جذب رطوبت چیست؟

دلایل ضروروی بودن وجود جذب رطوبت

جذب رطوبت (Moisture Wicking)، فرآیند دور کردن رطوبت از پوست بدن در طول فعالیت های فیزیکی است. پارچه جذب کننده رطوبت دو وظیفه اصلی بر عهده دارد: 1. انتقال سریع عرق به لایه بالایی پارچه و 2. سریع خشک نمودن عرق جهت جلوگیری از خیس شدن پارچه. پارچه های مخصوص لباس که جذب کننده رطوبت هستند باعث می شوند تا فعالیت های فیزیکی بسیار لذت بخش تر و راحت تر انجام گیرد، چون به بدن شما اجازه می دهد تا دمای خودش را متعادل نماید، بنابراین لباس تان دچار حس چسبندگی و نمناکی نخواهد شد.

پارچه های جذب کننده رطوبت به چه صورت عمل می کنند؟

فشار مویینگی و نفوذپذیری دو ویژگی هستند که عموما جهت پیش بینی عملکرد جذب کنندگی در یک پارچه مورد استفاده قرار می گیرند. جذب رطوبت به اثر مویینگی وابسته است. این اثر به حرکت مایع (یا عرق) از طریق فضاهای کوچکی درون پارچه به وسیله نیروهای مولکولی بین مایع و پارچه منجر می گردد. از سویی دیگر، نفوذپذیری به عنوان معیاری از توانایی پارچه برای انتقال رطوبت از طریق خودش شناخته می شود، و توسط اندازه های مختلف فضای داخل خودش و اتصالات بین آنها تعیین می گردد.

چرا باید لباس های جذب کننده رطوبت انتخاب گردد؟

وقتی شما به انجام فعالیت های فیزیکی و بیرونی علاقمند باشید، با افزایش ضربان قلب مواجه می گردید که عموما این افزایش ضربان با بیشتر شدن دمای بدن و ترشح عرق همراه است. پارچه های جذب کننده رطوبت به حفظ خشکی پوست تمایل دارند و فرآیند عرق نمودن بدن را متوقف می کنند. شما معمولا می خواهید تا پارچه جذب کننده رطوبت بر روی هر لایه ای از لباس که پوست بدن تان را لمس می کند، داشته باشید. اولین لایه که به عنوان لایه اصلی عمل می کند، نمونه ای از این تقاضای شما محسوب می شود.

چرا باید لباس های جذب کننده رطوبت پوشیده شود؟

هر زمان که شما درگیر فعالیت های فیزیکی شدید شوید، احتمال عرق کردن تان بالا می رود، پس در این شرایط بهتر است تا لایه های جذب کننده رطوبت را بپوشید. کوهنوردی، دویدن، دوچرخه سواری، اسکی، پیاده روی، یوگا و ورزش های دیگر جزء فعالیت هایی هستند که به لباس جذب کننده رطوبت نیاز دارند.

پارچه های جذب کننده رطوبت

پارچه های مصنوعی

پارچه های مصنوعی به صورت طبیعی در برابر نفوذ آب مقاوم هستند که این عامل آنها را به جذب کننده های رطوبت فوق العاده ای تبدیل می کند. بسیاری از لایه های اصلی که برای فعالیت های بیرونی به کار برده می شوند، جزء پارچه های مصنوعی مانند نایلون یا پلی استر هستند.

پلی استر

پلی استر یکی از مناسب ترین پارچه ها برای فعالیت های بیرونی به حساب می آید. پلی استر قوی و بادوام است، و لباس های ورزشی ساخته شده از آن به راحتی در برابر صدها مایل مورد استفاده قرار دادن و شستشو مقاومت خواهند کرد، بنابراین شما می توانید بارها آنها را بپوشید و مورد شستشو قرار دهید.

لباس های پلی استری در زمان لمس کردن به لغزندگی تمایل پیدا می کنند که این مسئله چرایی براقیت اینگونه لباس ها را در فعالیت های بیرونی نشان می دهد. علاوه بر این، پلی استر جزء پارچه های ارزان قیمت به شمار می آید.
برخی از مردم هنوز هم عدم تنفس پذیری پلی استر را به یاد دارند، اما دیگر پلی استر فاقد این ویژگی نیست. چند تکه لباس پلی استری را فعالیت های بیرونی تهیه کنید، مطمئن باشید که پشیمان نخواهید شد.

پلی پروپیلن (Polypropylene)

پلی پروپیلن همانند پلی استر از طریق پلاستیک ساخته می شود. پلی پروپیلن در برابر نفوذ آب از مقاومت برخوردار است و همین عامل آن را به لایه بیرونی عالی برای روزهای مرطوب و بارانی تبدیل کرده است.

اسپندکس (Spandex) 

وقتی به دنبال یک ماده کششی می گردید که راحتی را برای بدن تان فراهم آورد، اسپندکس گزینه مناسب به شمار خواهد آمد. اسپندکس نیز جذب کننده رطوبت است و به آسانی به شکل اولیه خودش می تواند باز گردد. افرادیکه هیچ نوع از لباس های تناسب اندام را ترجیح نمی دهند، بعید است که بخواهند اسپندکس را انتخاب نمایند. برخی از تکه های لباس مانند ساق پوش ها، لایه های اصلی و موارد دیگر با اسپندکس سازگاری بیشتری دارند.

نایلون

نایلون در حالت طبیعی جذب کننده رطوبت نیست. اگر نایلون به درستی عمل آوری شود، می تواند قابلیت های جذب رطوبت را داشته باشد. شما غالبا می توانید مقداری نایلون که به تکه های خاصی از لباس های بیرونی اضافه شده را بیابید. نایلون بیشتر به خاطر دوام پذیری فوق العاده اش به شهرت رسیده است که به شما کمک می کند تا مدت زمان بیشتری از یک لباس فیتنس کششی استفاده نمایید.

مزایا

• گران بودن
• قابلیت تنفس پذیری خوب
• خشک شدن سریع
• خشک شدن راحت در هنگام پوشیدن
• دوام پذیری بالا

معایب

• حفظ نکردن خوب گرما در دماهای سرد
• برخوردار بودن از بوی کمتر نسبت به دیگر پارچه ها

حفظ بو در پارچه های مصنوعی

یکی از مشکلات جدی پارچه های جذب کننده رطوبت به توانایی آنها در حفظ بو ارتباط پیدا می کند. اگر شما این دسته از لباس ها را بر تن نمایید، شاید خودتان را بسیار بد بو حس کنید. وقتی مردم با تمیز کردن اینگونه لباس های دچار مشکل می شوند، در اغلب موارد مقدار بیشتری ماده شوینده به آنها اضافه می نمایند که این بزرگترین اشتباه محسوب می شود.
اگرچه صابون های مخصوصی برای لباس های بیرونی تولید شده است، اما شما الزاما به آنها نیازی ندارید. لباس های کاری جذب کننده رطوبت می توانند با عمل آوری مناسب و شستشوی ویژه به بوی خوبی دست پیدا کنند. هیچموقع لباس های بد بو را در کیف باشگاه نیندازید و آنها را رها ننمایید. بلافاصله یا در سریعترین زمان ممکن اینگونه لباس ها را در معرض هوا قرار دهید.
لباس های جذب کننده رطوبت می توانند در مخلوط آب و سرکه خیسانده شوند و به صورت دستی مورد شستشو قرار گیرند تا بوهای بد از آنها خارج گردد. آنها باید با استفاده از مایع ضدعفونی کننده کمتری نسبت به مقدار درج شده بر روی بسته بندی شسته می شوند. این دست از لباس های جهت خشک شدن باید همیشه به صورت صاف یا آویزان پهن گردند.

پارچه های طبیعی

پشم مرینو (Merino Wool)

پشم به عنوان پارچه جذب کننده رطوبت در نظر گرفته می شود. پشم مقادیر کوچکی از مایع درون هسته خودش را جذب می کند، اما به رطوبت اجازه می دهد تا از طریق پارچه خارج گردد. سطح پارچه پشمی در هنگام عرق، پوست را از کمتر خیس شدن حفظ می نماید.

بامبو (Bamboo)

بامبو یکی دیگر از الیاف طبیعی است. این الیاف برای کسانیکه به دنبال پوشیدن پارچه طبیعی هستند، یک گزینه پایدار به حساب می آید. ثابت شده که بامبو یک پارچه بادوام است و به طور طبیعی قابلیت جذب رطوبت را دارد. با این حال این پارچه یک گزینه کمی گران قیمت محسوب می شود.

مزایا

• حفظ خشک بودن پوست
• تنفس پذیری خوب
• داشتن وزن سبک
• انعطاف پذیر بودن
• کنترل کردن بو

معایب

• داشتن دوام پذیری کمتر نسبت به سایر پارچه ها
• گران قیمت بودن

پارچه های ترکیبی

متداول ترین ترکیب از الیاف طبیعی و مصنوعی، ترکیب پلی استر- پنبه است که گاهی اوقات به نام پلی- پنبه (poly-cotton) شناخته می شود. وقتی نرمی و راحتی پنبه با مقداری از ویژگی های پلی استر ترکیب می شود، نمی توان انتظار داشت که ویژگی های جذب رطوبت مناسب برای فعالیت های سخت به دست آید.
قاعده کلی این است که پنبه و مخلوط های پلی استر- پنبه تنها برای مواردی مثل لباس های یوگا یا آن دسته از پوشاکی که به خمش و کشش نیاز دارند، مناسب هستند و می توانند برای لباس های خانگی هم کاربرد داشته باشند. فعالیت هایی با تنش زیاد، باعث عرق کردن شما می شوند، بنابراین به پارچه ای نیاز دارید که پوست شما را از عرق کردن حفظ نماید.
پشم مرینو (Merino wool) اغلب با پارچه های دیگر ترکیب می شود تا پارچه ای گرم با قابلیت جذب رطوبت که هم از الیاف مصنوعی و هم الیاف طبیعی استفاده می کند، حاصل گردد. پشم اغلب برای کاهش قیمت با پلی استر ترکیب می گردد.

پارچه های نامناسب در زمینه جذب کنندگی رطوبت

پنبه

پنبه جزء پارچه هایی در بازار محسوب می شود که نمی تواند رطوبت را جذب نماید. شما باید از پوشیدن لباس های پنبه ای در طول هرگونه فعالیت فیزیکی که با عرق کردن همراه است، اجتناب نمایید. پنبه به راحتی موجب عرق کردن بدن می شود و در خشک نمودن سریع عرق نیز ناکام است. این عامل در وهله نخست باعث می گردد تا بدن شما به حس گرمای شدید و چسبندگی دچار گردد، اما وقتی بدن تان به طور طبیعی دمایش پایین می آید، شما به حس خنکی ناخوشایند دست پیدا می کنید.

بررسی لباس های تابستانی و زمستانی در خصوص جذب رطوبت

آیا باید لباس های جذب کننده رطوبت در ماه های سرد سال هم پوشیده شود؟ بله باید این کار صورت گیرد. جلوگیری از عرق نکردن پوست و خشک نمودن بدن در همه ماه های سال از ضرورت زیادی برخوردار است.

تابستان

لایه های سبک وزن ساخته شده از مواد تنفس پذیر و جذب کننده رطوبت برای حفظ خنکی بدن و از همه مهمتر، خشکی آن بهتر عمل می کنند. شلوارهای کشی برای فصل تابستان بهتر هستند، چون به شما کمک می کنند تا از گزند حشرات و پیچک های سمی در امان بمانید، و در هنگام گرم شدن زیاد می توانند به عنوان شلوارک مورد استفاده قرار گیرند.

زمستان

4 لایه از لباس وجود دارد که در هنگام پوشیدن لباس برای هرگونه فعالیت در فضای بیرون که شامل افزایش ضربان قلب است، باید در نظر گرفته شود. این لایه ها عبارتند از لایه اصلی، لایه میانی، لایه عایق و لایه بیرونی.

لایه اصلی– اولین لایه لباس شما باید براساس بلندای لباس زیر یا “لایه اصلی” انتخاب گردد. این لایه باید با پوست شما کاملا متناسب باشد و بایستی از مواد غیرجاذب ساخته گردد. لایه اصلی با جذب نمودن عرق و آب به شکلی سخت کوشانه فعالیت می کند تا خشکی پوست را حفظ نماید.

لایه میانی– لایه میانی با گیر انداختن هوا و جلوگیری از گردش آن، و با دور کردن گرمای هوای تولیدی از طریق تبخیر کار می کند. پارچه های مصنوعی و پشم مرینو برای این لایه عالی هستند.

لایه عایق– برای شرایط بسیار سرد، یک پوشاک مخصوص آب و هوای بیرون با چندین اینچ ضخامت به شدت توصیه می شود. داون (Down)، پولارگارد، تینسولیت (Thinsulate) و پریمالوفت (Primaloft) جزء انواع برندهای عایقی هستند که به عنوان لباس های عایق مورد استفاده قرار می گیرند.

پوسته بیرونی– مهمترین بخش از سیستم لایه گذاری لباس، پوسته بیرونی است. این لایه، توانایی اضافه کردن حدود 25 درجه گرما یا بیشتر را در هنگام شرایط سرد یا حاوی باد دارد.

عمل آوری

بیشتر لباس های جذب کننده رطوبت نباید با هر نوع نرم کننده پارچه ای (چه به صورت مایع و چه از طریق خشک کن ها) مورد استفاده قرار گیرند. نرم کننده های پارچه، باقی مانده های پر از موم تولید می نمایند که نباید با پارچه نهایی ترکیب گردند.
در مجموع پارچه های جذب کننده رطوبت، عرق و عناصر آن را بهتر از پارچه هایی که فاقد این ویژگی هستند، حفظ خواهند کرد. چه شما دونده، دوچرخه سوار، کوهنورد یا وزنه بردار باشید، باز هم بدن شما شایسته بهترین رفتار ممکن که می توانید برای آن فراهم کنید، خواهد بود. پوشاک جذب کننده رطوبت به عنوان ساده روش برای ابزار علاقه به فعالیت های فیزیکی پرتنش شناخته می شود.