متنوع بودن پنبه از جمله نیازهای مبرم صنعت ریسندگی

با وجود اینکه بنگلادش دومین کشور بزرگ صادرکننده RMG (گاز)  در جهان است و در آینده ای نزدیک یکی از قطب های اصلی کتان در زمینه صادرات خواهد بود، بخش نساجی اولیه یعنی صنعت نخ‌ریسی به منظور تولید مقدار مورد نیاز نخ، شدیدا به واردات پنبه وابسته می باشد. بنگلادش تقریبا از ۴۲ کشور جهان پنبه وارد می‌کند.
آمارها نشان می‌دهند که 26 درصد از واردات پنبه بنگلادش از هند می باشد. براساس گزارشات تجاری Maasranga Television ، تقریبا ۶۰ درصد پنبه از هند وارد می‌شود. این بدان معنی است که بخش نوظهور پنبه به سمت وابستگی به یک منبع سوق داده شده است. این نوع وابستگی به واردات پنبه بین هند و بنگلادش برای تجارت پایدار مناسب نمی باشد. متنوع کردن منبع واردات جهت جلوگیری از تک منبعی بودن زمان زیادی می برد.

چرا وابستگی به یک منبع می‌تواند به تدریج بخش نوظهور را خراب کند؟

در سال ۲۰۱۰، دولت هند محدودیت‌هایی را بر صادرات پنبه به بنگلادش اعمال کرد که در آن زمان به شدت ارزش زنجیره نساجی را تحت الشعاع قرار داد. در سال‌های اخیر، سیاست ضد دامپینگ بر محصولات کنف هندی و جوت بنگلادش اعمال شد. در نتیجه، یکی از نگرانی‌های اصلی صنایع مربوط به پنبه، پیامدهای غیر منتظره‌ای است که توسط هند برای بنگلادش اعمال می شود. این نوع شرایط می‌تواند منجر به ایجاد یک وضعیت فاجعه ‌بار در صنعت نو ظهور نساجی این کشور شود.

هیچ جایگزینی جز پنبه هندی برای نخ محلی وجود ندارد

صنعت نخ‌ریسی در حال تولید نخ برای دو بخش مختلف از بازار می باشد، که یکی الیاف محلی برای تولید منسوجات خانگی و دیگری برای صنایع پشتیبان و صادرات لباس های آماده است. در واقع، کیفیت الیاف صادراتی تفاوت بسیار زیادی با نخ محلی دارد. ریسندگان محلی پنبه هندی را به دلایل زیر برای تولید نخ محلی مصرف می‌کنند:

• عدم دسترسی به انواع مختلف پنبه مانند ۲۹ میلی متر، ۳۰ میلی متر، ۳۱ میلی متر به جز هند. گاهی اوقات این‌ها از دیگر منابع به دست می آیند اما قابل مقایسه با کیفیت کالاهای هندی نیستند.
• تفاوت زیاد قیمت میان پنبه هندی و منابع دیگر در زمینه پنبه با همین کیفیت.
• مشکلات زیادی در مورد کیفیت الیاف وجود ندارد.

شو هل رحمان، مدیر عامل شرکت “پل آسیا”، اظهار داشت که در حال حاضر هیچ جایگزینی بجز پنبه هندی برای تولید نخ داخلی به دلیل قیمت مناسب و همچنین در دسترس بودن، وجود ندارد.
این خبر خوبی است که برخی از کارآفرینان محلی بنگلادش در تلاشند تا پنبه هندی را با پنبه افریقای غربی جایگزین کنند. اما این مساله در مرحله تولید و  در مقیاس بزرگ نیست.
به گفته مومینول موتین توشار، رئیس شرکت ریسندگی Infinia ،” برای هماهنگی مناسب و مدیریت با کیفیت، ما می‌توانیم پنبه هند را با پنبه افریقای غربی عوض کنیم.”

بازار نخ محلی به دلیل افراط در صادرات به خارج از کشور در وضعیت بحرانی قرار دارد.

در بسیاری از موارد، نخ هایی که از ضایعات پنبه در صنعت نخ ریسی هستند به عنوان نخ روتور که در منسوجات خانگی و تولید جین کاربرد دارند، استفاده می شوند. بهبود مستمر صنعت کتان، که کاملا صادرات محور می باشد، تقاضا برای نخ محلی را افزایش میدهد. کل بازار کتان، نخ محلی را جهت مصرف در منسوجات خانگی، مورد استفاده قرار میدهد و در بازار به قیمتی بالاتر از مصرف‌کننده خانگی به فروش میرسد. در نتیجه، ریسندگان محلی تمایلی به فروش نخ خود به تولید کنندگان داخلی ندارند. این امر موجب بحران الیاف در صنعت نساجی محلی و کشور می‌شود؛ همچنبن بر تولید آن‌ها تاثیر بسزایی دارد، متعاقبا، آن‌ها نگران از دست دادن بازار رقابتی ایالات‌ متحده در مقابل با هند و پاکستان هستند.
طبق گزارش روزنامه دیلی استار، کارخانجات حوله و لنین بنگلادش و انجمن تولید کنندگان و صادرکنندگان پنبه (BTTLMEA) پیشنهاد کردند که دولت باید اجازه واردات آزاد نخ ۱۰، ۱۶ و ۲۰ بدون محدودیت گمرکی (برای تولید حوله) از طریق زمینی یا دریایی از هند یا پاکستان را بدهد که ۱۵ تا ۲۰ درصد ارزان‌تر است.
همچنین یک طرح تشویقی پنج ساله برای صادرات به بازار آمریکا که سبد صادرات این محصولات را از ۱.۲ میلیارد دلار به ۲ میلیارد دلار در طی این دوره افزایش خواهد داد، پیشنهاد شده ‌است. قرار دادن اقدامات در جهت آزاد کردن بازار برای واردات مواد خام در اغلب نرخ‌های رقابتی و اجرای اقدامات سیاسی که نه تنها از صنعت محافظت می‌کند بلکه به بنگلادش اجازه می‌دهد تا به طور موثر از شکاف تجاری چین- آمریکا بهره‌مند شود، جایی که صادرات نساجی چین به آمریکا ممکن است به زودی با عوارض بیشتری مواجه شود. این نخستین زمانی است که جنگ تجاری میان چین و آمریکا اتفاق می افتد و منسوجات خانگی/ حوله بنگلادش را در موقعیتی مثبت نسبت به هند / پاکستان قرار داده است.

امکان تنوع منابع پنبه در بازار نخ صادرات محور

به خاطر زمان کم‌تر ، در دسترس بودن و قیمت رقابتی، بازار الیاف صادراتی هر ساله مقدار زیادی پنبه هندی را مصرف می‌کند که صنعت نخ‌ریسی را به سمت وابستگی تک منبع سوق می‌دهد. میزان مصرف پنبه هندی به میزان قابل  توجهی در حال افزایش است.
اما چندین احتمال وجود دارد که بنگلادش از وابستگی به یک منبع به تنوع منابع وارداتی پنبه در بازار نخ صادرات محور بیرون آید تا از تامین پنبه  بصورت پایدار در صنعت نخ‌ریسی موجود اطمینان حاصل شود. احتمالات مختلف بدین شرح می باشند:

بنگلادش می‌تواند به زنجیره ابتکارات مختلف پنبه وارد شود

با توجه به مسائل زیست محیطی جهان، پایداری و هدف پایدار و نیز سلامت و ایمنی، ابتکارات در پنبه های مختلف روز به روز محبوب تر می شوند. آنها به طور پیوسته تاثیر زیادی در زنجیره تامین جهانی پنبه دارند. مارک های مختلف جهانی و خرده فروشان آثار این ابتکارات را در سرتا سر جهان تصدیق کرده اند. آنها امتیازات مختلفی را نسبت به تولید کنندگان ارائه می دهند که آیا تولید کنندگان از طرح اولیه پنبه برای ابتکار در تولید محصولات خود استفاده می کنند یا خیر. درنتیجه، زمان مناسبی برای بنگلادش است که به این انقلاب جدید بپیوندد و پنبه را از این منابع مصرف کند و به این امتیاز دست یابد که محصول خود را به قیمت بالاتر در بازار بفروش رساند و همچنین امکان ارتقا بخشیدن پایدار که به تنوع منبع در بازار RMG  کمک می‌کند را بدست آورد. ابتکارات مختلف پنبه عبارتند از: ابتکار بهتر پنبه (BCI)، پنبه تولیدی در آفریقا (CIMA) و پنبه آلی.
عبدالوادود، یک متخصص پنبه، مدیر عامل و مشاور مدیریت شرکت ترنسفورم اظهار داشت: “هیچ نگرانی در مورد کیفیت طرح‌های مختلف پنبه وجود ندارد. بسیاری از تولید کنندگان به طور همزمان از پنبه خود استفاده می‌کنند.”
محمد محمود عالم، معاون مدیر کل شرکت ریسندگی نعمان ، اظهار داشت: “در گروه نعمان، ما از انواع مختلفی از طرحهای ابتکاری پنبه با توجه به نیاز خریداران استفاده می‌کنیم، زیرا صادر کنندگان RMG  به طور کلی امتیاز بیشتری با استفاده از طرح‌های مختلف پنبه برای تولید محصولات از خریداران خارجی کسب می‌کنند”.
اما، تردیدهایی در کشور بنگلادش در مورد کیفیت طرح‌های مختلف پنبه، به ویژه پنبه تولید شده در آفریقا، وجود دارد. به نظر می‌رسد بسیاری از تولیدکنندگان اروپایی و دیگر سرمایه گذران غربی می‌کوشند تا کیفیت را در دستور کار تجاری خود جهت پایداری و دیگر مسائل محصول قرار دهند.
به گفته آقای ماجیبور رحمان، مدیر کل بخش نخ‌ریسی و نساجی پاکستان، “ما چندین تجربه ناخوشایند در مورد کیفیت پنبه تولید ‌شده در آفریقا داریم. در حال حاضر، به خاطر نیاز خریدار، ما از این پنبه برای رسیدن به نخ با کیفیت مطلوب و نیز رضایت مشتری استفاده می‌کنیم.”
در حقیقت، استفاده از پنبه با طرحهای متفاوت باعث ایجاد فرصتی برای تنوع منابع پنبه در استخراج پنبه برای بنگلادش می‌شود. اگر بنگلادش این فرصت را به دست آورد، صنعت نخ‌ریسی ثبات بیشتری خواهد داشت.

 انتخاب پنبه به روش ابتکاری و تحقیق  در مورد سیاست بهینه‌سازی

انتخاب مواد خام در هماهنگی با قیمت و کیفیت مطلوب از منابع مختلف عاملی مهم در صنعت پنبه محسوب می‌شود. صاحبان کارخانه باید کیفیت پنبه، استفاده از منابع مختلف و عدم مصرف پنبه از یک منبع مشخص در کل سال را مدنظر قرار دهند. افراد فنی در این صنعت باید افکار باز داشته باشند و منابع مختلف با کیفیت مشابه را در زمانهای متفاوت مورد استفاده قرار دهند و اهمیت آنها را برای رسیدن به کیفیت مطلوب نخ و همچنین افزایش سوددهی و بهینه‌سازی درک کنند.
به گفته شئل رحمان، “در زمان برداشت و جمع آوری اولیه پنبه، کیفیت پنبه مطلوب است و کیفیت پنبه با گذشت زمان رو به وخامت می‌رود. من به ریسندگان پیشنهاد می‌کنم که هر نوع پنبه را از هر منبعی در زمان برداشت پنبه جمع‌آوری کنید.”
او همچنین افزود: “به طور کلی پنبه هندی در ماه اکتبر برداشت می‌شود. از سوی دیگر، پنبه استرالیایی در ماه آوریل برداشت می‌شود. هر کسی باید در هنگام برداشت محصول از آن استفاده کند. به طور کلی، کارخانه ها معمولا از یک نوع پنبه در طول سال استفاده می‌کنند که کیفیت متفاوتی را در محصول ایجاد میکند. صاحبان کارخانه باید از همان نوع پنبه از منابع مختلف در زمان متفاوت، با مدیریت مناسب و سیاست بهتر و همچنین از گروهی قوی در تحقیق و توسعه استفاده کنند که در آن منابع مختلف پنبه را در ابعاد نمونه آزمایش می‌کنند.”

منابع بالقوه پنبه در سراسر جهان

علاوه بر هند، بنگلادش در حال واردات پنبه از آفریقای غربی، آفریقای شرقی، برزیل، کشورهای مستقل مشترک‌المنافع، ایالات‌متحده آمریکا، کشورهای آمریکای‌لاتین و استرالیا است. باید یک تعادل مناسب برای منبع یابی پنبه، جهت کاهش خطر آسیب به زنجیره تامین، در نظر گرفته شود. اگرچه واردات پنبه از منابع مختلف در چشم‌انداز بنگلادش آسان نیست، اما سرمایه‌گذاری در زمینه واردات پنبه و مدیریت مالی و فنی مربوطه به اندازه کافی ارزشمند خواهد بود که بتواند این بخش از صنعت در جهان بی‌ثبات فعلی ایمن باقی بماند.
محمد محبوب علام گفت: ” افریقا می‌تواند یک منبع بزرگ برای استخراج پنبه باشد. با وجود مشکلات آلودگی، کیفیت پنبه آفریقا روز به روز بهبود می یابد. در حال حاضر، حدود ۲۰%  از کل واردات پنبه از آفریقا می‌ باشد. اگر آن‌ها بتوانند زمان فرایند تولید را کاهش دهند و از ساختار فنی مالی صحیحی در واردات از منطقه آفریقا اطمینان حاصل کنند، یک بخش ریسندگی پایدار در بنگلادش فراهم خواهد شد.”
شوله رحمان، مدیر عامل شرکت “پل آسیا”، گفت که اغلب صاحبان این کارگاه، علاقه به خرید پنبه شناور از آفریقای غربی و آفریقای شرقی دارند، زیرا ۱۵ روز طول می‌کشد تا به بندر چیتاگونگ حمل کنند. این فرآیند بسیار مقرون‌ به‌ صرفه و موثر است به جای فرآیند طولانی حمل مستقیم از منطقه آفریقا، در واقع حمل پنبه از افریقا بیش از ۲ ماه طول می‌کشد با به بندر چیتاگونگ برسد که بیشتر به خاطر فقدان سیستم صحیح حمل و نقل است. در نتیجه، پنبه شناور تاثیر زیادی بر مصرف سالانه پنبه آفریقایی دارد.”

احتمال افزایش مصرف پنبه آمریکا به دلیل جنگ تجاری

یکی از بزرگ‌ترین کشورهای تولید کننده پنبه در جهان، آمریکا، در حال تلاش برای یافتن بازار جایگزین به دلیل تحریم چین است. اخیرا، شورای پنبه آمریکا و بازرگانان بزرگ آمریکا اعلام کردند که بنگلادش را به عنوان یک بازار جایگزین بالقوه می‌بینند و در تلاش برای افزایش صادرات به بنگلادش در هر سال به میزان ۱۰ درصد برای حفظ تجارت پنبه خود در سراسر جهان هستند.
شورای پنبه ایالات متحده آمریکا برای دولت بنگلادش از اصلاح قوانین بومی سازی پنبه، بهره برداری از ظرفیت و افزایش ظرفیت بندر چیتاگونگ که موجب زمان بیشتری برای واردات پنبه ایالات متحده می شود، سخن گفت. در واقع، این محدودیت ها و قیمت بالاتر باعث عدم تمایل به واردات پنبه از ایالات متحده آمریکا می شود.
اگر بنگلادش این مساله را حل و فصل کند، آمریکا قرار است در زمینه تجارت پنبه به سطح بالاتری برسد. علاوه بر این، پنبه آمریکا در شرایطی بحرانی به سر می‌برد تا بازار جایگزین بالقوه خود را پیدا کند. در حال حاضر، اگر بنگلادش موفق به مصرف مقدار بیشتر پنبه آمریکا با تثبیت قیمتی مناسب شود، امکان ایجاد تنوع محصول در صنعت RMG ، به حداقل رساندن ریسک در زمینه تجارت پنبه و همچنین خارج شدن از وابستگی به یک منبع به تحقق می پیوندد.
شهریار احمد تولید کننده پویایی است که شرکت او، ریسندگی و بافندگی با مسئولیت محدود  (Apex Spinning and Knitting Mills) ، در صنعت چاپ، برش و دوختن، چاپ دستی و بخیه زدن فعالیت می‌کند. او مشکلاتی با شکستگی سوزن و غیره داشت، تا زمانی که با آمریکا همکاری خود را آغاز کرد. در حال حاضر، این شراکت با ارزش به وی این امکان را می‌دهد تا قرارداد همکاری بلند مدت با برندها و خرده فروشان را به ثبت رساند.
به گفته شوله رحمان، قیمت‌گذاری محصول پنبه آمریکا نگرانی عمده وارد کنندگان بنگلادشی می باشد. تولید کنندگان بنگلادش در بیشتر موارد برای تولید نخ سفید که در آن پنبه با کیفیت بالاتر مورد نیاز است، از پنبه آمریکا استفاده می‌کنند. آن‌ها نمی‌توانند مشتریان خود را در سطح رضایت ‌بخشی در بنگلادش افزایش دهند. بدون کاهش قیمت، آن‌ها نمی‌توانند وارد بازار بنگلادش در این مرحله رقابتی شوند.

نتیجه گیری

هماهنگی در میان تمامی اقدامات انجام شده توسط سهامداران کسب و کار پنبه ، قوانین قوی و به روز رسانی شده و همچنین اجرای سیاست های قوی و بهبود تحقیق و توسعه و ایجاد افراد متخصص می تواند یک صنعت ریسندگی پایدار توسط تنوع واردات پنبه در سطح عالی را ارائه دهد.