میکرونِر (Micronaire) در پنبه چه مفهومی دارد و چرا حائز اهمیت است؟

میکرونر یکی از اصطلاحات فنی مرتبط با پنبه است. هر چند اکثر کشاورزان و تولید کنندگان به احتمال زیاد با این اصطلاح آشنا هستند؛ اما شاید برخی نیز با آن آشنایی نداشته باشند. با این حال میکرونر ارزش آشنایی و بررسی را دارد؛ زیرا یکی از مهمترین ویژگی های پنبه است.

میکرونر چیست؟

انجمن تجارت صنعت پنبه شرکت Cotton Inc.، میکرونر را به این صورت تعریف می کند: “میکرونر شاخص میزان نفوذپذیری هوا در الیاف پنبه فشرده است، و معمولاً به عنوان معیاری دال بر ظرافت و رسیدگی الیاف به حساب می آید”.

ظرافت و رسیدگی الیاف، برای فرآوری الیاف حیاتی هستند، و جزء ویژگی های مهم کیفی الیاف به شمار می آیند. براساس راهنمای صادرات پنبه مرکز تجارت بین المللی، اندازه میکرونر پنبه بر جنبه های مختلف تولید کالاهای پنبه ای، از کارآیی و عملکرد آنها گرفته تا کیفیت و ظاهر محصولات نهایی تاثیر می گذارد؛ منجمله:

• ضایعات فرآوری پنبه
• نپ ها (تعداد گره های در هم الیاف)
• عملکرد نخ ریسی
• کیفیت نخ و پارچه
• ظاهر پارچه رنگ شده

این ویژگی پنبه به عوامل بسیاری در محصول نهایی وابسته است؛ در ضمن توجه داشته باشید که اندازه میکرونر الیاف پنبه نه خیلی زیاد و نه خیلی کم، بلکه باید «کاملاً مناسب و متناسب» باشد. در غیر این صورت، کاملاً قابل پیش بینی است که ممکن است روند فرآوری پنبه ناکارآمد و یا مشکل ساز شود، و احتمالاً محصول نهایی رنگ یکنواختی نخواهد داشت. الیافی که دارای میکرونر بالاتر هستند؛ برای خالص سازی پنبه مورد استفاده قرار می گیرند؛ زیرا تمیز کردن آنها راحت تر است و در طول فرآوری، کمتر نپ تشکیل می دهند.

به علاوه هر چه قطر الیاف بیشتر باشد؛ مقاومت بیشتری در برابر خم شدن یا فروریختگی از خود نشان می دهند و فضای بیشتری در بین الیاف برای نگهداری مایعات باقی می ماند. این به معنای افزایش توان جذب الیاف پنبه است؛ این ویژگی در محصولات بی‌بافت مراقبتی زنان، صفحات رویی پوشک های بچه و محصولات بی اختیاری بزرگسالان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. توجه داشته باشید که اگر چه ممکن است رنگ، پرداخت و ویژگی های عملکردی پنبه در طول فرآیند تصفیه تغییر کنند؛ اما میکرونر الیاف دستخوش تغییر نمی شود.

میکرونر مناسب برای کاربردهای مختلف چه مقدار است؟

همان طور که قبلاً گفتیم میکرونر الیاف باید با شیوه های «مناسب و صحیحی» با کاربردهای خاص مطابقت داده شود. بنابراین لازم است میکرونر الیاف پنبه در سطوح ممتاز، پایه و پایین تر کیفیت درجه بندی شوند:

• ممتاز: قرائت های میکرونر بین 3.7 تا 4.2.
• پایه: قرائت های میکرونر بین 3.5 تا 3.6 یا 4.3 تا 4.9.
• نزولی: قرائت های میکرونر زیر 0.3 یا بالای 5.

بیشتر پنبه هایی که به عنوان ممتاز طبقه بندی می گردند، به صورت نخ ریسیده می شوند؛ در نتیجه کشاورزان می توانند با هدف قرار دادن این محدوده، بالاترین قیمت را برای محصولات زراعی خود دریافت کنند. این کار در وهله اول از طریق تعیین نوع بذر خریداری شده توسط کشاورز امکان پذیر است. واریانت (گونه ها) بذرهایی که نتیجه سال ها تحقیقات گسترده هستند؛ واجد همان ویژگی هستند که به آن «میکرونر متوسط تعیین شده» گفته می شود.

وقتی اندازه میکرونر الیاف خیلی کم می شود (به عبارتی الیاف خیلی نازک هستند)؛ بیشتر امکان دارد پنبه به ضایعات تبدیل گردد و این بدان معنی است که مقدار زیادی از الیاف خوب هم با آنها از بین می روند. زمانی هم که اندازه میکرونر الیاف بسیار زیاد می شود (به عبارتی الیاف خیلی ضخیم هستند)؛ مشکلات دیگری به وجود می آید، زیرا الیاف زمخت تر بر روند ریسندگی نخ و کیفیت کلی آن تاثیر منفی می گذارند. ریسندگی الیاف با میکرونر بالا و تبدیل آنها به نخ مناسب، بسیار دشوار است.

اما پنبه های با میکرونر بالا برای موارد کاربردی که به پنبه های خالص نیاز است، مانند منسوجات بی بافتی که در زمینه مراقبت های شخصی مورد استفاده قرار می گیرند، بسیار مناسب هستند. اما همه کاربردهای منسوجات بی بافت شبیه هم نیستند. این واقعیت که پنبه با میکرونر پایین نرم است، در حالیکه پنبه با میکرونر بالا زبرتر است؛ هنگام طراحی پارچه های بی بافت برای کاربردهای خاص بهداشتی اهمیت زیادی پیدا می کند. از آنجاییکه میکرونر الیاف با استحکام کششی آنها در ارتباط است؛ لذا پنبه با میکرونر بالا برای مواردیکه به جذب فوق العاده نیاز دارند، مناسب می باشد. اما زمانیکه راحتی محصولات پنبه ای اهمیت زیادی پیدا می کند؛ الیاف با میکرونر پایین در اولویت قرار می گیرند.

چه چیزهایی در ارزیابی میکرونر دخیل هستند؟

با وجود اینکه اکثر کشاورزان تجربه کافی در زمینه رشد پنبه دارند؛ اما طبیعت دستان زیادی پشت پرده دارد. معمولاً اگر فصل رشد خیلی زودتر به پایان برسد؛ پنبه ای با میکرونر پایین تر به دست خواهد آمد. به عنوان مثال یخبندان زودهنگام، مانع از رشد الیاف پنبه می شود. در عوض مواردی مانند تنش آبی، تنش خشکی یا بازده بالاتر محصول، باعث افزایش میکرونر الیاف پنبه می‌شوند. زیرا گیاهان در این شرایط کربوهیدرات بیشتری تولید می کنند و همین امر باعث ضخیم شدن دیواره سلولی الیاف می شود. به هر حال چه در زمان حال و چه ده‌های گذشته، همواره چالش هایی وجود داشته که کشاورزان پنبه کار با آنها دست و پنجه نرم کرده اند.

کلام پایانی: میکرونر یک واحد ارزیابی بسیار مهم برای تعیین درجه سختی یا آسانی نحوه فرآوری الیاف پنبه است. به علاوه عاملی کلیدی در تعیین ویژگی های بالقوه کیفی و عملکردی الیاف پنبه، مانند راحتی و استحکام آنهاست.