انواع پارچه های مورد استفاده برای تولید تجهیزات محافظت شخصی

در محیط های پزشکی، کارخانه های فرآوری، سایت های تصفیه و صحنه های جنایت، تعیین نوع مناسب پارچه لباس برای محافظت از فرد در برابر خطرات احتمالی بسیار مهم است؛ چون در اصل همه پارچه ها مثل هم نیستند. اما با توجه به اینکه در بسیاری از مشاغل کارگران ملزم به استفاده از تجهیزات محافظت شخصی (PPE) هستند؛ لذا تعیین اینکه چه نوع پارچه ای برای ساخت لباس کار مناسب است، بسیار دشوار می باشد.

ما در این مقاله قصد داریم از دیدگاهی متفاوت به این قضیه ورود کنیم. لذا در ادامه می خواهیم به 7 نوع پارچه ای که امروزه در ساخت تجهیزات محافظت شخصی مورد استفاده قرار می گیرند، بپردازیم. در واقع می خواهیم در مورد نحوه طراحی و قابلیت های آنها و اینکه برای چه محیط هایی ایده آل هستند، صحبت کنیم. در ضمن در مورد برخی از پارچه های اختصاصی و نحوه طراحی آنها به منظور ایمن نگه داشتن کارکنان در محیط های مختلف هم در پایان صحبت خواهیم داد.

هفت پارچه PPE و نحوه طراحی آنها در راستای ایمن نگهداشتن کارکنان

1- پارچه میکرو متخلخل

این پارچه بی بافت که از لایه های میکرو متخلخل قابل تنفس و چند لایه ساخته می شود، مانعی در برابر عوامل بیماری زا بیولوژیکی ایجاد می کند. اندازه این میکرو حفره ها کوچکتر از قطرات آب، اما بزرگتر از بخار مرطوب است؛ از این رو از نفوذ مایعات و خون به داخل پارچه جلوگیری می کنند. از آنجاییکه سرعت انتقال بخار مرطوب (MVTR) در این پارچه بالاست؛ لذا گرما و رطوبت بدن از لباس خارج شده و به همین دلیل بدن فرد را خنک نگه می دارد. در ضمن این پارچه در هنگام لمس بسیار نرم است و همین باعث می شود تا لباس های ساخته شده با این پارچه در هنگام پوشیدن به صورت بلند مدت، همچنان راحت باشند.

پارچه میکرو متخلخل (Microporous Fabric) در انواع لباس های محافظ مورد استفاده قرار می گیرد؛ برخی از این لباس ها شامل گان، لباس های سر تا پا، رو لباسی، پیش بند و حتی روکش کفش و پوتین می باشند. پارچه های میکرو متخلخل به دلیل اینکه در برابر خون و مایعات مقاوم هستند؛ بنابراین براساس استاندارد ASTM 1670 پارچه ضد خون نامیده می شوند. در ضمن بادوام بوده و در مقابل سایش مقاوم هستند؛ از این رو برای محیط های کاری سخت مناسب می باشند.

2- پارچه اس ام اس (SMS) 

پارچه سه لایه و بی بافت اس ام اس که ترکیبی از پارچه های اسپان باند (دو عدد) و ملت بلون است را می توان در لباس هایی که در محیط های پزشکی مورد استفاده قرار می گیرند پیدا کرد؛ چه این اقلام ماسک های جراحی و فیلترهای کارتریج ها باشند و چه لباس ها و ملحفه های ایمنی. این پارچه همان طور که از نامش پیداست از سه لایه ساخته می شود: لایه بالایی شامل پلی پروپیلن اسپان باند (PP) است، لایه میانی از PP ملت بلون ساخته می شود و لایه پایینی هم متشکل از PP اسپان باند می باشد. لایه لایه بودن این پارچه باعث می گردد که کاملاً بادوام و مستحکم باشد و در برابر قطرات ریز اسپری و پاششی مقاومت کند؛ در عین حال مانعی مقاوم در برابر ذرات محسوب می شود.

آشنایی با لایه های پارچه اس ام اس (SMS) 

پلی پروپیلن اسپان باند: این لایه از مواد شیمیایی استفاده نمی کند و تنها از شبکه ای از پلی پروپیلن های به هم ریسیده ساخته می شود. این لایه سبک بوده و قابلیت نفوذپذیری بالایی در برابر هوا دارد؛ در ضمن در برابر پارگی و سایش هم مقاوم است.

پلی پروپیلن ملت بلون: لایه میانی پارچه SMS از PP ملت بلون ساخته می شود. پلی پروپیلن ملت بلون در اصل یک پلیمر ذوب شده است که با هوای داغ دمیده می شود تا کش آمده و به میکرو الیاف ها یا میکرو فیلامنت های نازک تبدیل گردد. در نتیجه با خنک شدن پلیمر، میکرو الیاف ها یک شبکه بی بافت و خود پیوند یافته را تشکیل می دهند. سپس این شبکه فشرده شده و به یک لایه پارچه ای تبدیل می گردد. پارچه های ملت بلون بی بافت، متخلخل هستند و می توانند گازها و مایعات را فیلتر کنند.

3- پارچه اس ام ام اس (SMMS)

پارچه اس ام ام اس (SMMS) شبیه پارچه SMS می باشد، با این تفاوت که شامل یک لایه میانی PP ملت بلون اضافی است. وجود لایه اضافی در این پارچه باعث می شود تا ویژگی حفاظتی این پارچه بیشتر از پارچه SMS باشد. معمولاً از این پارچه برای ساخت ابزارهای پزشکی پیشرفته سطح 3 (AAMI) و گان های سطح 4 استفاده می شود. این روپوش ها خاصیت محافظتی بسیار بالایی دارند، و آزمون های مایع ناشی از ترشحات و افشانه ها (AATCC 42) و مقاومت فشار مایع هنگام اعمال فشار مایع بر روی سطح لباس (AATCC 127) را با موفقیت پشت سر می گذارند.

4- پلی پروپیلن (PP)

پلی پروپیلن یک نوع پارچه سبک و مقاوم در برابر پارگی است که به خوبی در مقابل مواد غیر خطرناک مانند گرد و غبار، خاک و کثیفی مقاومت می کند. در ضمن می تواند در برابر ذرات کوچک ناشی از ترشحات و افشانه ها نیز مقاومت نماید. معمولاً این پارچه قابل تنفس و بی بافت برای ساخت تجهیزات محافظت شخصی و لباس هایی که در آنها انتقال رطوبت مهم است، مورد استفاده قرار می گیرد.

این پارچه در این بخش ها کاربرد دارد: فرآوری غذا، ساخت و ساز، داروسازی، پاکسازی محیط زیست و غیره. مواردی مانند هزینه و ارائه ویژگی های حفاظتی مقرون به صرفه، آن را به پارچه ای پر کاربرد در صنعت ساخت تجهیزات محافظتی تبدیل کرده است. پارچه های پلی پروپیلینی را می توان در اغلب تجهیزات حفاظتی از روپوش ها، روکش های محافظ باد کرده صورت، روکش کفش و کت های آزمایشگاهی گرفته تا روپوش های زنانه یافت؛ در واقع این پارچه از کارگرانی که در صنایع و محیط های کاری مختلف کار می کنند، محافظت می کند.

5- پلی اتیلن (PE)

پلی اتیلن یا PE یک لایه پلاستیکی است که به عنوان یک پارچه، درجه ای از مقاومت شیمیایی را از خود نشان می دهد. معمولاً این پارچه به صورت یک لایه پلاستیکی ارائه می شود؛ هر چند می توان آن را در ضخامت های بالاتر هم پیدا کرد. هر چند این لایه نازک است؛ اما به خوبی در برابر مایعات مقاومت کرده و بادوام می باشد. یکی از معایب PE این است که قابلیت تنفس مناسبی ندارد. پلی اتیلن برخلاف پلی پروپیلن که به شکل یک پارچه متخلخل است، بیشتر ظاهری پلاستیکی دارد.

پلی اتیلن مستحکم است و در برابر لکه، ساییدگی، ذرات معلق مانند گرد و غبار و مایعات ناشی از پاشش و افشانه ها مقاومت می کند. این پارچه در برابر مایعات غیر خطرناک نفوذ ناپذیر است؛ از این رو برای کار در محیط های بیولوژیکی یا شیمیایی که خطرات فرد را تهدید می کنند، مناسب می باشد. معمولاً در صنایع غذایی، ساختمانی، کشاورزی، نسوز و صنایع نفت و گاز به کار می رود.

6- پلی اتیلن روکش شده

پلی اتیلن روکش شده یک روکش سبک و چند لایه است. در اصل این پارچه با یک روکش غیر قابل نفوذ در هر دو طرف تقویت می شود تا در برابر نفوذ مواد شیمیایی و سایر مایعات مقاومت کند. معمولاً از این پارچه برای ساخت روپوش هایی که قرار است از فرد در برابر مایعات انسانی مثل ترشحات و قطرات تنفسی محافظت کنند، استفاده می شود. این لباس ها از فرد در برابر سرب و آزبست نیز محافظت می کنند؛ از این رو برای پروژه های احیاء مناسب می باشند.

7- پلی اتیلن کلردار (CPE)

پلی اتیلن کلردار دارای ویژگی های مختلفی است؛ به همین دلیل برای ساخت لوازم جانبی PPE بسیار مناسب می باشد. به عنوان مثال با ایجاد یک مانع ضد میکروبی کارآمد، از فرد در برابر عفونت و آلودگی ها محافظت می کند. این پارچه ضد آب بوده و خون را دفع می کند، دوام بیشتری نسبت به پلی پروپیلن دارد و در برابر انواع مواد شیمیایی، خاک، گرد و غبار، پاشش مایعات، ذرات غیر خطرناک و حتی غوطه وری (کم عمق) نیز مقاوم است. افزایش میزان محتوای کلر پلی اتیلن باعث بهبود مقاومت این پارچه در برابر مواد روغنی می شود، نفوذپذیری پارچه در برابر هوا را افزایش داده و بازدارندگی محصولات CPE در برابر حرارت را ارتقا می دهد.

پارچه CPE برخلاف سایر محصولات PPE در هنگام پوشیدن بسیار راحت است؛ زیرا این پارچه قابل تنفس بوده و گرما و رطوبت بدن را دفع می کند. محصولات جانبی تجهیزات محافظت شخصی معمولاً ضخامت های مختلفی دارند و غالباً به عنوان پیش بند، روپوش های سر تا پا، دستکش، روکش کفش و اقلام دیگر مورد استفاده قرار می گیرند. لباس های محافظ CPE هم برای اتاق تمیز و هم برای بیمارستان ها و محیط های تجاری مناسب هستند و به خوبی از فرد به صورت شبانه روزی محافظت می کنند.

سایر پارچه های اختصاصی

انواع مختلف پارچه ها را برای محافظت از بدن افراد در برابر مایعات، مواد شیمیایی و سایر آلودگی ها در محیط های مختلف از پزشکی و صنایع فرآوری گرفته تا مرمت و احیاء، طراحی و تولید می کند. این اقلام عبارتند از:

• Viroguard: این روپوش ها که در قالب های Viroguard و Viroguard 2 عرضه می شوند؛ برای محیط های خطرناک مناسب می باشند. آنها برای محافظت از فرد در برابر خون، عوامل بیماری زای خونی، مایعات بدن و سایر مایعات خطرناک طراحی شده اند. این پارچه ها با داشتن MVTR بالا در برابر پارگی و سایش مقاوم هستند؛ از این رو فرد در هنگام پوشیدن آنها به صورت بلند مدت، احساس راحتی می کند.
• Body Filter 95+: بالاترین سطح حفاظت در برابر ذرات را ارائه می دهد و به گونه ای طراحی شده که 95% کل ذرات، حتی ذرات کوچکتر از 0.3 میکرون را نیز فیلتر می کند. به همین دلیل جایگزینی قابل تنفس و مناسب برای لباس Tyvek است.
• ChemSplash: که در قالب های ChemSplash 1 و ChemSplash 2 عرضه می شود؛ ماده ای است که از فرد در برابر اکثر مواد شیمیایی، منجمله سولفوریک و اسید هیدروکلریک محافظت می کند. لباس ChemSplash 1 برای محافظت از کاربران در برابر مواد شیمیایی رایج طراحی شده است؛ در حالیکه ChemSplash 2 از فرد در برابر انواع مواد شیمیایی، به خصوص اسیدها محافظت می کند. هر دو خط تولید دارای MVTR بالایی هستند؛ به همین دلیل کاربر را خنک نگهداشته و اجازه می دهند گرما و رطوبت بدن فرد دفع شود.
• Soft Scrubs: معمولاً زیر لباس های محافظ PPE معمولی پوشیده می شود؛ از این رو نقش یک لایه محافظ را در محیط های کاری برای بدن کارگران بازی می کند. Soft Scrubs از پارچه SMS ساخته می شود؛ بنابراین ترکیبی از کارآیی و راحتی است. کاربر می تواند آن را بعد از هر بار استفاده به راحتی دور بیاندازد؛ این کار باعث کاهش انتشار میکروب ها، بارهای میکروبی و سایر بیماری های مسری می شود.