطر در میان خریداران GCC، هزینه بیشتری را در اروپا صرف کردهاند، اما میزان خرید لباسهای تجملی و لوکس آنها، 11 درصد کاهش یافته است.
اقتصاد GCC پس از سقوط قیمت نفت از نیمه دوم سال ۲۰۱۴ تا اوایل سال ۲۰۱۶ دچار مشکل شد. با توجه به گزارش سال ۲۰۱۸ دلویت، با کاهش قیمت هر بشکه نفت خام تا ۷۰ درصد، هزینههای زیرساخت به طور چشمگیری کاهش یافته است و نرخ رشد در بیشتر کشورهای GCC، متوقف شده است. قیمت نفت هنوز به بالاترین قیمت خود در سال ۲۰۱۴ نرسیده است و ۳۲ درصد از افراد حاوی ارزش سرمایهگذاری بالا در نظرسنجی بانک سرمایهگذاری امارات / ایپوس در مورد چشمانداز اقتصادی منطقه، تا سال 2018 احساس بدبینی داشتهاند. این میزان در سال ۲۰۱۴، ۱۳ درصد افزایش داشته است.
بازار داخلی لوازم لوکس در خاورمیانه نیز در این بین با مشکل رو بهرو بوده است. در آخرین مطالعه جهانی، کالاهای لوکس” یک بازار تحت کنترل که تحتتاثیر اعتماد کمتر مشتری و عدم قطعیتهای ژئوپلتیک قرار گرفته شده است”، توصیف میگردد. ریچمونت گزارش داده است که میزان فروش برای منطقه خاورمیانه و آفریقا در شش ماه دوم سال 2018 تا سپتامبر ۲۰۱۹ با توجه به عدمقطعیتهای ژئوپلتیک و ارزهای محلی نامطلوب، ۱ درصد کاهش داشته است.
سفر راحتتر
پس از افتتاح مسیرهای پرواز به GCC در طول سه دهه گذشته، میزان استفاده از کالاهای لوکس اروپایی افزایش یافته است. فرانسه و ایتالیا با توجه به دارا بودن میراث غنی و لوکس، برای افراد بسیار ولخرج جذاب بودند: میانگین ارزش معاملات خریداران GCC در این کشورها بهطور قابلتوجهی از آلمان و انگلستان بیشتر است.
هدف سهولت سفر در داخل قاره اروپا، تنظیم مقررات جهت جذب بسیاری از این خریداران پرمنفعت بوده است که این موضوع توانسته است بسیار کمککننده باشد. به گفته جنیفر ایدوح، رئیس تحقیقات کمیسیون سفر اروپا، چشمپوشی اخیر از ویزای شینگن برای شهروندان اماراتی منجر به افزایش سفر برای اولینبار بازدیدکنندگان از اروپا شده است.
مقاصد لوکس از این موج سفر استقبال میکنند، به همین خاطر آموزش زبان عربی به پرسنل خود میدهند و نمازخانهها را در مکانهای بزرگتر ایجاد میکنند. بیچستر ویلیج، مرکز خرید لوکس نزدیک آکسفورد در انگلستان، در تابستان گذشته به زبان عربی اعلامیههای قطار را منتشر میکرد و میزبان اولین پاپآپ اروپایی در این منطقه بود.
جمعیتی متفاوت
اما با افزایش گردشگری، نوع دیگری از مشتریان عربزبان نیز به وجود آمده است. یوهانا بونیل-اسمیت، تحلیلگر حوزه سفر و گردشگری عنوان کرده است که تعداد مسافرهای مجرد و جوان از کشورهای GCC در حال افزایش است. آنها نسبت به خانوادههایی که معمولا بخش عمدهای از گردشگران منطقه را تشکیل میدهند، از ثروت کمتری برخوردار هستند.
همه بخشهای کالا به میزان یکسان تحتتأثیر رکود اقتصادی قرار نگرفتهاند. در حالی که هزینههای مربوط به مد لوکس توسط توریستهای GCC در اروپا کاهش پیدا کرده است، اما دستههای مجاور آن ذینفع بودهاند. به گفته ارائهدهنده خدمات پرداخت پلنت، هزینه کلی بر روی کیف و چمدان در سال گذشته، 41 درصد افزایش یافته است.
اقتصاد نسبت به سال گذشته وضعیت بدتری داشته است. بانک جهانی پیشبینی میکند که رشد کلی تولید ناخالص داخلی در GCC در سال ۲۰۱۹، نصف شده و فقط 8/0 درصد باشد. ناآرامیهای سیاسی در قطر، عربستانسعودی و ایران منجر به افزایش قیمت نفت شدهاست، اما طول عمر و میزان این افزایش نامشخص است.
با این وجود، گردشگران همه کشورها بهطور قابلتوجهی هزینه بیشتری را در انگلستان صرف میکنند، چون واحد پولی ضعیف آن یعنی پوند، آن را به یک مقصد جذاب برای تعطیلات، مانند ایتالیا تبدیل کرده است. (بین هفته قبل از رایگیری در مورد بریگزیت در سال ۲۰۱۶ و تابستان سال ۲۰۱۹، پوند بیش از ۱۵ درصد در مقابل ریال سعودی کاهش داشته است، در حالیکه ارزش یورو در همین دوره تا حد زیادی یکسان بوده است).
دهکده بیستر گفته است که هزینههای مالیاتی را از کشورهای خاورمیانه نزدیک به یک چهارم سال ۲۰۱۹ افزایش خواهد داد. فروش کالاهای لوکس در حوزه مد بدون احتساب مالیات به گردشگران کویتی در اروپا تا ۷ درصد در سال ۲۰۱۹ افزایش داشته است، در حالیکه گردشگران عربستانسعودی، ۶ درصد بیشتر خرج کردهاند.
دیوید پروتا، مدیر شرکت پلنت بریتانیا، این مساله را به نسل جوان و ثروتمند کویت نسبت میدهد که تا حد زیادی از درگیری با قطر دور ماندهاند. او اضافه میکند که تخفیف برای مسافران زن مجرد نیز ممکن است ابزاری باشد که به وسیله آن خرده فروشان لوکس میتوانند گردشگران بیشتری را از کشور جذب کنند.