مد سریع و وضعیت نامتوازن در چرخه عمر محصول
برند های مد هر ساله میلیارد ها دلار از کالاهای خود را از بین می برند تا بتوانند با روند سریع مد مقابله کنند.
مد سریع مفهومی برای تامین تقاضا مشتری از طریق فراهم نمودن کیفیت مطلوب و سبک پارچه های مورد نظر با حداقل هزینه خرید در کوتاه ترین زمان ممکن می باشد. در دیدگاه مد سریع عادت خرید به طور کامل تغییر کرده است. مشتریان بیشتر از قبل پارچه خریداری می کنند. در مفهوم تجارت خرده فروشی هر خرده فروش تلاش می کند تا سبک منحصر به فرد خود از محصولات را در کوتاه ترین زمان ممکن برای مشتری فراهم کند.
این سناریو نه تنها در چرخه عمر محصول وضعیت نامتعادلی به وجود می آورد بلکه چرخه عمر محصول را در یک سطح جدی کوتاه می کند. قبلا مشتریان برای خرید محصولات مورد نظر خود از الگوی چهار فصل سال استفاده می کردند. به خاطر فرهنگ سریع مد در خرده فروشی ها تقریبا هر روز سبک جدیدی از محصول در یک فروشگاه وارد می شود. در نتیجه یک مصرف کننده فرصتی برای تغییر لباس ها به دلیل قیمت پایین تر محصول های بسیار متنوع مد در مدت بسیار کوتاهی به دست می آورد.
تولیدکنندگان هر ساله تعداد زیادی از پوشاک را تولید می کنند که از طریق کانال های توزیع برند های مد به فروش می‌رسند. اما نگرانی اصلی این است که مقدار بسیار زیادی از محصولات یک بار مصرف که توسط مشتری تهیه می شود به روشی مناسب جهت حفظ استاندارد های زیست محیطی مدیریت و استفاده نمی شوند.
آمارها نشانگر آن هستند که صنایع نساجی دومین منبع آلودگی زیست محیطی می باشند که به دلیل استفاده از مواد شیمیایی آلی در مراحل مختلف پردازش محصول و مصرف آب های زیرزمینی برای کشت مواد خام و همچنین فرآوری محصولات ایجاد شده اند.
به خاطر مسائل زیست محیطی جهانی و مناسب بودن و ترویج ایده های اصولی اخلاقی بسیاری از خرده فروشان از روش تکنولوژی بازیافت استفاده می کنند تا این مساله را کاهش داده و تجارت خود را حفظ کنند. یکی از بزرگ ترین خرده فروشی ها در این زمینه H&M بود که چند سال پیش حرکت خود را آغاز کرد. اخیرا والمارت حرکت خود را در حوزه بازیافت به منظور حفظ تجارت و کنترل رفتار تغییر یافته مشتری آغاز کرده است. در حقیقت بازیافت مفهوم جدیدی را در صنعت مد به نام مد زنجیره ای(حلقوی) توسعه داده و به وجود آورده است.
تکنولوژی بازیافت نقطه عطفی در صنعت مد ایجاد کرده است. اما به دلیل زنجیره تامین پیچیده خرده فروشان مد مبحث واقعی هنوز در سطح رضایت بخشی نیست. به طور کلی خرده فروشان پوشاک غیر قابل بازیافت را با انگیزه ای که از مشتریان دریافت می کنند جمع آوری کرده و در زنجیره بازیافت قرار می دهند. در نتیجه مشتریان احساس رضایت بیشتری برای حفظ محیط زیست و تمایل به خرید محصولی دیگر با قیمت کم تر دارند.
اما طبق گزارشات وضعیت بازار تنها مقدار کمی از پارچه ها بازیافت می شوند. برند های مختلف مد تعداد زیادی از لباس های یکبار مصرف (غیر قابل بازیافت) را تولید می کنند. بخشی از این تولیدات در سازمانهای خیریه بزرگ توزیع می شود و بخشی نیز به زنجیره تأمین تجارت پوشاک کشورهای آفریقایی وارد می شود که خود موجب ایجاد دردسر دیگری است. در حقیقت این نوع لباس ها باعث عدم تعادل در بخش پوشاک کشورهای آفریقایی می شوند. زیرا این نوع پارچه ها می تواند با قیمت کمتری جمع آوری و تولید شوند و ارزش منسوجات خانگی آن ها را کاهش می دهد. اخیرا بیشتر کشورهای آفریقایی واردات لباس های دست دوم را در کشور خود ممنوع کرده اند.
با توجه به گزارش گاردین در فناوری بازیافت موجود موانع زیادی وجود دارد. به راحتی می توان مفهوم مد زنجیره ای را هنگامی که پارچه از پنبه بکر تولید می شود به کار برد. اجرای فناوری بازیافت در زمانی که پارچه از مخلوط ساختار الیاف مختلف تولید می شود بسیار دشوار است. تکنولوژی بازیافت باید برای پارچه ترکیبی توسعه داده شود.
تخلیه یا دور انداختن یک راه حل بسیار آسان برای خرده فروشان است. زیرا این کار حداقل هزینه را می طلبد. از سوی دیگر فرآیند بازیافت نیازمند کاربرد نیروی انسانی و تولید محصولات جدید است. در اغلب موارد محصول بازیافت نمی تواند از سطح کیفی و استاندارد عملکردی تجاوز کند. اگرچه دفن زباله یک راه حل آسان می باشد اما یک اثر جدی بر روی محیط زیست می گذارد.
همچنین پارچه های یکبار مصرف برای مخلوط شدن با خاک زمان بسیار زیادی می برند. در کشور های مختلف روش سوزاندن برای تولید نیرو اعمال می شود. اما این تکنیک سازگار با محیط زیست جهت مدیریت و بازیافت پارچه های یکبار مصرف نمی باشد. برای مثال در زمان سوختن پارچه برای تولید انرژی انواع مختلفی از گازهای سمی در اتمسفر ساطع می شوند.
به گفته خبرگزاری فرانس ۲۴ سوئد یک نقطه عطف در صنعت بازیافت زباله ایجاد کرده است. آن ها مواد زائد نسل جدید لباس های یکبار مصرف و سایر زباله ها را به وسیله تکنولوژی تبدیل به طلا می کنند. در حال حاضر آن ها مقادیر عظیمی زباله را از طریق حمل و نقل از کشور های دیگر وارد می کنند.
خرده فروشان طرح و میزان زباله های بازیافتی خود را به طور عمومی فاش نمی کنند. این باعث ایجاد شک در مورد پروژه بازیافت زباله برند های مد می شود. این برای ما بسیار غیر قابل پیش بینی است که برند های مختلف مد چه زمان محصولات فروش نرفته خود را دور می اندازند یا دفن می کنند. برای مثال یک شبکه تلویزیونی دانمارکی گزارش کرد که H&M خرده فروش مد سریع ۶۰ تن از لباس های جدید و فروش نرفته از سال ۲۰۱۳ را سوزانده است. این شرایط اغلب در صنایع مد اتفاق می افتد. در حقیقت برند های مد به جای ایمنی محیط زیست در این موارد بر ارزش برند و تصویر خود در مد تمرکز می کنند.
طبق اظهارات Vox برند لوکس انگلیسی Burberry در سال گذشته ۳.۶ میلیارد دلار درآمد داشت و ۳۶.۸ میلیون دلار از کالا های خود را از بین برد. در جولای ۲۰۱۸ این برند در گزارش سالانه خود اعتراف کرد که از بین بردن کالا بخشی از استراتژی شرکت برای حفظ اعتبار است. خریداران به این اخبار واکنش جالبی نشان دادند. مردم عهد کردند که Burberry را بر بیهودگی و بی فایده بودن تحریم کنند در حالی که اعضای پارلمان خواستار سختگیری دولت بریتانیا در این زمینه شدند. این خشم و تحریم جواب داد: Burberry چند روز بعد اعلام کرد که دیگر محصول مازاد خود را از بین نمی برد. با این حال Burberry تنها شرکتی نیست که از این روش استفاده می کند؛ از بالاترین برند تا پایین ترین آن ها از Louis Vuitton تا نایکی.
Burberry مسیری در تجارت خرده فروشی در مورد زباله های کالای تجاری خود ایجاد کرده است و اعلام می کند که از طریق صنایع بازیافت زباله وارد عمل می شود. Timo Rissanen رئیس دانشکده طراحی پارسونز و استاد طراحی مد در مدرسه طراحی محیط زیست تیشمان و مرکز طراحی می گوید : “من فکر می کنم که شرکت ها از گام های Burberry پیروی خواهند کرد و دست از ویران کردن کالاهای خود خواهند کشید. زیرا ما در مورد یک سیستم کامل صحبت می کنیم و به دلیل تبلیغات منفی متوقف نخواهیم شد. اما من فکر می کنم که این فراخوان، برندها را مجبور می کند تا آنچه در حال رخ دادن است را با دقت بازنگری کرده و شروع کنند به گفتگو درباره آنچه که می توانند انجام دهند.”
برند های مد باید برای کار با همه افراد ذی نفع در صنایع مد همکاری داشته و استراتژی مناسبی را برای مدیریت کالاهای فروخته نشده لباس های دست دوم و بازیافت زباله و نیز محل های دفن زباله لباس ها که با محیط زیست ما سازگاری دارد آماده کنند.
